Sprawa fundamentalna

Przed podjęciem decyzji o zakupie komputera powinniśmy sprecyzować nasze potrzeby oraz kryteria, jakimi będziemy się kierować w wyborze modelu płyty głównej. Na rynku dostępne są dwie platformy dla CPU AMD: Socket 754 i 939. Podstawową różnicą między nimi jest rodzaj obsługiwanych procesorów z jedno- (Socket 754) lub dwukanałowym kontrolerem pamięci (Socket 939). Na bazie płyt głównych Socket 754 budowane są budżetowe komputery z tanimi Sempronami na pokładzie. Urządzenia Socket 939 przeznaczone są dla Athlonów 64 i FX z małym wyjątkiem – płyty te obsługują także trudno dostępne w Polsce Semprony Socket 939.

754<939

Komputery zbudowane na bazie platformy Socket 754 sprawdzą się w typowo biurowo-domowych zastosowaniach, ograniczających się zazwyczaj do edycji tekstu, korzystania z Internetu czy odtwarzania multimediów. Dla bardziej wymagających użytkowników, potrzebujących większej mocy obliczeniowej, lepsze będą płyty główne Socket 939 i procesory Athlon 64 lub Athlon FX. Ta konfiguracja ma przewagę wydajnościową nad Socketem 754, ponieważ do dyspozycji mamy szybsze jednostki centralne z dwukanałowym kontrolerem pamięci. Płyty główne z gniazdem Socket 939 w przeciwieństwie do urządzeń ze złączem Socket 754 obsługują dwurdzeniowe CPU AMD Athlon 64 X2 i AMD Athlon 64 FX-60. Wydajność tego typu układów scalonych zadowoli najbardziej wymagających użytkowników, na przykład inżynierów pracujących w środowisku CAD/CAM. Dla miłośników gier najkorzystniejszym wyborem są również płyty główne Socket 939, a najlepiej od razu zdecydować się na produkty z technologiami SLI lub CrossFire, które pozwalają zainstalować w komputerze dwie karty graficzne i w ten sposób zwiększyć moc obliczeniową podsystemu graficznego.

W królestwie chipsetów

Liczba chipsetów montowanych na płytach głównych dla procesorów AMD z rodziny K8 jest naprawdę imponującą. Wszyscy liczący się producenci mają w ofercie dwa, a nawet i więcej modeli. Najliczniejszą grupę stanowią produkty firm: Nvidia – nForce3 i nForce4, oraz VIA – K8T800 i K8T890. O wpływy w tym segmencie rynku coraz skuteczniej walczy kanadyjski koncern ATI, który chce przekonać użytkowników do swoich produktów rodziną bardzo dobrych układów Radeon Xpress 200.

NForce4 Nvidii jest do tej pory najlepiej zaprojektowanym układem przeznaczonym dla platformy AMD. Jego największymi atutami są najnowsze technologie, m.in. wbudowana sprzętowa zapora ogniowa (Nvidia ActiveArmor Firewall), kontrolery dysków twardych z Serial ATA II i NCQ oraz SLI. W przypadku nForce’a 4 mamy do czynienia nie z jednym układem, a całą ich rodziną. W zależności od potrzeb możemy wybierać pomiędzy najprostszym nForce4, jego wersją Ultra lub SLI.

Ostatnio premiery miały kolejne wersje chipsetu nForce4: GeForce 6100/6150 i nForce4 SLI X16. Pierwszy z nich wyposażono w zintegrowany GPU (GeForce 6100 lub 6150), zgodny ze specyfikacją DirectX 9.0c oraz technologią PureVideo (patrz: “$(LC165178:GPU w chipsecie)$”, “$(LC157517:Z grafiką na pokładzie)$”, i bieżący numer, s56). Przykłady udanych modeli płyt głównych bazujących na GF61xx to m.in. Gigabyte GA-K8N51GMF (Socket 754, GF6100) oraz MSI K8NGM2-FID (Socket 939, GF6150). Ze względu na zintegrowanie praktycznie wszystkich niezbędnych do pracy komponentów (karta graficzna, dźwiękowa i sieciowa), niewielkie wymiary (standard microATX) oraz niskie ceny obie płyty główne są bardzo dobrą podstawą do zbudowania platformy Media Center.

Druga nowość wśród nForce’ów 4 to poprawiony nForce4 SLI, w którym liczbę linii sygnałowych dla magistrali PCI Express zwiększono z 20 do 38. Dzięki temu dwie karty graficzne pracujące w trybie SLI korzystają z pełnej przepustowości, czyli dwóch złączy PCI Express x16 (w starszej wersji dwa porty PCI Express pracowały tylko w trybie x8). Bardzo dobrym przykładem wykorzystania możliwości nForce4 SLI x16 jest Asus A8N32-SLI Deluxe. Oprócz wysokiej wydajności ten model wyróżnia się także solidną i przemyślaną konstrukcją. Ośmiofazowy układ zasilania, zaawansowany system chłodzenia, składający się z miedzianych radiatorów z heat pipe’ami, i szerokie rozstawienie złączy PCI Express x16, pozwalające na bezproblemowy montaż nawet nietypowych kart graficznych, to tylko niektóre z zalet płyty firmy Asus.

Pod znakiem klonowego liścia

Podobnie jak na polu kart graficznych, rywalem Nvidii w sektorze chipsetów dla platformy AMD jest firma ATI. Mimo nieco mniejszego doświadczenia w produkcji układów dla procesorów AMD Kanadyjczykom udało się nawiązać wyrównaną walkę z Nvidią. Ich sztandarowy okręt – Radeon Xpress 200 – dostępny jest w trzech podstawowych wersjach: zwykłej Xpress 200P, Radeon Xpress 200 ze zintegrowanym rdzeniem graficznym Radeon X300 (odpowiednik GeForce 61xx) oraz Xpress 200 CrossFire (konkurencja dla SLI). Wadą chipsetów ATI są mostki południowe, które nie obsługują Serial ATA II i NCQ. Problem tkwi także w braku standaryzacji tych układów, ponieważ jako mostek południowy stosowane są różne układy: ATI SB400, SB450, ULi M1573.

Najszerszą gamę płyt głównych z Radeonem Xpress 200 znajdziemy w ofercie firmy MSI. Ciekawym modelem jest np. MSI RS482M4-IL ze zintegrowanym układem graficznym Radeon X300 oraz technologią SurroundView, która pozwala na pracę z trzema monitorami jednocześnie (dając między innymi możliwość rozciągnięcie Pulpitu na wszystkie podłączone monitory lub jego sklonowanie). By jednak w pełni skorzystać z możliwości technologii SurroundView, niezbędna będzie dodatkowa karta graficzna zainstalowana w slocie PCI Express (wymagany jest model firmy ATI obsługujący funkcję SurroundView) i wyposażona w dwa wyjścia monitorowe (cyfrowe DVI i analogowe D-Sub lub dwa DVI). Z pozostałych modeli MSI warto również wspomnieć o RD480 Neo2-FI z obsługą technologii CrossFire czy też o bezpośrednim konkurencie ze stajni Asusa – płycie głównej A8R-MVP, która charakteryzuje się wysoką wydajnością, rozbudowanym BIOS-em i przystępną ceną.

Na zakończenie części poświęconej chipsetom kilka słów o wielkim przegranym – czyli koncernie VIA. Niestety, chwile świetności układów tego tajwańskiego producenta należą do przeszłości. Oferowane przez VIA K8T800 czy K8T890 nie są dzisiaj w stanie nawiązać walki z produktami Nvidii czy ATI. Pewne nadzieje na poprawę sytuacji można wiązać z zapowiadanym już od dłuższego czasu układem K8T900

Dane techniczne i wyniki testu płyt głównych dla procesorów AMD
Płyty ze złączem Socket 939Miejsce POWERMiejsce ECONOOcena POWEROcena ECONOModelCena* [z VAT-em]Dane techniczneChipsetPamięć RAM – liczba gniazd/maksymalna pojemnośćLiczba złączy PCILiczba złączy PCI-E x16/PCI-E x4/PCI-E x1Złącze AGPLiczba złączy EIDE/Serial ATAZintegrowana karta graficznaTyp zintegrowanej karty dźwiękowej/kodekLiczba złączy zewnętrznych USB 2.0Liczba złączy wewn. USB 2.0Kontroler FireWireWyniki testówCHIP Benchmark32 – Memory throughput [KB/s]Sandra 2005 Lite – CPU Benchmark – Dhrystones [MIPS]Doom 3 – Medium Quality – 1024×768 [fps]3DMark05 – CPU Score [pkt]Składowe oceny POWERBudowa i wyposażenie (35%)Funkcjonalność i ergonomia (35%)Wydajność (30%)InneGwarancjaDostawca [http://]
1305846Asus A8N32-SLI Deluxe795 złnForce4 SLI X16 SPP4/4096 MB32/1/0n2/6n7.1/Realtek ALC85046t1 425 250915093,4448637598136 miesięcywww.pl.asus.com
2315742DFI LanParty UT NF4 SLI-DR Expert835 złnForce4 SLI4/4096 MB32/1/1n4/6n7.1/Realtek ALC85064t1 515 750915294,1464735588124 miesiącewww.dfi.com
3105675Gigabyte GA-K8N Ultra-9450 złnForce4 Ultra4/4096 MB31/0/2n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 467 450917694,2445335568236 miesięcywww.ntt.pl
4215657Gigabyte GA-K8N Ultra-SLI595 złnForce4 SLI4/4096 MB22/0/2n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 314 900917691,2431936568036 miesięcywww.komputronik.pl
5255653Asus A8N-SLI Premium635 złnForce4 SLI4/4096 MB32/1/1n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 492 700919294,4445037538236 miesięcywww.pl.asus.com
6375634MSI K8N Diamond Plus1005 złnForce4 SLI X16 (C51D)4/4096 MB22/1/2n2/6n7.1/SB Audigy SE46t1 450 850910493,2432836558136 miesięcywww.msi-polska.pl
735593Gigabyte GA-K8N-SLI350 złnForce4 SLI4/4096 MB22/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC85046n1 430 750916893,7423331568236 miesięcywww.komputronik.pl
8115575Gigabyte GA-K8N Pro-SLI435 złnForce4 SLI4/4096 MB22/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 432 550918593,5452431568136 miesięcywww.komputronik.pl
9265548Abit Fatal1ty AN8675 złnForce4 Ultra4/4096 MB31/0/2n2/4n5.1/SoundMAX46t1 431 500916493,5445529608136 miesięcywww.abit.com.tw/page/pl
10325542MSI K8N Diamond785 złnForce4 SLI4/4096 MB32/0/0n2/6n7.1/SB Live! 24-bit46t1 344 550917391,8422436527936 miesięcywww.msi-polska.pl
11154100MSI K8N Neo4-F315 złnForce44/4096 MB41/1/1n2/4n7.1/Realtek ALC85046n1 455 450918393,7443530548236 miesięcywww.msi-polska.pl
1245493Abit AV8340 złVIA K8T800 Pro4/4096 MB50/0/0t2/2n5.1/Realtek ALC65844t1 455 600910091,4444628578036 miesięcywww.veracomp.pl
13125472MSI K8N Neo2 Platinum435 złnForce3 250 Ultra4/4096 MB50/0/0t2/4n7.1/Realtek ALC85044t1 438 900917394,2423133538136 miesięcywww.msi-polska.pl
14135472MSI K8N SLI-F440 złnForce4 SLI4/4096 MB32/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 317 700916790,8417232557936 miesięcywww.msi-polska.pl
15145470Abit AN8 Ultra450 złnForce4 Ultra4/4096 MB31/0/3n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 463 950916594,4436928558236 miesięcywww.veracomp.com.pl
16195464MSI K8N Neo4 Platinum495 złnForce4 Ultra4/4096 MB41/0/1n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 492 350918393,4439335518036 miesięcywww.msi-polska.pl
17245454Asus A8N-SLI Deluxe585 złnForce4 SLI4/4096 MB32/0/2n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 487 300916893,5439938468136 miesięcypl.asus.com
18275447Gigabyte GA-K8NXP-SLI670 złnForce4 SLI4/4096 MB22/0/2n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 316 950916989,7420937497936 miesięcywww.komputronik.pl
19345441Abit Fatal1ty AN8 SLI765 złnForce4 SLI4/4096 MB22/0/3n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 290 700918590,6414930577936 miesięcywww.abit.com.tw/page/pl
2055393MSI K8N Neo2-FX325 złnForce3 250Gb4/4096 MB50/0/0t2/4n7.1/Realtek ALC85044n1 443 650918090,5447432508136 miesięcywww.msi-polska.pl
21165369Foxconn WinFast NF4UK8AA-8EKRS440 złnForce4 Ultra4/4096 MB41/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 477 050919393,3440430508224 miesiącewww.action.pl
22285347EPoX 9NPA+ SLI640 złnForce4 SLI4/4096 MB32/0/1n2/6n7.1/Realtek ALC85046t1 464 300917494,4441636478124 miesiącewww.epox.com.tw
23295347Gigabyte GA-K8NXP-9640 złnForce4 Ultra4/4096 MB31/0/2n2/8n7.1/Realtek ALC85046t1 300 150910291,0417935507979www.komputronik.pl
2465293Gigabyte GA-K8NF-9315 złnForce44/4096 MB31/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 317 900918591,1415128527936 miesięcywww.komputronik.pl
25155270Abit KN8 Ultra420 złnForce4 Ultra4/4096 MB31/0/3n2/4n7.1/Realtek ALC85046n1 318 950916690,7416428528036 miesięcywww.veracomp.com.pl
26175269MSI RD480 Neo2-FI425 złXpress 200 CrossFire (RD480)4/4096 MB22/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC88044t1 457 800915993,7434129528036 miesięcywww.msi-polska.pl
27225256DFI LanParty UT nF4 Ultra-D525 złnForce4 Ultra4/4096 MB22/1/1n2/4n7.1/Realtek ALC85064t1 458 900915293,3433630498024 miesiącewww.komputronik.pl
28335242DFI LanParty UT SLI-D700 złnForce4 SLI4/4096 MB22/1/1n2/4n7.1/Realtek ALC85064t1 439 100915591,1441630498024 miesiącewww.komputronik.pl
29185166Asus A8R-MVP425 złXpress 200 CrossFire (RS482)4/4096 MB32/0/1n2/4n5.1/AD1986A44t1 460 500913091,6461830468136 miesięcywww.asus.com.tw
30205163EPoX EP-9NPA+ Ultra445 zł445 zł4/4096 MB31/0/3n2/4n7.1/Realtek ALC85046t1 459 250915793,4456831458136 miesięcywww.pronox.pl
31355138Sapphire PURE CrossFire PC-A9RD480730 złXpress 200 CrossFire (RD480)4/4096 MB22/0/0n2/4n7.1/Realtek ALC88044t1 455 450914994,2465927508124 miesiącewww.sapphiretech.com
3275092Gigabyte GA-K8NS-939295 złnForce3 250 Ultra4/4096 MB50/0/0t2/2n7.1/Realtek ALC85044n1 325 250911190,8413628487936 miesięcywww.komputronik.pl
33364938Sapphire PURE Innovation PI-A9RX480675 złXpress 200 CrossFire (RX480)4/4096 MB21/0/2n2/6n7.1/Realtek ALC88044t1 421 000914893,4440126458124 miesiącewww.sapphiretech.com
3484879EPoX 9HDAI PRO315 złVIA K8T800 Pro2/2048 MB50/0/0t2/2n5.1/Realtek ALC65544n1 271 450909890,8415826427936 miesięcywww.pronox.com.pl
3594877MSI K8NGM2-FID325 złGeForce 61504/4096 MB21/0/1n2/4t7.1/Realtek ALC88044t1 279 200912489,1444632387836 miesięcywww.msi-polska.pl
36234856Foxconn WinFast NF4SK8AA-8KRS445 złnForce4 SLI4/4096 MB32/0/1n2/4n7.1/Realtek ALC85046n1 460 350916392,4449329408124 miesiącewww.action.pl
3724795Gigabyte GA-K8N51GMF-9250 złGeForce 61004/4096 MB21/0/1n2/4t7.1/Realtek ALC88044t1 454 050915793,4441830348136 miesięcywww.ntt.pl
Płyty ze złączem Socket 754135690MSI K8N Neo3-F250 złnForce42/2048 MB31/0/1n2/4n5.1/Realtek ALC65546n1 065 00010 13292,1420729568636 miesięcywww.msi-polska.pl
245484Gigabyte GA-K8NE250 złnForce43/3072 MB31/0/2n2/4n7.1/Realtek ALC85046n944 35010 20989,7375029528436 miesięcywww.ntt.pl
3105473Gigabyte GA-K8NS Pro285 złnForce3 2503/3072 MB50/0/0t2/4n7.1/Realtek ALC85044t955 050999887,8371330528336 miesięcywww.komputronik.pl
4115473Abit KV8 Pro285 złVIA K8T800 Pro2/2048 MB50/0/0t2/2n5.1/Realtek ALC65844n1 094 40010 26387,8405126548536 miesięcywww.veracomp.pl
575379MSI K8N Neo-FSR255 złnForce3 250Gb3/3072 MB50/0/0t2/2n7.1/Realtek ALC85044n1 064 50010 13992,8404331528036 miesięcywww.msi-polska.pl
6145371Abit NF8-V285 złnForce3 250Gb2/2048 MB50/0/0t2/2n5.1/Realtek ALC65844n1 064 25010 12193,3407325518724 miesiącewww.california.pl
7165367Biostar TForce 6100300 złGeForce 61002/2048 MB21/0/1n2/2t5.1/Realtek ALC65544n1 084 70010 04691,8428026538624 miesiącewww.ntt.pl
8225346EPoX 8NPA SLI435 złnForce4 SLI2/2048 MB22/0/2n2/4n5.1/Realtek ALC65546n1 069 30010 10992,7422127508636 miesięcywww.pronox.pl
925292Gigabyte GA-K8NS210 złnForce3 2503/3072 MB50/0/0t2/2n7.1/Realtek ALC85044n964 15010 11187,7374628508336 miesięcywww.komputronik.pl
10195263Asus K8N4-E Deluxe305 złnForce43/3072 MB31/0/3n2/8n7.1/Realtek ALC85046t956 30010 11687,2372335428436 miesięcywww.ab.pl
11125173Asus K8V SE Deluxe255 złVIA K8T8003/3072 MB50/0/0t3/4n5.1/AD198044t1 083 800996289,7395133398536 miesięcywww.ab.pl
12215155Abit NV8340 złnForce4-4X2/2048 MB31/0/3n2/4n7.1/Realtek ALC85046n1 070 90010 12692,2398326478636 miesięcywww.veracomp.pl
1395076Gigabyte GA-K8N51GMF235 złGeForce 61002/2048 MB21/0/1n2/2t7.1/Realtek ALC85044t1 071 05010 09592,1424126438636 miesięcywww.ntt.pl
14135073Abit KU8245 złULi(ALi) M16892/2048 MB50/0/0t2/2n5.1/Realtek ALC65844n1 090 05010 32793,9389124448724 miesiącewww.veracomp.com.pl
15175066EPoX 8HEAI270 złVIA K8T8902/2048 MB21/0/2n2/2n5.1/Realtek ALC65544n1 065 90010 04392,4412725458636 miesięcywww.pronox.com.pl
16205063Asus K8N-E Deluxe285 złnForce3 250Gb3/3072 MB40/0/0t2/6n7.1/Realtek ALC85044t1 090 95010 09891,5413532378736 miesięcypl.asus.com
17148100Gigabyte GA-K8U165 złULi(ALi) M16893/3072 MB50/0/0t2/2n7.1/Realtek ALC85044n961 05010 14789,5390627388436 miesięcywww.komputronik.pl
1864880Asus K8V-X205 złVIA K8T8003/3072 MB50/0/0t2/2n5.1/AD198044n1 040 80010 06889,3405127378536 miesięcywww.ab.pl
1954781MSI K8T Neo-V v2.0195 złVIA K8T8002/2048 MB40/0/0t2/2n5.1/Realtek ALC65544n1 059 00010 04391,8399425358636 miesięcywww.msi-polska.pl
2084578MSI K8MM-V185 złVIA K8M8002/2048 MB30/0/0t2/2t5.1/VT1617A44n1 067 350999093,6411325308636 miesięcywww.msi-polska.pl
21184566Biostar K8M800-M7A220 złVIA K8M8002/2048 MB30/0/0t2/2t5.1/Realtek ALC65524n863 35010 04784,2358626348124 miesiącewww.age.pl
22154468Gigabyte K8VM800M205 złVIA K8M8002/2048 MB30/0/0t2/2t5.1/Realtek ALC65544n959 45010 10986,6382026288336 miesięcywww.komputronik.pl
t – jest; n – nie ma; * – ceny z 15 lutego 2006 r.