Redmond, mamy problem…

Zanim odpalisz mechanizm startowy, powinieneś się odpowiednio przygotować: zapisz wszystkie ważne dane koniecznie miej w pogotowiu odpowiednie narzędzia do pomiarów. Wszystko niepotrzebne najlepiej odłóż na bok.

Mierzymy czas startu XP lub Visty Nowy

Windows Boot Timer wiarygodnie mierzy czas uruchamiania się Windows XP. Dzięki temu nie musisz używać narzędzia BootVis, które, choć wygodne, może być niebezpieczne, szczególnie dla początkujących użytkowników.

Windows Boot Timer to program z linią komend, ale bardzo prosty w obsłudze. Po prostu uruchom »Boottimer.exe«, zrestartuj komputer, kiedy aplikacja tego zażąda i czekaj na wyniki pomiaru. Tak jak w przypadku BootVis, czas ładowania jest mierzony po uruchomieniu NTLoadera (patrz na grafikę poniżej).

START VISTYAby poznać czas bootowania
Visty, nie trzeba stosować
dodatkowych narzędzi – wystarczy
zajrzeć do Podglądu zdarzeń.

Programy pomiarowe nie mają wcześniej dostępu do systemu. Czas potrzebny na załadowanie BIOS-u można zmierzyć jedynie stoperem. Użytkownicy Visty nie potrzebują żadnych zewnętrznych programów do wykonania tego pomiaru. Ta funkcjonalność jest bowiem zintegrowana z najnowszym Windows. W polu wyszukiwania Visty wpisz

Podgląd zdarzeń

i naciśnij [Enter]. Teraz otwórz »Dziennik aplikacji i usług | Microsoft | Windows | Diagnostics-Performance«, a następnie w środkowym panelu kliknij dwukrotnie »Operational«. Zobaczysz dziesiątki logów. Wszystkie oznaczone numerami od 100 do 199 odnoszą się do procesu ładowania systemu, te powyżej 200 opisują proces jego zamykania. Żeby metodycznie uszeregować wpisy, kliknij »Filtruj bieżący dziennik « w oknie »Akcje« i zmień ustawienia w zakładce »Filtr«. Z listy »Zalogowani« wybierz pozycję »Ostatnia godzina« i zaznacz przełączniki interesujących cię kategorii wpisów: »Krytyczne«, »Ostrzeżenia« oraz »Błędy«. Z listy rozwijalnej »Źródło zdarzeń « wybierz pozycję »Diagnostics Performance «. Teraz musisz jeszcze wprowadzić identyfikatory zdarzeń. Wpisz jako filtr tego typu poniższą linijkę

100-199

Filtrowanie zakończysz, klikając przycisk »OK«. Po tym zabiegu zobaczysz jedynie wpisy z ostatniego załadowania Windows i ich pełny opis w oknie poniżej.

Wymieniamy pliki systemowe

Teraz już wiesz, czy twój dysk twardy to hipersoniczna rakieta, czy też kosmiczny ślimak. Jeżeli to drugie, koniecznie wymień wszystkie zmodyfikowane pliki systemowe na fabryczne pliki Windows XP. Zaleta: Windows działa tak szybko, jakby został przeinstalowany, krachy stają się wspomnieniem. Wada: możliwe, że aplikacje, które zmieniają pliki systemowe w czasie instalacji, przestaną poprawnie działać. To z reguły dotyczy freeware’u, ale czasem także płatnych programów niezaprojektowanych zgodnie z surowymi wytycznymi Microsoftu.

Użytkownicy Visty mogą pominąć tę poradę, ponieważ pliki systemowe już nie są podmieniane przez różne programy. Żeby zamienić pliki, włóż płytę instalacyjną XP. Następnie z menu Start wybierz »Uruchom« i w nowe okno wprowadź następującą komendę:

sfc /scannow

Poczekaj chwilę, dopóki Windows nie wymieni wszystkich plików. Uwaga: to może trochę potrwać, ale warto być cierpliwym. Po ponownym uruchomieniu będziesz pracował na praktycznie nowym XP. Oczywiście wszystkie twoje dane są wciąż na dysku. Programy, które nie działają poprawnie, należy wymienić. Przenośne wersje aplikacji są dobrą alternatywą dla tego rodzaju globalnych porządków, ponieważ nie zmieniają żadnych plików systemowych i nie bałaganią w Rejestrze. Można ich poszukać między innymi na www.portableapps.com. Teraz zresetuj komputer i ciesz się skróconym czasem ładowania.

D O S T R A J A M Y   P R O C E S   S T A R T U

Silniki już pracują pełną parą. To oczywiście cieszy. Jednak właściwą szybkość osiągniesz, dopiero po pozbyciu się balastu. Wyczyść dysk twardy i pousuwaj źle zaprogramowane sterowniki.

Czyścimy Rejestr i autostart

Użyj CCleanera, żeby wyczyścić wszystko za jednym zamachem. Wystarczy go uruchomić i kliknąć »Uruchom Cleaner«. Uwaga: jeśli używasz tego narzędzia po raz pierwszy, bezpieczniej będzie najpierw kliknąć przycisk »Analiza«.

Standardowe ustawienia Cleanera z reguły powinny wystarczyć. Jeżeli chcesz zachować jakieś konkretne ciasteczka, na przykład żeby uniknąć ponownej rejestracji na niektórych stronach, musisz określić wyjątki w ustawieniach. Następnie usuń programy niepotrzebnie uruchamiające się przy starcie systemu – zakładka »Narzędzia | Autostart «. Wskazówka dla użytkowników Visty: Autostart Paska bocznego, Windows Defendera i Przewodnika po Windows dostępne po standardowej instalacji systemu nie spowalniają go. Dlatego możesz je zostawić w folderze menu »Wszystkie programy | Autostart«. Zalecana jest jednak defragmentacja dysku po oczyszczeniu go. Zresetuj komputer, gdy skończysz.

Parametr Boot.ini w Viście

Trzeba się przyzwyczaić do edytora BCD dostępnego w Viście. Narzędzia takie jak EasyBCD dodają interfejs graficzny do linii komend. Jeżeli chciałbyś parametry startowe stosowane w XP wykorzystać w Viście, możesz użyć sztuczki z nową komendą »set loadoptions«. Żeby na przykład wyłączyć w ten sposób logo ukazujące się podczas ładowania, wpisz w wyszukiwarce komendę

cmd

Teraz kliknij prawym przyciskiem myszy na wynik i wybierz »Uruchom jako administrator«, a w okienku wpisz

bcdedit /set.loadoptions “noguiboot”

W ten sam sposób – czyli wpisując je w cudzysłowie – ustawisz pozostałe parametry Boot.ini. Wykaz parametrów wraz z opisem po angielsku znajdziesz na stronie msdn2.microsoft.com/en-us/library/aa906217.aspx.

NAJPIERW ZACHOWAJ za pomocą
DoubleDrivera zapiszesz wszystkie sterowniki
na pendrivie albo płycie CD.

Usuwamy wadliwe sterowniki

Kiepskie sterowniki nie tylko spowalniają system, mogą także doprowadzić do katastrofy, czyli znienawidzonych niebieskich ekranów. Musisz zatem zrobić kopię swoich sterowników, przebadać je i wymienić wadliwe. Użyj DoubleDrivera do tworzenia kopii zapasowych. Strona domowa programu już nie istnieje, ale “instalkę” odnajdziesz bez problemu za pomocą np. wyszukiwarki Google. Kopie sterowników najlepiej zrobić na zewnętrznym nośniku danych – może to być np. pendrive. Ta czynność jest prosta i nie wymaga wyjaśnienia. Teraz zamknij DoubleDriver, wejdź w »Start | Uruchom« i wpisz poniższe polecenie

verifier

W Viście wystarczy, że wpiszesz tę komendę w wyszukiwarce i naciśniesz [Enter]. W oknie programu wybierz opcję »Utwórz ustawienia standardowe | Automatycznie wybierz wszystkie sterowniki zainstalowane na tym komputerze« i rozpocznij test, klikając »Zakończ«.

Po restarcie przyjrzyj się plikowi Rejestru stworzonemu przez weryfikator. Uczynisz to, wybierając z menu aplikacji pozycję »Wyświetl informacje o aktualnie weryfikowanych sterownikach«. Teraz wymień wadliwe sterowniki.

Innym, wyraźnym znakiem, który sugeruje, że na uruchamianie systemu oddziałuje wadliwy sterownik, jest też niebieski ekran widoczny zaraz po restarcie. W takim wypadku uruchom Windows w trybie awaryjnym. Następnie poszukaj informacji o wadliwym sterowniku w logach Windows. Usuń go i zakończ test, klikając »Usuń istniejące ustawienia«.

Najnowsze wersje sterowników znanych producentów łatwo pobrać z jednej z darmowych baz. Jedną z nich znajdziesz na przykład na stronach www.sterowniki.net.pl albo www.sterownik.pl.

Z E Z W O L E N I E N A L Ą D O W A N I E

Nawet najlepsze misje muszą mieć swój kres. A kiedy skończysz już pracować, na pewno nie będziesz chciał spędzić piętnastu minut, tępo przyglądając się ekranowi tylko dlatego, że system ślamazarnie się zamyka. Kolejne kroki zapewnią ci łagodne lądowanie.

Zamykamy, zamiast wstrzymywać

Ustawiony fabrycznie Windows XP rzeczywiście wyłącza komputer po wciśnięciu klawisza zasilania, zaś Vista jedynie przełącza się w stan wstrzymania. Jeżeli chcesz wyłączyć i komputer, i system operacyjny, musisz przebrnąć przez kilka poziomów menu albo po prostu zmienić ustawienia. Microsoft bardzo dobrze ukrył opcję zmiany tego guzika. Kliknij »Start | Panel sterowania | Opcje zasilania | Zmień ustawienia planu | Zmień zaawansowane ustawienia zasilania«, po czym »Przycisk zasilania i pokrywa | Akcja przycisku zasilania« i wybierz »Zamknij«. Tym sposobem zmienisz w Viście sposób jej reakcji na przyciski w menu Start i będziesz mógł od razu wyłączać komputer, tak jak w XP.

O wiele szybciej wyłączamy Windows

Wciąż jednak pozostaje kilka przeszkód, które spowalniają proces wyłączania komputera: usługi poza kontrolą, problemy ze sterownikami czy programy niezamierzające się zamknąć. Można temu zaradzić za pomocą darmowych narzędzi. CHIP proponuje ci szybką i wyjątkowo bezpieczną metodę. Użyj Force Down Lite (hslabforcedown-lite.handy-software-lab.qarchive.org), jeżeli chcesz bardzo szybko wyłączać swój komputer, a zarazem nie ryzykować utraty danych. Kiedy po wybraniu »Shutdown options« ustawisz w opcjach »Normal Shut Down«, program po naciśnięciu klawisza sieci sprawdza, czy wciąż masz otwarte aplikacje z niezapisanymi danymi i pyta, czy chcesz je zapisać. Jeśli ci się śpieszy, ustaw tę opcję na »Force Shut Down«. To ustawienie nie uwzględnia jednak niezapisanych danych, ale wyłącza XP i Vistę w ułamku sekundy.