Komputer dla dziecka

Kiedy już nie nadążamy z odinstalowywaniem zbędnych programów oraz porządkowaniem pulpitu, decydujemy – już czas na rozwiązanie – osobny zestaw komputerowy dla dziecka.
Obudowa CoolerMaster CM 690 Black
Obudowa CoolerMaster CM 690 Black

Oprócz wyszukania w gąszczu możliwych podzespołów tych, które nam są potrzebne i wybraniu programów, które powinny być na komputerze zainstalowane – należy skupić się na zapewnieniu możliwie najlepszych warunków do nauki i zabawy dziecka na komputerze.

Przy doborze pomieszczenia oraz miejsca ustawienia biurka z komputerem należy kierować się następującymi zasadami:

  • wilgotność pomieszczenia powinna wynosić powyżej 50%, poniżej tej wilgotności w pomieszczeniu wskutek działania sprzętu elektronicznego, tworzy się potencjał elektrostatyczny, co powoduje jonizowanie się powietrza. To z kolei powoduje ból i zmęczenie oczu. Aby zapobiec temu, szczególnie w okresie grzewczym, w pomieszczeniu powinien znajdować się nawilżacz powietrza z funkcją jonizacji. Brak zapewnienia tych warunków może powodować podrażnienia skóry i alergie, które wywołuje kontakt skóry z dodatnio naładowanymi cząstkami kurzu.
  • temperatura powietrza w pomieszczeniu powinna mieścić się w przedziale 20-24 stopnie zimą i 23-26 stopni Celsjusza latem.
  • aby ustrzec się przed odblaskami pojawiającymi się na monitorze, co bardzo obciąża wzrok, należy tak umiejscowić monitor, aby nie padały na niego bezpośrednio promienie słoneczne. Idealnie do tego celu nadają się pomieszczenia z oknami skierowanymi w stronę północną. Złe ustawienie stanowiska pracy objawi się zawrotami głowy.
  • istotnym czynnikiem jest oświetlenie – poziom natężenia oświetlenia powinien wynosić od 300 lx do 700 lx o równomierności oświetlenia > 0,65. Klawiatura powinna być oświetlona przy natężeniu minimum 500 lx. Powyższe reguluje norma ISO 924 oraz ISO 8995. W polu widzenia nie mogą znajdować się elementy emitujące oświetlenie jaśniejsze od monitora (np. lampka ustawiona obok monitora) .
  • odległość pomiędzy ekranem monitora a oczami nie może być mniejsza niż 50 centymetrów. Zaleca się, aby przy 60 cm odległości od monitora wysokość wielkich liter wynosiła co najmniej 5,5 mm.
  • krzesło powinno posiadać poręcze tak, aby było na nich możliwe podparcie przedramion przy pisaniu na klawiaturze. W innym przypadku wystąpią dolegliwości nadgarstków, które przy dłuższej pracy objawią się bólem oraz zespołem cięgni nadgarstka – efektem schorzenia jest długotrwale i nieprzyjemne leczenie lub interwencja chirurgiczna i długotrwała rehabilitacja. Krzesło powinno podpierać kręgosłup w odcinku lędźwiowym.

Skoro znamy już podstawowe zasady organizacji miejsca pracy dziecka z komputerem, można przystąpić do wyboru podzespołów, z których będzie zbudowany komputer. Ponieważ wraz z rozwojem dziecka konieczne będzie unowocześnianie podzespołów komputera, warto zadbać w pierwszym rzędzie o podzespoły, które będą najrzadziej wymieniane, czyli obudowa i zasilacz.

W doborze obudowy należy wziąć pod uwagę następujące cechy:

  • umiejscowienie na panelu przednim lub górnym wejść i wyjść (Usb, sata, audio), co nie będzie stwarzać konieczności każdorazowego wysuwania komputera w celu podłączenia lub odłączenia urządzeń peryferyjnych,
  • możliwość zamontowania dodatkowych wiatraków w obudowie – przynajmniej od strony przedniej, co pozwoli na lepsze wentylowanie obudowy, a tym samym zmniejszenie panującej w niej temperatury, co pozwoli na cichszą i bezawaryjną pracą.
  • umiejscowienie i konstrukcję przycisków włącznika oraz reset tak, aby nie mogły być przypadkowo wciśnięte np. nogą.
  • umiejscowienie zasilacza – są do wyboru obudowy z montażem zasilacza u góry (przeważnie) i u dołu – w przypadku montażu zasilacza u dołu obudowy, co bardzo dobrze wpływa na wentylację oraz żywotność zasilacza – bezwzględnie należy zamocować dodatkowy wiatrak z tyłu kierujący powietrze na zewnątrz obudowy).
  • Godnymi polecenia są np. obudowy:
  • CoolerMaster CM 690 Black w cenie około 300 złotych (bardzo dobra wentylacja, obudowa będzie służyła przez lata przy wielu konfiguracjach)
  • Cooler Master Elite 330 w cenie około 150 złotych (wystarczają dla prostych konfiguracji, jednak ze względu na możliwość montażu wiatraków, może okazać się niewystarczająca przy budowaniu wydajnego zestawu w przyszłości)

Kolejnym z podstawowych komponentów jest zasilacz. Ważnym jest, aby zasilacz był cichy, charakteryzował się wysoką wydajnością energetyczną oraz zapewniał stabilne działanie komputera poprzez brak wahań napięcia na poszczególnych liniach. Zasilacz powinien również charakteryzować się posiadaniem aktywnego PFC, co ma wpływ na poziom wykorzystania energii (mniejsze straty energii oraz brak powodowania zakłóceń w sieci elektrycznej) oraz posiadać zabezpieczenia przeciwzwarciowe, przeciwprzeciążeniowe oraz przeciwprzepięciowe, co zabezpieczy pozostałe podzespoły komputera w razie awarii przed spaleniem. Przy wyborze mocy zasilacza warto zdecydować się na zasilacz o mocy przynajmniej 500W, co pozwoli na stopniową modernizację komputera bez konieczności wymiany zasilacza. Powinniśmy zwrócić uwagę, że przy wyborze zasilacza należy kierować się marką i kupować jednie zasilacze uznanych marek takich jak Chieftec, Antec, OCZ, Seasonic, Tagan oraz Corsair.

Godnym polecenia jest zakup następujących zasilaczy:

  • Chieftec (GPS-500AB-A) 500W – posiada duży, wolnoobrotowy wiatrak, co czyni zasilacz prawie niesłyszalnym – cena około 300 złotych
  • OCZ StealthXStream 600W SLI – cena około 350 złotych
  • Corsair CMPSU-520HXEU – 520W – cena około 500 złotych – posiada odłączane kable, co powala na zachowanie porządku w obudowie komputera.

Mając już wybraną obudowę i zasilacz można przystąpić do zakupu pozostałych elementów, a więc płyty głównej, procesora, pamięci, dysku twardego, karty graficznej oraz peryferiów – myszki, klawiatury.

Przy wyborze płyty głównej i procesora należy dokonać wyboru pomiędzy platformą opartą na procesorze Intela lub AMD. Komputer oparty na platformie Intela jest z reguły szybszy, ale i droższy. Ponieważ naszym celem jest zbudowanie zestawu przeznaczonego dla dziecka, zdecydowanie lepszym wyborem jest zestaw oparty na bazie procesora AMD. Ponieważ z czasem, wraz ze wzrostem potrzeb naszego dziecka, będziemy musieli zadbać o unowocześnianie hardware, nie warto kupować tych podzespołów na wyrost. Należy wziąć pod uwagę aktualne potrzeby naszego dziecka. Zakładając, że większość dzieci wykorzysta komputer do nauki oraz zabawy w proste gry – najlepiej postawić na płytę główną z podstawką AM2+, co pozwoli nam w najbliższej przyszłości w sposób prosty zwiększyć wydajność komputera, wymieniając jedynie procesor. Z płytami opartymi na podstawce AM2+ współpracują pamięci DDR2, które są wystarczające do założonego przez nas zastosowania.

Proponuję zastosowanie płyty głównej Gigabyte GA-MA770-UD3 (cena około 350 złotych) w połączeniu z procesorem AMD Athlon 64 X2 5600+ BOX (cena około 340 złotych) oraz pamięci Kingston DDR2 2x 2GB 667MHz CL5 (cena około 210 złotych). Wydajność takiego zestawu będzie wystarczająca dla naszego dziecka przez najbliższe 3-4 lata. Ze względu na ilości wydzielanego ciepła przez procesor (max 65W) będzie to również zestaw cichy, co także należy brać pod uwagę przy dokonywaniu wyboru.

Przy wyborze karty graficznej warto zastanowić się, jakie są zainteresowania dziecka. Jeżeli nasze dziecko lubi gry dynamiczne np. wyścigi samochodowe, nieodzowna będzie karta graficzna spełniająca wysokie wymagania takich gier, jeżeli woli gry platformowe lub nie przepada za grami – zakup tak wydajnej karty nie będzie konieczny. W pierwszym przypadku warto kupić kartę opartą na chipsecie nvidia przynajmniej 9400, w drugim – wystarczy chipset 8800. Przy wyborze pomiędzy kartami chłodzonymi aktywnie i pasywnie – w przypadku pierwszym lepsze jest chłodzenie aktywne, w drugim – pasywne z uwagi na ilość wydzielanego ciepła.

W zakresie dysku twardego, w przypadku dokonywania wyboru dla dziecka, podstawowym kryterium wyboru jest pojemność z racji tego, że wszystkie obecne na rynku firmy oferują dyski o zbliżonych parametrach, a niewielkie różnice pomiędzy dyskami będą dla dziecka nieodczuwalne. Wystarczającą pojemnością dysku dla dziecka będzie 500GB. Dysk warto podzielić na partycje – systemowa około 40GB, a pozostałe 460GB rozdzielić na 2 partycje w zależności od upodobań. Na pierwszej partycji powinien być wyłącznie system operacyjny (XP lub Vista) oraz oprogramowanie użytkowe i plik wymiany, na pozostałych inne dane – gry, muzyka, zdjęcia itp. Po zainstalowaniu systemu operacyjnego oraz niezbędnych aplikacji, warto zrobić obraz dysku programem, który oferują wszyscy producenci dysków twardych lub komercyjnym (Acronis, Paragon). W przypadku problemów z działaniem systemu operacyjnego, co dość często dzieje się na komputerach używanych przez dzieci, wystarczy przywrócić obraz dysku, co przy zaproponowanym wyżej podziale dysku, dzieje się bez szkody dla istotnych danych. Przy dokonywaniu wybory warto wziąć pod uwagę wyłącznie dyski SATA np. Barracuda 7200.10 lub 7200.12.

Przy wyborze urządzeń peryferyjnych, jakimi są klawiatura i myszka, trzeba się kierować przede wszystkim ergonomią ich użytkowania. Są to urządzenia, z którymi ciało dziecka ma najczęstszy kontakt fizyczny i ich dobór jest sprawą kluczową dla zdrowia dziecka. Warto wybrać zestaw bezprzewodowy ze względu na wygodę dowolnego rozmieszczenia zestawu na biurku. Ze względu na wygodę użytkowania mysz powinna posiadać sensor optyczny, co eliminuje najczęstszą przyczynę problemów dziecka w posługiwaniu się myszą, czyli zabrudzenie01 kulki w myszach kulkowych. Tanim zestawem jest np. Logitech Cordless Desktop EX 100 (koszt około 130 złotych), w którym znajdziemy ergonomiczną klawiaturę i myszkę, przy używaniu której, zakładając posiadanie prawidłowego krzesła zgodnie z radami na początku artykułu oraz zajęcie prawidłowej pozycji przez dziecko, minimalizujemy ryzyko uszkodzeń ciała dziecka. Klawiatura ta jest również cicha, co ma wpływ na dobre samopoczucie rodziców, ponieważ słuchanie dźwięków klawiszy przez dłuższy czas nieubłaganie spowoduje powstanie konfliktu na linii dziecko-rodzice. W ofercie firmy Logitech, oprócz klawiatur tradycyjnych, jak opisana powyżej, jest również klawiatura łamana Logitech Cordless Wave Desktop (około 330 złotych)

Jednak wciąż istnieje nierozwiązany spór pomiędzy ekspertami dotyczący tego, czy klawiatura łamana jest bardziej ergonomiczna. Z uwagi na rozłożenie klawiszy wydaje się, że tak, jednak jeżeli dziecko w szkole będzie użytkowało klawiaturę prostą, a w domu łamaną – może to powodować trudność w opanowaniu sztuki szybkiego pisania na komputerze.

Reasumując, przy wyborze podzespołów do komputera dla dziecka należy kierować się przede wszystkim ich ergonomią, natomiast wydajność dostosować do bieżących oraz dających się przewidzieć potrzeb dziecka. Przy obecnym postępie techniki – za 3-4 lata i tak wystąpi konieczność wymiany płyty głównej, procesora i kości pamięci. Warto zainwestować środki bardziej w kierunku komponentów, które pozostaną na dłużej – to jest obudowy oraz zasilacza.

W warstwie programowej najpierw należy zastanowić się nad wyborem systemu operacyjnego. Z uwagi na stopień skomplikowania w grę nie wchodzą odmiany Linuksa, a wyłącznie systemy Windows XP i Windows Vista.

System Windows Vista skutecznie broni się przed przypadkowym skasowaniem plików istotnych dla działania systemu operacyjnego, w przypadku systemu Windows XP bardzo ważne jest posiadanie kopii partycji systemowej w celu szybkiego przywrócenia systemu operacyjnego, ponieważ jak wskazuje doświadczenie – co około 3-4 miesiące z uwagi na działania dzieci, konieczne jest przeinstalowywanie systemu.

Ze względu na odporność systemu na działania użytkownika lepszym wyborem będzie Vista. Przy dziecku zaczynającym naukę obsługi komputera, warto pozostawić włączony system kontroli konta użytkownika (UAC), natomiast przy bardziej doświadczonym – można go wyłączyć:

  • klikamy Start/Uruchom i wpisujemy msconfig, klikamy OK
  • przechodzimy do ostatniej zakładki, czyli Narzędzia
  • odszukujemy na liście “Wyłącz kontrolę konta użytkownika” i klikamy przycisk Uruchom
  • zapisujemy zmiany i ponownie uruchamiamy system.

Aby komputer był bezpieczny – konieczne jest zainstalowanie programu antywirusowego oraz zapory internetowej. Ponieważ dziecko nie będzie w stanie samodzielnie decydować o skali zagrożenia, potrzebny jest pakiet pracujący w sposób automatyczny – niewidoczny dla użytkownika np. Kaspersky Internet Security 2009 (cena około 140 złotych rocznie). Pakiet ten, oprócz standardowych funkcji, ma również zaimplementowany filtr zawartości – zarówno dotyczący blokowania banerów, które mogą zniechęcać dziecko do korzystania z internetu, jak i o wiele ważniejszy filtr – kontrola rodzicielska. Kontrolę rodzicielską można dowolnie konfigurować – domyślnie dla dziecka blokowane są strony internetowe zawierające pornografię, informacje o narkotykach, przemocy, zawierające wulgaryzmy, informacje o broniach oraz gry internetowe. Można również samodzielnie dodać strony na białą lub czarną listę w zależności od potrzeb. Ustawienie filtru rodzicielskiego zapobiega przypadkowemu i umyślnemu kontaktowi dziecka z treściami mu nie przeznaczonymi. Nie bez znaczenia jest fakt logowania przez program faktu zadziałania filtru, co pozwala rodzicowi na zorientowanie się o tym, czy dziecko poszukuje w Internecie treści zakazanych i wczesną reakcję na to zagrożenia. Brak w systemie oprogramowania kontroli rodzicielskiej rodzi poważane zagrożenia dla dziecka, które nawet bez premedytacji może spotkać się z treściami, które nie są dla niego przeznaczone. Należy jednak pamiętać, że nic nie zastąpi rozmowy rodzica z dzieckiem i wytłumaczenie zagrożeń związanych z Internetem.

Oprogramowanie jest wyłącznie dodatkowym, a nie jedynym zabezpieczeniem. Ponieważ dzieci z natury są łatwowierne i nieostrożne – antywirus i firewall chroni dziecko przed zainstalowaniem na komputerze oprogramowania mogącego wykradać informacje oraz oprogramowania destrukcyjnego. Odpowiednio dobrane komponenty i zainstalowane oprogramowanie zgodnie z przedstawionymi powyżej propozycjami, zapewnią dzieciom warunki do nauki do nauki i zabawy, a rodzicom spokój o swoje pociechy.