Prezentowane poniżej programy różnią się między sobą dość znacznie tak pod względem sposobu obsługi, jak i możliwości. Znajdą tu coś dla siebie zarówno osoby o niewielkich wymaganiach, którym zależy jedynie na łatwości i szybkości tworzenia stron, jak i ci użytkownicy, którzy chcieliby mieć jak największy wpływ na wygląd swojej witryny oraz rodzaj prezentowanych na niej informacji o zdjęciach.
Galerie szybkie i proste
Najprostszą galerię zbudujemy za pomocą Cat-Photo WinPhoto. Wystarczy wskazać katalog ze zdjęciami i wybrać spośród dwóch możliwych układów graficznych witryny. Jeśli wcześniej nadamy kolekcji zdjęć nazwę, będzie ona widniała w nagłówku. Program obsługuje wyłącznie pliki w formacie JPEG. Każdemu zdjęciu można nadać tytuł i opis niezależny od nazwy pliku. Dość poważną wadą aplikacji jest błędne wyświetlanie na stronie polskich “ogonków” i brak możliwości definiowania jej kolorystyki.
Osoby, które chcą po prostu szybko stworzyć stronę z podpisanymi fotografiami, powinny być zadowolone z Web Album Generatora. To prościutki program, w którym galerię komponujemy, korzystając z kreatora: wczytujemy i układamy zdjęcia, podpisujemy je, dobieramy kolory tła oraz tekstu, i gotowe. Plusem aplikacji jest możliwość użycia polskich liter zarówno w tytułach, jak i opisach oraz to, że strony są bez problemów wyświetlane przez każdą przeglądarkę. Główny minus to tylko jeden szablon witryny oraz brak możliwości tworzenia podstron.
Jeśli ktoś chce podzielić swoją galerię na rozdziały, może skorzystać z Image Gallery Assistant. Możliwość tworzenia stron zorganizowanych hierarchicznie oraz wbudowany klient FTP to zalety tej aplikacji. Wad niestety ma ona znacznie więcej. Nie pozwala zamieszczać opisów zdjęć, a tylko ich tytuły. Polskie znaki przyjmuje tylko w nazwach obrazków, ale już nie w tytułach poszczególnych rozdziałów. Dwa istniejące szablony są mało eleganckie, a zmienić ich nie można.
| Zaawansowane galerie: więcej pracy – lepszy efekt |
| Omawiane w artykule programy przydają się, gdy chcemy szybko i bez wysiłku zaprezentować swoją twórczość w Internecie. Jednak osoby o większych ambicjach nie będą zadowolone z takiej mało oryginalnej i niezbyt rozbudowanej witryny. Nie znaczy to jednak, że muszą one szukać programów komercyjnych. Wśród darmowych aplikacji istnieją również takie, które pozwalają użytkownikowi na naprawdę dużą swobodę twórczą. Najbardziej popularne są dwie z nich: Coppermine Photo Gallery oraz Gallery. Obie należą do kategorii Open Source, co oznacza, że nie tylko można ich używać, ale również dowolnie modyfikować. Obie też wymagają od użytkowników pewnej wiedzy, bez której trudno będzie zbudować nawet prosty album. W przeciwieństwie do programów prezentowanych w przeglądzie, te instaluje się i konfiguruje bezpośrednio na serwerze, a nie na lokalnym dysku. Potrzebne jest więc oprogramowanie dla serwera WWW, w tym również odpowiednie biblioteki, jak na przykład ImageMagick – a także, rzecz jasna, umiejętność posługiwania się tymi narzędziami. W nagrodę za swój wysiłek użytkownik Coppermine… czy Gallery dostaje możliwości, o jakich można pomarzyć. I tak na przykład, oprócz zakładania dowolnej liczby hierarchicznie zbudowanych albumów, w których fotografie są podpisywane i opisywane na dowolne sposoby, można też zakładać konta użytkowników i przypisywać im wybrane uprawnienia. Może to być na przykład prawo do komentowania zdjęć albo do zamieszczania własnych. Obrazy mogą być grupowane i sortowane na różne sposoby, również z użyciem danych EXIF albo słów z opisów. Pełna lista możliwości jest bardzo długa. |
Statycznie lub dynamicznie
Do programów o skromnym wyglądzie, ale wygodnym interfejsie należy Porta. Mimo niepełnego numeru wersji (0.96), aplikacja ta jest w pełni funkcjonalna i działa stabilnie. Obsługa jest prosta: do utworzenia standardowej galerii wystarczy wskazać folder ze zdjęciami i kliknąć przycisk Start. Warto jednak wcześniej użyć również pozostałych przycisków:
Edit Album
wyświetla okienko, w którym możemy dodawać do zdjęć opisy i odnośniki, ustalać ich kolejność i usuwać zbędne. Przycisk Options pozwala wybierać wygląd strony spośród kilku szablonów, definiować jej język (np. angielski) i maksymalną wielkość prezentowanych fotografii. Tam też ustalimy, czy i jaki znak wodny ma chronić nasze dzieła (dzięki temu zawsze zidentyfikujemy własne prace). Porta umieszcza w albumie wyłącznie te fotografie, które znajdują się bezpośrednio we wskazanym folderze. Zawartość podfolderów nie jest uwzględniana. Jeśli pobierzemy z Sieci również plug-ina SimpleViewer i zdefiniujemy w Opcjach jego użycie, otrzymamy stronę flashową, co daje między innymi płynniejsze przejścia pomiędzy zdjęciami i lepsze ich cache’owanie.
(Prawie) pełna wolność
Spośród darmowych aplikacji do tworzenia galerii internetowych jedną z najbardziej rozbudowanych jest JAlbum. Osoby niemające ochoty na wgłębianie się w jego ustawienia mogą ograniczyć się do wskazania folderu ze zdjęciami i wyboru skórki, a program automatycznie wykona album. Jako jeden z nielicznych, może on tworzyć strony zorganizowane hierarchicznie: jeśli w wybranym folderze znajdują się podkatalogi, zostanie to uwzględnione w konstrukcji strony. Do wyboru mamy ponad dwadzieścia wzorców graficznych (skórek), a większość z nich występuje w różnych wersjach kolorystycznych. Wybierając je, w większości wypadków można zobaczyć na podglądzie, jaki będzie końcowy efekt. Utworzoną galerię można zapisać na dysku lub, za pomocą wbudowanego klienta FTP, umieścić w Internecie.
Stosunkowo duże są w programie możliwości opisywania fotografii. Na stronie, oprócz nazwy pliku, może się pojawić komentarz autora i wybrane informacje EXIF czy IPTC. Regulować możemy oczywiście też wielkość i jakość wyświetlanych plików. Jedynym poważniejszym minusem programu są problemy z wyświetlaniem plików, w nazwie których znalazły się litery z “ogonkami”. Wyjściem jest rezygnacja z polskich znaków diakrytycznych w nazwach zdjęć; komentarze bowiem są wyświetlane bez problemu, niezależnie od użytych znaków diakrytycznych. Program wymaga do działania środowiska Java (do pobrania ze strony Sun Microsystems).
Bez angielskiego ani rusz
Aplikacją o stosunkowo dużych możliwościach jest też Gallery Constructor. Wykorzystanie ich wymaga jednak sporo klikania i przynajmniej powierzchownej znajomości języka angielskiego, gdyż nie istnieje jego polska wersja. Za to pozwala on bez problemu wyświetlać polskie znaki na stronach. Gallery Constructor zawiera gotowe szablony, ładne i funkcjonalne, w które zostaną wstawione wybrane zdjęcia po przeskalowaniu do wielkości właściwej do prezentacji sieciowej. Kolorystykę szablonów można dowolnie modyfikować. Do dyspozycji mamy też kilka filtrów, w tym takich jak wyostrzanie czy dodawanie cienia. Na stronie, oprócz tytułu i opisu zdjęcia, można umieszczać wybrane dane EXIF (potrafią to także inne aplikacje; patrz: tabela na dole strony). Wszystko to sprawia, że użytkownik ma duży wpływ na wygląd swojej galerii. Gotowe albumy są zapisywane tak, aby mogły być oglądane z użyciem dowolnej przeglądarki internetowej, a dzięki wbudowanemu klientowi FTP mogą zostać automatycznie załadowane na serwer. Program potrafi odczytywać pliki RAW ze sporej liczby aparatów: Canona, Nikona, Minolty, Pentaksa i Olympusa. Istnieją jego wersje pod Windows, Linuksa i Mac OS X. Wszystkie one wymagają działającego w systemie środowiska Javy.
Coś specjalnego
Wśród prezentowanych w tym artykule programów, StudioLine Photo Basic jest szczególny. Tworzenie galerii internetowych jest tylko jedną z wielu jego opcji; mimo to jest to funkcja dość rozbudowana. Użytkownik ma do dyspozycji wyjątkowo ładne szablony, które można częściowo modyfikować. Obecność bogatych narzędzi edycyjnych pozwala starannie przygotować fotografię do prezentacji. Mamy tu między innymi różne filtry do korekcji tonalnej, wyostrzanie, filtry efektowe i swobodne obracanie. Gotową galerię można z poziomu programu umieścić w Internecie albo nagrać na płytę. Nieco kłopotów mogą sprawić polskie znaki diakrytyczne, które nie wyświetlają się poprawnie.
Dobierając program, którym posłużymy się, tworząc własną galerię, musimy brać pod uwagę kilka różnych czynników. Wygląd dostępnych szablonów i możliwość ich modyfikacji są ważne, ale przede wszystkim musimy zdecydować, czy wszystkie zdjęcia mają być wyświetlane na głównej stronie galerii, czy może jednak potrzebujemy jakiejś formy podstron. Odrębnym problemem jest wyświetlanie polskich znaków. Jeśli program sobie z tym nie radzi, a zależy nam na wykorzystaniu go z innych powodów, warto zastosować na gotowym dokumencie konwerter Ogonki 97 (patrz ramka: Więcej informacji). A gdy już uda się podjąć wszystkie te decyzje i wybrać program, pozostanie tylko dobrać zdjęcia – i hajże na podbój Sieci!
| Najważniejsze dane techniczne wybranych aplikacji do tworzenia galerii internetowych | |||||||
| Nazwa | Cat-Photo WinPhoto 1.5.1 | Gallery Constructor 2.0 | Image Gallery Assistant 1.3 | JAlbum 6.4 | Porta 0.96 + SimpleViewer 1.7 | StudioLine Photo Basic 3.4 | Web Album Generator 1.8 |
| Adres [http://] | cat-photo.sf.net | through-the-lens.net | waseo.de | jalbum.net | airtightinteractive.com | studioline.biz | ornj.net |
| Licencja | freeware | freeware1) | freeware | freeware | public domain/freeware | freeware | freeware |
| Polska wersja językowa | n | n | n | t | n | n | n |
| Wybór szablonów / kolorów | cz4)/n | t/t | cz4)/t | t/t | t/t | t/cz | n/t |
| Dodawanie opisu do zdjęcia | t | t | n | t | t | t3 | t |
| Korzystanie z EXIF-a | cz | t | n | t | t | t | n |
| Polskie znaki na stronie WWW | n | t | cz | cz | t | n | t |
| Możliwość tworzenia podstron | n | t | t | t | n | n | n |
| Skalowanie zdjęć / wyostrzanie | t/n | t/t | t/n | t/n | t/t | t/t | t/n |
| Dodawanie znaków wodnych | n | t | n | n | t | n | n |
| Wbudowany klient FTP | n | t | t | t | n | t | n |
| Wybór rozmiaru miniatur | n | t | n | t | n | n | t |
| Elastyczność tworzenia indeksów | n | t | n | t | t | n | t |
| Nawigacja: przód-tył / index | t/t | t | t/t | t/t | t/t | t/t3 | t/t |
| Zapis projektu galerii do późniejszej edycji | n | t | t | t | t | t | t |
| Efekty / korekcja czerwonych oczu | cz2)/n | cz5)/n | n / n | cz2)/n | n/n | t/t | cz2)/n |
| t – tak; n – nie; cz – częściowo;1) – tylko do użytku niekomercyjnego; 2) – tylko obracanie; 3) – w zależności od szablonu; 4) – tyllko dwa szablony; 5) – kilka filtrów | |||||||