Skromna oferta programowa nie zaspokaja potrzeb polskiego widza. Ponadto okazuje się, że za terminem “HDTV” kryje się dżungla rozmaitych formatów i standardów. Po pierwsze wykorzystywane są różne metody transmisji. Obok nadawania sygnału HD za pośrednictwem satelity (zgodnie ze standardem DVB-S2), telewizji kablowej (DVB-C) oraz – testowo – za pośrednictwem anten naziemnych (DVB-T) do wyboru jest jeszcze telewizja przesyłana przy użyciu protokołu internetowego (IPTV). Jakby tego było mało, niektórzy nadawcy wykorzystują specyficzne systemy szyfrowania, wymagające do prawidłowego działania równie specyficznych dekoderów, które często nie są ze sobą zgodne. Bez odpowiedniej przystawki (tzw. set-top boksa) nie odbierzemy sygnału HDTV, nawet jeśli mamy telewizor HD.
Kompletny zamęt robi się, gdy dodamy, że audycje HDTV mogą być emitowane w różnych formatach HD: 720p (czyli 720 linii przy 50 klatkach na sekundę bez przeplotu) bądź 1080i, który co prawda wyświetla 1080 linii, ale w tym przypadku sygnał emitowany jest z przeplotem. Oferującego najlepszą jakość formatu 1080p (1080 linii bez przeplotu, stosowanego w filmach z płyt Blu-ray) – ze względu na potrzebne pasmo i związane z tym koszty – nie ma na razie nawet w planach żadnej ze stacji telewizyjnych.
Sygnał z nieba: Płatne platformy
W dobrej sytuacji są osoby, które korzystają z jednej z trzech satelitarnych platform cyfrowych, gdyż każda z nich ma w ofercie kanały HD. Niestety, jest to oferta odpłatna. Jako pierwsza stacje HD zaoferowała telewizja “n”. Obecnie udostępnia ona dziesięć polskojęzycznych programów wysokiej rozdzielczości, m.in. sportowe (EuroSport, EuroSport 2 i “n” Sport) oraz filmowe (FilmBox HD, HBO HD i MGM). Cyfrowy Polsat emituje pięć kanałów HD, natomiast Cyfra+ nadaje 7 programów w wysokiej rozdzielczości.
Nie wystarczy jednak wybrać którejś z tych platform, by cieszyć się obrazem HD. Niezbędny jest także właściwy odbiornik satelitarny. W wypadku Cyfry+ są to modele Philipsa: DSR 6201 H i PVR HD. Szczególnie godny uwagi jest ten drugi produkt, wyposażony w dysk twardy, na którym można zapisywać emitowane programy i korzystać z funkcji, takich jak powtórka oglądanego na żywo programu (przydatne zwłaszcza podczas transmisji sportowych) czy rozpoczęcie oglądania z opóźnieniem. Do współpracy z odbiornikiem Philips PVR HD przystosowana jest antena z konwerterem typu TWIN, który pozwala na jednoczesne oglądanie jednego kanału oraz nagrywanie innego.
Dwa odbiorniki – jeden standardowy, a drugi z dyskiem – proponuje też telewizja “n”. Co ciekawe, w ofercie tej platformy nie ma dekoderów niezgodnych z HDTV. Z kolei w Cyfrowym Polsacie tylko dwa z siedmiu oferowanych dekoderów wspierają HD (Echostar i Samsung) i żaden z nich nie obsługuje nagrywania.
Alternatywnie można odbierać kanały Cyfry+ HD – jak również niektóre inne zaszyfrowane kanały – za pośrednictwem modułu CAM (Conditional Access Module, moduł dostępu warunkowego) przystosowanego do uniwersalnego interfejsu CI (Common Interface). Taki interfejs mają m.in. niektóre nowe telewizory. Podłączamy do niego np. dekoder naziemnej telewizji cyfrowej czy właśnie CAM. Korzyści wynikające z takiego rozwiązania? Nie potrzeba osobnego dekodera z samodzielnym pilotem – wszystkim steruje się za pomocą pilota od telewizora. Dekodery korzystające z interfejsu CI oferują różni producenci, ale warto się upewnić, czy rzeczywiście obsługuje on kodowanie sygnału stosowane przez danego nadawcę, w szczególności kodowanie stosowane w wypadku kanałów HD.
Ciekawym uzupełnieniem transmitowanych stacji HD jest oferta VoD (wideo na życzenie). W Cyfrze+ można zdalnie wypożyczyć ok. 30 filmów, ale tylko kilka z nich dostępnych jest w jakości HD. Za przyjemność z oglądania wybranego filmu w standardzie wysokiej rozdzielczości zapłacimy 13 zł. Natomiast w ramach usługi VoD oferowanej przez telewizję “n” dostępnych jest ponad 50 filmów i odcinków popularnych seriali, ale oznaczenie “HD” umieszczono tylko przy serialu Flashpoint i… filmie erotycznym. Za ten drugi należy zapłacić 11 zł. Dla porównania filmy na płytach Blu-ray kosztują od ok. 70 do nawet 120 zł.
Przez kabel: Największa oferta
W kablówkach można znaleźć 15 polskojęzycznych kanałów HD. Nie ma jednak operatora, który zapewniałby dostęp do wszystkich z nich. Ponadto kanały filmowe i sportowe są zazwyczaj dodatkowo płatne. Podobnie jak w wypadku platform cyfrowych, do odbioru programów niezbędny jest odpowiedni dekoder DVB-V (Digital Video Broadcasting – Cable) obsługujący format HD.
Telewizja Vectra oferuje 10 kanałów HD, m.in. Discovery HD i National Geographic HD. Do ich odbioru potrzebny jest odpowiedni dekoder (nie ma w ofercie dekodera HD z dyskiem). Warto zauważyć, że w instrukcji instalacji dekodera HD zawarto informację, iż należy go połączyć z telewizorem za pomocą kabla SCART, komponentowego YPbPr lub HDMI – my zdecydowanie polecamy to ostatnie, cyfrowe połączenie. Niestety, jak wynika z instrukcji Vectry, kabla HDMI nie ma w zestawie – trzeba go dokupić.
W ofercie UPC jest obecnie 8 kanałów HD. Do ich odbioru służy dekoder UPC Mediabox z dyskiem twardym o pojemności 250 GB. Opłata miesięczna za korzystanie z takiego odbiornika jest o 25 zł wyższa niż opłata za standardowy odbiornik. Kanały filmowe HD dostępne są tylko w najdroższych pakietach Premium. Sieć kablowa Multimedia Polska jako pierwsza wprowadziła usługi HDTV i VoD HD. Pakiet HD składa się tylko z 5 kanałów (abonament: 19 zł), dodatkowe stacje nadawane w wysokiej rozdzielczości dostępne są także w pakietach Canal+ i HBO. Oferta filmów do wypożyczenia jest na razie uboga, a na dodatek zawiera tylko jeden film jakości HD (“Transporter 3”).
IPTV: Transmisja jak przez Internet
W wielu krajach dostawcy Internetu wzbogacają ofertę o nadawanie telewizji. Tym tropem podąża też Telekomunikacja Polska. Co zaskakujące, choć TP przesyła kanały telewizyjne przez łącza telekomunikacyjne, nie można ich odbierać na komputerze. Operator dostarcza bowiem dekoder wyposażony w standardowe łącza telewizyjne. Na razie też TP nie oferuje żadnych kanałów w jakości HD, chociaż – jak zapewnił nas jej rzecznik – uważnie przygląda się rozwojowi HDTV.
Nie oznacza to jednak, że nikt w Polsce nie korzysta z techniki IPTV. Oferuje ją – obok cyfrowej telewizji kablowej – choćby wspomniana sieć Multimedia Polska. Ta technika nadawania dostępna jest jednak tylko w niektórych rejonach i nie oferuje kanałów HD. Stacje wysokiej rozdzielczości, emitują natomiast sieci Inotel (4 kanały) i Jambox (9 kanałów) korzystając z IPTV. Obaj operatorzy oferują odbiorniki HD firm ZyXEL i Motorola, przy czym urządzenia tego drugiego producenta mają dużo większe możliwości, np. przeglądanie cyfrowych zdjęć czy zabawa grami. Najbardziej zaawansowany model Motoroli jest wyposażony w dysk twardy.
Telewizja Jambox oferuje usługę HBO Digital, czyli dostęp do wypożyczalni filmów i odcinków seriali – płaci się tu miesięczny abonament, a nie za poszczególne pozycje. Obecnie znajdziemy tam niemal wyłącznie materiały standardowej rozdzielczości, nagrania HD są rzadkością. Co ciekawe, filmy przesyłane są w czasie rzeczywistym przez łącza światłowodowe. Dostęp do HBO Digital umożliwia też Cyfra+, ale w jej wypadku filmy ściągane są w nocy na dysk twardy dekodera.
YouTube i spółka: HDTV w przeglądarce
Istnieje jeszcze zupełnie inne źródło materiałów High Definition – Internet. Co prawda, na razie oferta strumieniowej telewizji na żywo w jakości HD w przeglądarce jest skromna, ale treści w jakości HD ciągle przybywa, do tego różnorodnych. Serwisy P2P dosłownie pękają w szwach od materiału, który w nazwach plików zawiera skróty “1080p” bądź “720p” – większość treści dystrybuowana jest jednak z naruszeniem prawa.
Obok nielegalnych serwisów powstaje coraz więcej stron, które mają legalną ofertę strumieniowych materiałów w jakości HD. Dla przykładu na stronie Apple’a już od lat można oglądać najnowsze zapowiedzi kinowe w jakości 1080p (wymagany jest odtwarzacz filmów QuickTime Player).
Dostęp do nagrań HD zapewnia również internetowy gigant: po wyszukaniu w serwisie YouTube materiałów “1080p” bądź “720p” szybko natrafimy na filmy, których jakość obrazu znacznie podniesiemy, klikając przycisk »HD« znajdujący się na dole po prawej stronie. Najlepszy przykład? Dostępne w wysokiej jakości dokumentalne produkcje BBC czy też nowy proekologiczny film “Home”, który równocześnie zagościł w kinach na całym świecie oraz w serwisie YouTube.
Problemem okazuje się odpowiednie urządzenie odtwarzające. Do płynnego odtworzenia treści HD dostępnych z poziomu przeglądarki internetowej potrzebujemy bardzo wydajnego komputera. Zatem w salonie trzeba postawić drogiego i dość głośnego peceta, a nie oszczędny komputer typu Media Center. W takim razie jest to rozwiązanie tylko dla fanów – nie do zaakceptowania przez masowy rynek.
Ten stan może się jednak niedługo zmienić. Na targach IFA zostały przedstawione pierwsze urządzenia korzystające z nowego, energooszczędnego procesora CE 3100 Intela. Wkrótce ten multimedialny procesor ma znaleźć zastosowanie w telewizorach HDTV, dekoderach HD i odtwarzaczach Blu-ray. Działa on niczym mały komputer, który świetnie radzi sobie z HDTV, do tego ma być konkurencyjny pod względem ceny. Może się okazać, że szerokopasmowy Internet tymczasowo stanie się głównym źródłem rozpowszechniania treści HD. Google na pewno się ucieszy…
Jak programy HDTV trafią do naszego salonu
Ustalmy od razu na początku: z wyśmienitą jakością HD płyty Blu-ray (do 40 Mb/s) aktualnie nie jest w stanie konkurować żaden kanał HDTV.
W najlepszej sytuacji są klienci telewizji kablowej (uwaga: nie wszyscy operatorzy udostępniają kanały HD), zaraz za nimi plasują się klienci platform satelitarnych. Operatorzy telekomunikacyjni na razie nie oferują telewizji HD, natomiast sporo filmów HD można obejrzeć w Internecie.
Źródło transmisji Odbiornik HDTV Jakość HD/
szerokość pasmaNadawca HDTV Cena Ocena CHIP-a talerz satelitarny odbiornik satelitarny wspierający HD ca 10-16
Mb/sWszystkie satelitarne platformy telewizyjne udostępniają kanały HD, a Cyfra+ i “n” mają wypożyczalnie filmów HD. np. w Cyfrze+ pełny pakiet HD za 168,90 zł Platformy satelitarne są pionierami udostępniania HDTV w Polsce. Poza tym rozbudowują usługi wideo na życzenie w jakości HD. łącze kablowe odbiornik DVB-C wspierający HD ca 10-16
Mb/sKablówki udostępniają aż 15 polskojęzycznych kanałów HD, ale poszczególni operatorzy nadają tylko niektóre z nich. np. w Vectrze kanały sportowe HD są po 9,90 zł Największe sieci kablowe udostępniły już sporo kanałów HD, ale trzeba im za to dużo płacić.
Wiele kablówek ciągle jednak nie oferuje HDTV.antena naziemna odbiornik DVB-T2 ca 6
Mb/sBrak stałej oferty. Odbiór HDTV za pośrednictwem naziemnych anten jest możliwy, ale poza testowymi transmisjami TVP HD nikt nie nadaje programu przez DVB-T. łącze ethernetowe odbiornik IPTV wspierający HD ca 2-16
Mb/sBrak oferty operatorów telekomunikacyjnych, ale tę technikę transmisji wykorzystują niektóre telewizje kablowe. Inotel – 4 kanały za 96 zł; Jambox 9 kan. za 179 zł Kablówki korzystające z IPTV wskazują na dodatkowe możliwości, np. przeglądanie Internetu w telewizorze, ale do HDTV potrzeba bardzo szybkie łącza. łącze DSL (od 6 Mb/s) wydajny komputer ca 2-4
Mb/sBrak nadawców programów HD “na żywo”, ale ogromne zasoby materiałów HD są dostępne w różnych serwisach. w większości bezpłatnie Google, YouTube i spółka. Jeżeli branża telewizyjna nie przyspieszy wprowadzania HDTV, Internet stanie się podstawowym źródłem nagrań HD.