Na pierwszy rzut oka nie zmieniło się wiele, ale w poszukiwaniu poprawek nie poddajemy się łatwo. Prawdziwe zmiany, te decydujące o jakościowej różnicy, często są ukryte przed wzrokiem. Tak właśnie jest w przypadku Visty: po zainstalowaniu SP1 pod maską znajdziemy więcej wydajności, bezpieczeństwa i niezawodności. Jak dużo więcej – wykażemy w artykule.
Wydajność: Z pakietem serwisowym Vista jest o wiele szybsza
Microsoft twierdzi, że do pracy z najnowszymi Okienkami wystarczy komputer wyposażony w procesor 800 MHz, 512 MB RAM i kartę graficzną obsługującą DirectX 9. Jednak w praktyce okazuje się, że dopiero najnowsze, dwurdzeniowe procesory i minimum 1 GB pamięci operacyjnej zapewniają nam komfort podczas używania Visty. Nawet w przypadku szybkich komputerów dostrzegamy problemy z wydajnością: w muzyce pojawiają się trzaski, notebooki zużywają bardzo dużo energii, a czas potrzebny na start systemu pozostawia wiele do życzenia. Nic dziwnego, że starszy system Windows XP wciąż uważany jest za szybszy. Wprowadzając pakiet poprawek SP1, Microsoft zdecydowanie poprawił wydajność Visty.
SZYBSZE KOPIOWANIE
Typowy dysk twardy przesyła prawie 25 MB danych na sekundę – a raczej przesyłałby, gdyby nie było “hamulca” Visty. Źle zoptymalizowany kod tego systemu powoduje, że taka szybkość transferu może zostać osiągnięta tylko w nielicznych przypadkach. Jednym z największych sukcesów SP1 jest usunięcie tego denerwującego błędu. Dzięki pakietowi Service Pack 1 można kopiować dane na lokalnym dysku twardym o 25 proc. szybciej, a w sieci wewnętrznej – nawet o 50 proc. W naszym praktycznym teście wzrost szybkości nie był aż tak duży, ale wciąż bardzo odczuwalny: zyskaliśmy 18 proc. w przypadku kopiowania plików przechowywanych lokalnie i 33 proc. podczas kopiowania przez sieć.
Microsoft poprawił proces kopiowania także pod innym względem. Do tej pory Vista podawała czas transferu w sposób dość przypadkowy. Po zainstalowaniu SP1 zdarza się jeszcze, że sekunda trwa trzy sekundy albo pięć sekund mija w dwie, ale najczęściej wyświetlany czas odpowiada prawdzie. Tylko w przypadku folderów z małymi plikami są jeszcze kłopoty z dokładnością.
SŁUCHAĆ MUZYKI BEZ ZAKŁÓCEŃ
Koncepcja multitaskingu, czyli wykonywania przez komputer wielu zadań naraz datuje się na 1959 rok. Niestety, mechanizm ten wciąż nie funkcjonuje doskonale. Jeśli uruchomimy pod Vistą jednocześnie kilka aplikacji intensywnie korzystających z pamięci i mocy obliczeniowej, odtwarzanie audio może zostać przerwane. Skąd ten problem? Otóż odtwarzacz multimedialny otrzymuje za mało czasu CPU, aby odkodować MP3. Skutkiem są trzaski przy odtwarzaniu muzyki, pojawiające się nawet, gdy komputer jest szybki.
Nam udało się odtwarzany utwór przyprawić o czkawkę, kiedy uruchomiliśmy na naszym komputerze z dwurdzeniowym procesorem 2,4 GHz jednocześnie programy iTunes, Photoshop i MS Word. Dzięki poprawkom z SP1 system rezerwuje odpowiednią ilość mocy procesora na odtwarzanie plików multimedialnych, a my mamy jeden problem z głowy. Kto myśli, że inne aplikacje będą przez to działać wolniej, myli się: Windows zręcznie dzieli czas CPU pomiędzy uruchomione programy, więc straty wydajności w przypadku Photoshopa i podobnych aplikacji nie są odczuwalne.
NOTEBOOKI WYTRZYMUJĄ DŁUŻEJ
SP1 daje powody do radości użytkownikom notebooków z zainstalowaną Vistą: dzięki poprawkom komputery przenośne będą pracowały dłużej na bateriach. Postanowiliśmy to sprawdzić i zainstalowaliśmy nowy pakiet serwisowy w laptopie Lenovo. Wynik: czas pracy dłuższy o prawie 7 proc.! Aby to osiągnąć, SP1 optymalizuje działanie jednego z największych pożeraczy prądu – wyświetlacza. Jeśli jakiś program stale sięga do funkcji przerwania VSync, chociaż tego nie potrzebuje, Vista nie przechodzi w tryb uśpienia. SP1 poprawia ten błąd – aby oszczędzić energię, kontroluje wspomniane przerwanie i sprawdza, czy aplikacje rzeczywiście je wykorzystują.
Ulepszenia wprowadzono także w innym dużym pożeraczu prądu – dysku twardym. W tym przypadku jednak programiści z Redmond poszli na łatwiznę i usunęli jedynie błąd w oprogramowaniu. Wcześniej wielokrotnie dochodziło do tego, że system podtrzymywał pracę dysku twardego, chociaż w ten ostatni powinien był przejść w stan hibernacji. Oprócz tego w SP1 Microsoft poprawił kompatybilność z nowymi, oszczędzającymi prąd dyskami twardymi o konstrukcji hybrydowej, łączącymi w sobie talerze magnetyczne i pamięć flash, które dotąd sprawiały problemy w stanie hibernacji. Niestety – jak wykazał przeprowadzony przez nas test, z tą kwestią inżynierowie Microsoftu wciąż sobie nie do końca radzą. Po wyjściu ze stanu hibernacji dyski wyprodukowane przez Samsunga i Seagate’a potrzebują 20 sekund, aby się uruchomić, uniemożliwiając pracę. Do poprawki!
Bezpieczeństwo: Lepsza ochrona przed wirusami i hakerami
Jak wykazał nasz test systemów operacyjnych opublikowany w CHIP-ie 4/2008, Vista jest systemem relatywnie bezpiecznym. Mimo to również w tym zakresie SP1 wprowadza trochę ulepszeń – niestety, tylko dla użytkowników biznesowych.
ZAKODOWAĆ WSZYSTKIE DANE
Każdy, kto chciałby korzystać z funkcji szyfrowania plików BitLocker w systemie Windows, będzie potrzebował wersji Ultimate lub Enterprise, a więc edycji Visty, które są drogie i raczej rzadko znajdziemy je zainstalowane na typowym komputerze z elektronicznego supermarketu. Jeśli chcielibyśmy wykorzystywać funkcje szyfrowania plików w tańszych wersjach tego systemu, musimy użyć programów innych producentów.
W funkcji BitLocker istniało do tej pory ograniczenie możliwości szyfrowania do partycji systemowej. Dzięki SP1 użytkownicy mogą chronić również dane znajdujące się na innych partycjach. Tak czy owak niezrozumiałe jest, dlaczego Microsoft dopiero teraz udostępnił tę funkcję – poprawka po prostu odblokowała możliwość, z której korzystaliśmy już wcześniej, tyle że za pomocą niezbyt wygodnej metody wpisywania komend z Wiersza poleceń. Jedyne, czego do tej pory brakowało, to interfejs użytkownika. Cóż, lepiej późno niż wcale.
LEPSZE AKTUALIZACJE
Vista to pierwszy system operacyjny przeznaczony dla użytkownika domowego, który został stworzony z uwzględnieniem SDL (Secure Development Lifecycle). Pod tym akronimem kryje się nowa strategia zabezpieczeń Microsoftu: już w fazie projektowania systemu specjaliści biorą pod uwagę obecne i przyszłe rodzaje zagrożeń. Jeśli wierzyć zapewnieniom giganta z Redmond, dzięki temu będziemy potrzebować prawie 50 proc. mniej aktualizacji.
Dzięki Service Packowi 1 Windows Vista został wyposażony w aktualizacje SDL zabezpieczające newralgiczne elementy systemu. Co ważne, teraz, kiedy Vista zablokuje program za pomocą systemu kontroli konta użytkownika, otrzymamy znacznie więcej informacji. Nie zmienia to niestety faktu, że komunikaty te, choć pożyteczne, wciąż są denerwujące.
PRAWDZIWE INFORMACJE
Chcąc śledzić na bieżąco stan zabezpieczeń naszego komputera, czyli m.in. wiedzieć, czy ochrona antywirusowa jest aktywowana i zaktualizowana oraz czy działa zapora systemu, z pewnością zajrzymy do centrum zabezpieczeń systemu Vista. Tu również SP1 wymienia nieco części pod maską. Przyczyna? W określonych przypadkach złośliwe oprogramowanie może zmienić status aplikacji zabezpieczających w centrum. Oszukany w ten sposób Windows będzie wprawdzie pokazywał zielone światło, jednak de facto np. zapora systemu może być dezaktywowana. Od teraz narzędzia zabezpieczeń będą przesyłać komunikaty o statusie do centrum kontroli Windows przez nowe, bezpieczne interfejsy. Użytkownik może być pewien, że jeśli system pokazuje, iż wszystko jest w porządku, to rzeczywiście tak jest. Przynajmniej do czasu, kiedy hakerzy znajdą nową drogę ataku.
Niezawodność: Vista z SP1 nie zawiesza się tak często
Blue Screen of Death, czyli niebieski ekran śmierci, informujący o wystąpieniu poważnego błędu, zdarza się widywać nawet w systemie Vista. Zawieszenia nie są już codziennością, ale nawet powoli zdobywający opinię bardzo stabilnego najnowszy system Windows nie wszystko potrafi znieść. W pakiecie serwisowym naprawiono wiele błędów, o istnieniu których użytkownicy donieśli Microsoftowi za pomocą narzędzia Windows Error Reporting Tool.
MNIEJSZA STRATA DANYCH
Jak poucza nas Windows, przed wyjęciem pamięci USB należy najpierw zatrzymać urządzenie za pomocą odpowiedniego apletu systemowego. Kto po prostu wyciąga pamięć USB, ryzykuje utratę danych. W SP1 Microsoft poprawia zarządzanie pamięcią przenośną, szczególnie w przypadku nośników sformatowanych z użyciem NTFS. Wprawdzie nadal nie powinno się po prostu wyciągać pamięci USB, jeśli jednak to zrobimy, utrata danych jest mało prawdopodobna.
LEPSZE STEROWNIKI
Główną przyczyną zawieszania się systemu są problemy ze sterownikami i oprogramowaniem pochodzącym od zewnętrznych producentów. W pakiecie Service Pack 1 kompatybilność została rozszerzona. Microsoft zaktualizował również sterowniki do sieci bezprzewodowych, co zwiększa nasze szanse na bezproblemowe połączenia WLAN. W przypadku sieci Wi-Fi zasięg zależy w dużej mierze od lokalizacji i wydajności rutera. Pozainstalowaniu SP1 Microsoft obiecuje poprawę odbioru przy większych odległościach.
Podczas testu udało nam się stwierdzić naprawdę małe zwiększenie zasięgu – ale może to akurat tyle, ile potrzeba, żeby udostępnić Wi-Fi nawet w najdalszym kącie waszego mieszkania?
Dzięki pakietowi serwisowemu 1 Vista nareszcie dojrzała – ponad rok po wejściu do sprzedaży! Chociaż nie każda nowość, którą przynosi SP1, jest nową funkcją (najczęściej są to po prostu łatki poprawiające błędy), z czystym sumieniem można powiedzieć: teraz zmiana systemu się opłaca. Vista była już relatywnie bezpieczna i stabilna, co udowodnił nasz test porównawczy z numeru CHIP 4/2008. Obecnie – dzięki SP1 – jest także znacznie wydajniejsza i pozbawiona większości denerwujących usterek. Pojawiło się też wsparcie dla nowych, przyszłościowych technologii, takich jak EFI-BIOS i exFAT. SP1 powinni zainstalować wszyscy użytkownicy Visty. Warto także przesiąść się z XP na poprawioną Vistę – o ile pozwala na to sprzęt.
Microsoft zdradza, co przyniesie następny Windows
Wiele rzeczy, których brak w SP1, znajdzie się w następnej wersji systemu, znanej jako Windows 7. Na wewnętrznym forum Early Feedback Program programiści i testerzy rozmawiają już o przyszłych funkcjach.
ROZSZERZONY BOOTMANAGER
Do tej pory bootloader systemu Windows rozpoznawał tylko systemy operacyjne Microsoftu, a OS taki jak Linux użytkownik musiał dopisywać ręcznie. Dla Microsoftu dodanie wsparcia dla innych systemów byłoby drobnostką.
AKTYWACJA WINDOWS
Kto często zmienia komponenty komputera lub przeinstalowuje system, szybko osiąga limit aktywacji internetowych systemu i musi korzystać z infolinii. Wielu użytkowników życzyłoby sobie opcji dezaktywacji OS przed zmianami, aby nie wykorzystać limitu aktywacji.
ULEPSZONY MIKSER DŹWIĘKU
Również w SP1 za pomocą miksera dźwięku systemu Windows można ustawić jedynie głośność, brak konfiguracji basów i equalizera. Tymczasem taka funkcja jest standardem w każdym radiu samochodowym…
ODTWARZANIE BLU-RAY I HD-DVD
Kto chciałby w SP1 odtwarzać filmy zapisane na płytach HD, potrzebuje dodatkowego oprogramowania. Microsoft kładzie nacisk na funkcjonalność z pudełka, czyli “zainstaluj i działaj”, a tymczasem bez odpowiedniego kodeka monitor pozostanie czarny.
KONFIGURACJA PASKA ZADAŃ
Firefox i Internet Explorer już to umieją: paski z przyciskami można dowolnie przesuwać i grupować za pomocą myszki. Funkcji tej brak w przypadku Paska zadań Windows
Nowości w pakiecie Service Pack 1 do Visty
Kontrola konta użytkownika: w czasie kopiowania użytkownik nie musi już potwierdzać kilku komunikatów UAC (User Account Control) – teraz wystarczy tylko jedno potwierdzenie.
Kopia zapasowa Visty: w nowej wersji programu można zabezpieczać również dane zaszyfrowane za pomocą EFS (Encrypting File System).Nowe narzędzie ratownicze: STR (Startup Repair Tool) przywraca również dane systemowe. Do tej pory użytkownik musiał przeinstalowywać system.
Szybsze odblokowanie: w trakcie logowania się za pomocą [Ctrl] + [Alt] + [Del] zdarzały się wcześniej w niektórych przypadkach 10-sekundowe przerwy w reagowaniu systemu.
Narzędzie obsługi zdalnej: w przypadku dostępu zdalnego zostało poprawione bezpieczeństwo – programy można opatrzyć podpisem cyfrowym.
BitLocker I: program kodujący może oprócz partycji systemowej szyfrować również inne partycje i napędy.
BitLocker II: dla większego bezpieczeństwa można szyfrować dane za pomocą Multi-Factor-Authentification, a więc jednocześnie z użyciem uwierzytelnienia przez TPM (PIN) i pamięci USB.
Nowa aktywacja: KMS (Key Management Service) w wersjach Enterprise funkcjonuje również w otoczeniu wirtualnym.Ochrona przed utratą hasła: użytkownicy muszą podczas instalacji systemu Vista ustawić podpowiedź na wypadek zgubienia hasła, inaczej Windows nie uruchomi się.
Lepsze zarządzenie grupami: podczas instalacji SP1 Windows usuwa GPMC (Group Policy Management Console) i aktywuje prostszy wariant GPedit.
Nowy system plików: z SP1 został wprowadzony nowy system plików exFAT, który umożliwia zapis plików do 32 Gb.
Kompatybilność: poprawiono stabilność i wsparcie dla aplikacji – o jakie funkcje i programy dokładniej chodzi, tego Microsoft nie ujawnia.
Mniejsze ryzyko utraty danych: ulepszony moduł pamięci podręcznej dla dysków wymiennych takich jak pamięć USB dba o większe bezpieczeństwo danych.
Większe możliwości sieci: w przypadku połączeń peer-to-peer użytkownicy mogą nawiązać łączność, nawet jeśli znajdują się za symetrycznym NAT-em.
Szybsze udostępnianie: po zainstalowaniu SP1 wy-szukiwanie udostępnionych w sieci lokalnej urządzeń jest znacznie szybsze.
Więcej energii dla komputera: jeśli zawartość monitora nie zmienia się we wcześniej ustalonym czasie, procesor automatycznie przechodzi w stan spoczynku.
Szybki folder ZIP: za pomocą Visty SP1 można szybciej pakować i rozpakowywać archiwa, np. pliki ZIP.
Zoptymalizowany odtwarzacz multimedialny: pliki multimedialne można odtwarzać bez trzasków, nawet jeśli jednocześnie uruchomione są programy wymagające dużej mocy obliczeniowej.
Szybkie operacje na plikach: kopiowanie w Windows Vista z SP1 odbywa się o 25% szybciej na lokalnych dyskach, a w przypadku sieci LAN – nawet o 50%.
Dynamiczne obrazy: funkcja wyświetlanie zdjęć w SP1 działa znacznie szybciej, co łatwo zauważyć zwłaszcza przy większych zdjęciach.
Ulepszony Internet Explorer: strony internetowe, które używają języka programowania JavaScript, są w Viście szybciej ładowane.
Nowy Superfetch: funkcja pamięci podręcznej zapisuje często używane pliki w pamięci operacyjnej. Teraz odbywa się to szybciej, szczególnie przy uruchamianiu systemu.
Inteligentna logika sieciowa: Vista rozpoznaje, które połączenie sieciowe jest korzystniejsze, szczególnie gdy LAN i WLAN są aktywne jednocześnie.Poprawiony dostęp zdalny: RDP (Remote Desktop Protocol) został wyposażony w nowy algorytm kompresyjny.
Nowa funkcja aktualizacji: dzięki SDL (Secure Development Lifecicle) komputer wymaga około 50% mniej aktualizacji zabezpieczeń.
Konfigurowalna defragmentacja: użytkownicy i administratorzy mogą określić, które napędy chcą defragmentować.
Funkcja usuwania folderów offline: Vista z pakietem SP1 może usuwać pliki z folderów online, nawet kiedy nie są połączone.
Emulator 64-bitowy: można używać 64-bitowej wersji Visty SP1 również na systemie 32-bitowym.
Kompletne wyświetlanie pamięci operacyjnej: w komputerach, na których uruchomionych jest kilka OS-ów, Windows pokazuje całkowitą pamięć operacyjną.
Łatwiejsze łączenie monitorów: w Okienkach z zestawem poprawek łatwiej i szybciej można podłączyć i skonfigurować dodatkowy wyświetlacz.
Więcej sterowników: z SP1 Microsoft dostarcza wiele nowych sterowników do komponentów innych producentów, np. do drukarek czy adapterów WLAN “n”