Pierwsza dobra wiadomość dla amatorów fotografii cyfrowej jest taka, że wszystko przy obróbce zdjęć, od przejrzenia zawartości karty po przygotowanie udźwiękowionego pokazu slajdów, da się zrobić za pomocą darmowego oprogramowania. Druga wiadomość: wybór programów jest duży, a w znakomitej większości są one tak proste w użyciu, że poradzą sobie z nimi nawet mniej zaawansowani użytkownicy pecetów.
Co my tu mamy
Świeżo zrobione fotografie trzeba najpierw obejrzeć, ocenić ich jakość, rozmieścić w odpowiednich folderach i być może skasować te, które okazały się całkiem nieudane. FastStone Image Viewer jest wygodnym programem zarówno do krytycznego oglądania nowych zdjęć, jak i do przeglądania kolekcji. Dzięki niemu użytkownicy aparatów Canona i Nikona mogą zobaczyć nawet pliki RAW. W okienku programu oprócz zwykle pokazywanych miniatur obrazków widzimy symbole podkatalogów, a na nich malutkie przedstawienia zawartych tam plików graficznych. Dzięki temu można nawet bez otwierania folderów zorientować się w ich zawartości. Bardzo wygodny jest też system podglądu czterech plików jednocześnie. Dzięki niemu można porównać podobne ujęcia, zostawiając tylko najlepsze. Klawiszem [Enter] przechodzimy do widoku pełnoekranowego, a kliknięcie lewym przyciskiem myszki powoduje wyświetlenie zdjęcia w powiększeniu 100%. W dodatku nie trzeba wcale wychodzić z pełnoekranowego trybu podglądu, żeby na przykład podejrzeć dane EXIF, wprowadzić drobne poprawki typu korekcja gammy czy usunięcie efektu czerwonych oczu albo wykadrować ujęcie. Te i jeszcze inne opcje mamy do dyspozycji, gdy umieścimy wskaźnik myszki na którejś z krawędzi ekranu. Prawda, że to wygodne?
Panoramiczne spojrzenie
Większość fotografów zadowala się pojedynczymi ujęciami, ale niektórzy lubią je łączyć w szerokie panoramy. Kłopot w tym, że panorama wyświetlona w zwykły sposób wygląda na ekranie jak cienki kolorowy pasek, na którym niewiele widać. Odpowiedni do podziwiania tak “szerokich” plików będzie Dimin Viewer n5. Program oferuje specjalny tryb pracy służący do oglądania takich zdjęć, z opcjami wyświetlania wygodnie ukrytymi pod prawym klawiszem myszki. Jeśli na przykład chcemy obejrzeć 360-stopniowy widok miasta, Dimin Viewer wirtualnie “sklei” boki fotografii i będzie ją wyświetlał w kółko, dopasowując przy tym wysokość zdjęcia do wymiarów ekranu. Ale Dimin to coś więcej niż przeglądarka przystosowana do dużych fotografii. Z jego użyciem można edytować dane EXIF oraz IPTC, obejrzeć histogram i w oparciu o niego wykonać korekcję wartości tonalnych, przeprowadzić podstawową edycję zdjęcia, a nawet zmienić przestrzeń barwną na przykład z RGB na CMYK. Można też podejrzeć pojedyncze kanały i zapisać je jako odrębne pliki, a także zastosować kilka interesujących filtrów efektowych.
Obraz bez szumu
Gdy już przejrzymy wykonane zdjęcia, pora przystąpić do poważniejszej edycji. Najpierw sprawdzamy, czy nie ma na nich zbyt dużo kolorowych plamek, nazywanych cyfrowym szumem. Jeśli tak, pora sięgnąć po Noiseware Community Edition 2.5. Jak na program odszumiający, Noise-ware jest prosty w użyciu: w większości wypadków automatyczne ustawienia wystarczą do osiągnięcia dobrego rezultatu. Do wyboru mamy kilka predefiniowanych profili, dostosowanych do siły i rodzaju szumu. Gdyby to nie wystarczyło, można ręcznie skorygować zakres działania oraz intensywność filtra osobno dla każdego rodzaju szumów: kolorowych i luminancji, a także drobnych, średnich, grubych i bardzo grubych. Noiseware Community Edition stosuje też filtr wyostrzający o regulowanej intensywności, co zapobiega utracie wyrazistości rysunku. W rezultacie efekt uzyskany dzięki temu programowi może być równie dobry, jak w komercyjnych aplikacjach.
Po wygładzeniu obrazu można zabrać się za korekcję jasności, kontrastu i barwy, nałożenie filtrów efektowych czy ramek. Do tego celu może posłużyć na przykład Photobie 2.5 – program zawierający skromne, lecz funkcjonalne narzędzia do korekcji tonalnej oraz dający spore możliwości, jeśli chodzi o efekty specjalne. Photobie obsługuje system warstw, pozwala operować różnymi stopniami przezroczystości, a możliwość określenia przy każdej warstwie, który kolor powinien być traktowany jako przezroczysty, stanowi namiastkę maskowania. Do fotografii możemy dodawać ramki – utworzone własnoręcznie albo pobrane ze strony producenta programu. Dzięki kolekcji filtrów efektowych oraz możliwości tworzenia plików GIF, w tym animowanych, aplikacja ta nadaje się dobrze do przerabiania fotografii na grafikę internetową. Miłym dodatkiem jest rozbudowane narzędzie do łapania zrzutów ekranowych, w tym również takich o nietypowym kształcie oraz zachowujących położenie kursora. Do działania program wymaga środowiska Microsoft.NET w wersji 1.0 albo wyższej. Jego minusem jest niestandardowy sposób obsługi, który może wymagać zapoznania się z instrukcją w języku angielskim.
Studio efektów specjalnych
Obraz złożony z połączenia zdjęcia i rysunku może się okazać bardzo interesujący. Osobom, które chciałyby to sprawdzić na własnych fotografiach, można zaproponować użycie Babya Photo Workshop Professional. Wbrew nazwie, program nie służy tylko do pracy ze zdjęciami; jest raczej hybrydą, łączącą narzędzia do rysowania z filtrami korygującymi i efektowymi. Babya umożliwia też dodawanie do fotografii różnego rodzaju ramek: gładkich albo teksturowanych. Bardzo wygodny jest sposób dobierania barw: próbki koloru pobrane z koła barw lub bezpośrednio ze zdjęcia są wyświetlane w palecie kolorów, a zestaw takich próbek można sobie zapisać do ponownego wykorzystania. Jeśli więc zamierzamy całą serię obrazów zaopatrzyć na przykład w ramki i loga w tych samych odcieniach, nie trzeba będzie za każdym razem od nowa ręcznie ustalać odpowiednich barw. Babya Photo Workshop jest dostarczany razem z kilkoma aplikacjami pomocniczymi, jak na przykład narzędzie do nakładania efektów specjalnych czy wyświetlania prostego pokazu slajdów, które włącza się z poziomu głównego programu tak jak plug-iny.
| Składniki pakietu CHIP Foto-Tools 2006 | |||
| Nazwa | Adres WWW [http://] | Przeznaczenie | Licencja lub cena |
| Album Shaper 2.1 | albumshaper.sourceforge.net | Tworzenie kolekcji i galerii internetowych | GNU |
| Babya Photo Workshop Professional 7.0 | geocities.com/babyap2002 | Edycja, rysowanie, ramki, efekty specjalne | Darmowy |
| Dimin Viewer n5 | www.dimin.net | Przeglądarka i prosty edytor | Darmowy do użytku niekomercyjnego |
| FastStone Image Viewer 2.3 | www.faststone.org | Przeglądarka | Darmowy do użytku niekomercyjnego |
| GIMP 2.2 | www.gimp.org | Obróbka zdjęć | GNU |
| Hugin 0.5 | hugin.sourceforge.net | Sklejanie panoram | GPL2 |
| Noiseware Community Edition 2.5 | www.imagenomic.com | Usuwanie cyfrowego szumu | Darmowy do użytku niekomercyjnego |
| JAlbum 6.4 | jalbum.net | Tworzenie galerii internetowych | Darmowy |
| Media Purveyor 2.3.1 | www.mediapurveyor.com | Porządkowanie, wyszukiwanie, prezentacje | Darmowy do użytku niekomercyjnego |
| Photobie 2.5.5 | www.photobie.com | Filtry efektowe i obsługa warstw | Darmowy |
| PixVue 2.0 | www.pixvue.com | Edytor EXIF i IPTC | Darmowy |
| UFRaw 0.7 | ufraw.sourceforge.net | Przetwarzanie plików RAW | GNU |
| Visualizer Photo Resizer 5.1 | www.freeimagebrowser.com | Skalowanie i zmiana rozmiaru zdjęć | Darmowy do użytku prywatnego |