Gesty wykonywane za pomocą myszy (lub innego urządzenia wskazującego) to ściśle określone ruchy kursora, wyzwalające w obsługującej owe gesty aplikacji konkretną reakcję. Posługiwanie się gestami pozwala oszczędzić czas i zminimalizować wysiłek podczas pracy z komputerem. Nie musimy wędrować kursorem w prawy górny róg ekranu za każdym razem, kiedy chcemy zamknąć okno, nie musimy przenosić dłoni z myszy na klawiaturę, żeby wcisnąć [Backspace], kiedy chcemy wrócić do poprzedniej strony internetowej – wystarczy niewielki, niemal niezauważalny ruch dłoni. Odpowiedni gest, i możemy rozkazywać. Prawie jak gdybyśmy mieli w ręku czarodziejską różdżkę!
Gesty myszy od dłuższego czasu nie są żadną nowością – spopularyzowane przez Operę, implementowane są w większości nowoczesnych przeglądarek internetowych. Dlaczego jednak ograniczać wykorzystanie tak użytecznego wynalazku tylko do jednej aplikacji? Znacznie lepiej będzie skorzystać z rozwiązania, które pozwoli sterować za pomocą gestów całym systemem oraz wszystkimi zainstalowanymi w nim programami! I chociaż Apple zapewne znów będzie twierdzić, że wraz z wprowadzeniem najnowszej linii notebooków MacBook z obsługą technologii multi-touch “wynalazł” gesty, prawda jest taka, że użytkownicy Windows mogą się nimi cieszyć od dawna.
Z gestem
By przekonać się, jak wygodnie jest rozkazywać “Windzie” za pomocą magicznych gestów, musimy skorzystać ze StrokeIt – jedynej aplikacji umożliwiającej przypisanie do ruchu myszy dowolnych akcji systemu i zainstalowanych w nim programów. Dobra wiadomość jest taka, że jest to aplikacja darmowa. Zła – że autor od dawna nie wprowadza w niej żadnych zmian, a zatem by skłonić ją do współpracy z Vistą, trzeba wiedzieć, co i jak ustawić. Ale o tym później.
Na początek zajmiemy się tym, co dotyczy większości naszych czytelników, a więc współpracy StrokeIt z Windows XP. Przede wszystkim aplikacji tej nie musimy instalować: wystarczy skopiować rozpakowany katalog na dysk twardy i uruchomić plik “strokeit.exe”. Ponieważ wszystkie ustawienia zapisywane są wewnątrz folderu aplikacji, możemy przenosić StrokeIt na dysku USB czy pendrivie
i uruchamiać na dowolnym komputerze.
Po zainstalowaniu ustawiamy StrokeIt tak, żeby uruchamiał się zawsze wraz ze startem systemu operacyjnego. W tym celu dwukrotnie klikamy ikonę aplikacji w Zasobniku systemowym i w otwartym oknie programu wybieramy »Edit | Preferences«. Następnie w oknie konfiguracji zaznaczamy pole wyboru przy opcji »Run StrokeIt when Windows starts«.
Uwaga! W StrokeIt gest domyślnie wykonujemy, rysując za pomocą myszy linie lub figury z wciśniętym prawym przyciskiem myszy. W większości przypadków w typowo skonfigurowanym systemie Windows XP SP2 próba wykonania pierwszego (i każdego następnego) gestu spowoduje błąd krytyczny Eksploratora Windows, uniemożliwiając korzystanie z aplikacji. Przyczyną tego okazuje się działanie funkcji służącej zapobieganiu wykonywania danych, a jedynym wyjściem z sytuacji jest jej wyłączenie za pomocą odpowiedniego wpisu w pliku BOOT.INI. Odnajdujemy wymieniony plik (znajduje się na dysku C:/ w katalogu głównym), klikamy na nim prawym przyciskiem myszy i wybieramy »Otwórz za pomocą…«, a następnie »Notatnik«. W otwartym pliku znajdujemy frazę »/noexecute=« – usuwamy to, co znajduje się po znaku równości i wpisujemy tam »allwaysoff«. Wybieramy »Plik | Zapisz jako…« i zapisujemy zmieniony plik jako BOOT.TXT (ze względów bezpieczeństwa system nie pozwoli nam zapisać zmian bezpośrednio w pliku INI). Teraz usuwamy plik BOOT.INI i zmieniamy rozszerzenie edytowanego przez nas pliku z TXT na INI – wystarczy uruchomić ponownie komputer… i gotowe!
StrokeIt zaraz po uruchomieniu oferuje bogatą bibliotekę gestów sterujących typowymi funkcjami systemu Windows i najpopularniejszymi aplikacjami – ich pełna lista znajduje się pod adresem www.tcbmi.com/strokeit/actions.shtml (ten dokument odnajdziemy również, klikając »Help | Online documentation«). Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by samodzielnie tworzyć nowe gesty lub modyfikować już istniejące.
Gesty Visty
Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, żeby móc korzystać z obsługi gestów w Windows Vista, jest włączenie uruchamiania StrokeIt w trybie zgodności z wcześniejszymi wersjami Okienek. W tym celu klikamy prawym przyciskiem myszy plik “strokeit.exe” i wybieramy z menu kontekstowego »Właściwości«. Przechodzimy do zakładki »Zgodność« i zaznaczamy pole wyboru »Uruchom ten program w trybie zgodności z«, a następnie z listy wybieramy »System Windows XP«. Teraz możemy już uruchomić program.
Zanim jednak zaczniemy używać gestów, musimy dokonać małych zmian w ustawieniach StrokeIt. Dwukrotnie klikamy ikonę aplikacji w Zasobniku systemowym, wybieramy z menu »Edit | Preferences« i odznaczamy pole wyboru przy opcji »Draw colored line when entering gesture«. Ta zmiana spowoduje, że podczas wykonywania gestu kursor nie będzie zostawiał za sobą kolorowej linii, pomagającej zorientować się, jaki kształt rysujemy. Bez śladu kursora wykonywanie gestów może być nieco trudniejsze, szczególnie jeśli kreślimy jakieś skomplikowane kształty, jednak na dłuższą metę nie jest to poważny problem. Wyłączenie tej opcji jest konieczne, ponieważ StrokeIt wykorzystuje do rysowania linii funkcję, która w Windows Vista nie jest obsługiwana bezpośrednio i musi być emulowana, przez co aplikacja zaczyna działać tak wolno, że uniemożliwia to jej normalne użytkowanie.
Klawisz może wszystko
Wyobraźmy sobie, że właśnie przygotowujemy materiały do ważnego zebrania. Palce śmigają po klawiaturze, ale przydałaby się jakaś muzyka w tle. Trzeba włączyć Winampa czy Foobara, to jasne. Przerywamy pisanie, zdejmujemy dłoń z klawiatury, sięgamy po mysz, klikamy po kolei przyciski »Start | Wszystkie programy | Winamp | Winamp«, otwiera się aplikacja… Stop! Ile czasu to trwa?! Zamiast tego zróbmy tak: nie zdejmując dłoni z klawiatury, wciskamy klawisze [Win]+[W] – uruchamia się Winamp. Gotowe! Co więcej, w ten sam sposób można uruchomić dowolny program albo obsłużyć całkiem sporo funkcji systemowych, a wszystko to za pomocą dowolnie wybranych klawiszy. Wystarczy zainstalować darmowy program Hotkeys.
Po zainstalowaniu i uruchomieniu aplikacji zostaniemy przywitani ekranem informacyjnym, który wyjaśni, że aby dostać się do opcji konfiguracyjnych programu, należy przytrzymać przez pięć sekund klawisz [Win]. Jeśli postąpimy zgodnie z tą instrukcją, wyświetli się duży wizerunek klawiatury, a przy niektórych jej klawiszach będą widoczne ikony różnych programów – oznacza to, że istnieją już do nich skróty klawiszowe. Jeśli naciśniemy kombinację [Win] + [O], uruchomimy Outlooka, po wybraniu [Win] + [S] włączy się Excel, a po kliknięciu [Win] + [I] – Internet Explorer. Przyporządkowywanie nowego skrótu lub zmiana już istniejącej kombinacji jest banalnie prosta: wystarczy przeciągnąć myszą ikonę programu (na przykład z Pulpitu) na żądany klawisz albo również za pomocą myszy przesunąć ikonkę z jednego klawisza na drugi.
Na tym jednak nie kończą się możliwości Hotkeys. Zamiast przeciągać ikony na wirtualną klawiaturę, możemy też kliknąć wybrany klawisz prawym przyciskiem myszy i wybrać z menu kontekstowego »New Hotkey | Hotkey wizard«. Zostanie wówczas wyświetlone okienko, pozwalające przypisać danemu klawiszowi funkcję uruchomienia dowolnego polecenia (np. aplikacji z dowolnymi parametrami), co zwłaszcza zaawansowanemu użytkownikowi daje bardzo duże możliwości (opcja »Command line item«). Możemy też zdecydować się na przypisanie do kombinacji z wybranym klawiszem jednej ze zdefiniowanych akcji systemowych – będzie to możliwe po zaznaczeniu opcji »Tool«. Będziemy mogli przyporządkować skrótom klawiszowym zwiększenie lub zmniejszenie głośności, wyciszenie, minimalizację bądź maksymalizację wszystkich okien, otwarcie Panelu sterowania, okna »Uruchom« czy apletu sterowania kontami użytkowników. Można też skonfigurować wykonywanie zrzutów ekranowych oraz pakowania czy rozpakowywania plików do lub z archiwów ZIP – te funkcje dostępne są dzięki wtyczkom instalującym się domyślnie wraz z programem. Producent oferuje narzędzia mające ułatwić tworzenie kolejnych wtyczek, więc być może wkrótce funkcjonalność Hotkeys zostanie jeszcze poszerzona.
Tworzenie nowych gestów
Jeśli chcielibyśmy dodać do listy gestów jakąś akcję, której StrokeIt nie obsługuje domyślnie (na przykład uruchomienie narzędzia w Photoshopie), możemy zrobić to samodzielnie. Przede wszystkim musimy wskazać, jakiej aplikacji ma dotyczyć dany gest. W głównym oknie StrokeIt klikamy zatem »File | New aplication«.
1. Na liście obsługiwanych programów pojawi się nowy wpis – »App« – zaznaczamy go i naciskamy [F2], a następnie wpisujemy nazwę aplikacji, której będzie dotyczył tworzony gest. Teraz musimy pokazać StrokeIt, jaki program mamy na myśli. Po prawej stronie głównego okna aplikacji, w ramce »Application identifiers« klikamy przycisk »Add«.
2. Otworzy się okno »Add Aplication«, w którym na dole po prawej stronie znajduje się znaczek celownika – przeciągamy go za pomocą kursora do okna aplikacji, której ma dotyczyć gest.
3. Teraz wybieramy »File | New Command«, zaznaczmy dodaną pozycję »New Command« i z listy rozwijalnej po prawej stronie wybieramy »Keys – Hotkeys«. Naciskamy skrót klawiszowy wywołujący akcję, którą chcemy obsługiwać gestem.
4. Zaznaczamy na liście »New Action« i z listy rozwijanej znajdującej się poniżej okienka »Gestures that will execute this action:« wybieramy gest, który będzie uruchamiał daną akcję, po czym klikamy »Add Gesture«. Teraz możemy zamknąć StrokeIt – nowy gest powinien już działać.
