All inclusive: szybka optymalizacja
By szybko poprawić wygląd całego zdjęcia, najlepiej skorzystać z automatycznej korekty. Dzięki niej za pomocą jednego kliknięcia myszy usuniemy najpoważniejsze mankamenty, a w najlepszym przypadku oszczędzimy sobie żmudnego ręcznego dobierania parametrów. Efekty działania testowanych aplikacji są zróżnicowane. Zmiany wprowadzane przez Zoner PhotoStudio są prawie niezauważalne: zdjęcie staje się jedynie minimalnie jaśniejsze, pozostając przy tym zbyt żółte. Z kolei narzędzie FixFoto usuwa żółte przebarwienie, ale wówczas nasycenie kolorów zostaje podbite do tego stopnia, że wygląd zdjęcia staje się nienaturalny.
Najbardziej zadowalający rezultat uzyskaliśmy w programie ACDSee: przebarwienie zniknęło, kontrast jest właściwy, a barwy są realistyczne. Jednak nawet w tym programie nie udało się nam bez ręcznych poprawek ustawić właściwego balansu kolorów. To wspólna cecha wszystkich programów biorących udział w teście: automatyczna korekcja prawie nigdy nie działa idealnie, ale stanowi dobrą bazę do dalszej obróbki, na przykład optymalizacji poszczególnych obszarów zdjęcia.
Jeśli więc zechcemy, by fotografię cechowały większe napięcie i dynamizm, najlepszy efekt osiągniemy, zmieniając barwy nieba. W tym celu musimy jednak najpierw oddzielić je od pozostałych elementów w kadrze. Można tu posłużyć się różnymi metodami, z których najprostszą jest skorzystanie z “magicznej różdżki” – dzięki niej jednym kliknięciem zaznaczymy obszar o określonej barwie. Optymalizacja nieba szczególnie sprawnie przebiega w programie Corel Paint Shop Pro: domyślnie ustawiona tolerancja koloru jest odpowiednia, więc ręczne poprawki wybranego obszaru w zasadzie nie są potrzebne. Również sama zmiana kolorów jest szybka i prosta, gdyż wszystkie niezbędne funkcje są intuicyjnie rozmieszczone.
Na przegranej pozycji są pod tym względem programy do zarządzania zbiorami fotografii. Brakuje w nich narzędzi umożliwiających podobną obróbkę. Zmiana kolorów i przekształcanie wybranych obszarów obrazu jest za ich pomocą niemożliwa lub zbyt skomplikowana dla początkujących użytkowników.
Urlop szyty na miarę: fotomontaż
Obróbka fotografii to nie tylko optymalizacja ich wyglądu, ale też wycinanie niektórych elementów i łączenie ich w zupełnie nowy sposób. Do profesjonalnego montażu potrzebne nam będą przede wszystkim dwie funkcje: narzędzie oddzielające i warstwy. Tu również podobny rezultat można osiągnąć różnymi sposobami – wybór właściwej metody obróbki w dużej mierze zależy od materiału wyjściowego. W przypadku prostych motywów najlepiej posłużyć się odpowiednim narzędziem oddzielającym, które usuwa ze zdjęcia tylko wybrany obszar. Świetnie spisuje się tu Paint Shop Pro: jego funkcja “Usuwanie tła” umożliwia szybkie wydzielenie ze zdjęcia wybranej postaci i jej dalszą obróbkę. W tym celu wykorzystujemy pędzel, który automatycznie rozpoznaje obszary o różnym kolorze i dzięki temu usuwa tylko wybrane tło. Rezultat pracy automatu jest akceptowalny nawet w przypadku tak trudnych do zmiany obszarów, jak pasma światła i cienia na głowie oraz ramionach modela. Nie można jednak całkowicie zdać się na automatykę – bez drobnych ręcznych poprawek się nie obędzie.
Równie sprawnie działają Photoshop Elements, PhotoLine oraz PhotoPlus, które także zawierają funkcję inteligentnego usuwania za pomocą pędzla. Nieco rozczarowuje FixFoto, w którym nie znajdziemy odpowiedniego narzędzia. Jednak jego obecność i tak nie ułatwiłaby nam zbytnio pracy, gdyż w programie brakuje też niezbędnej do montażu obsługi warstw. FixFoto nie jest więc stworzony z myślą o obróbce grafiki, ale raczej o prostej optymalizacji fotografii. Podobnie sprawy mają się z menedżerami obrazów: ACDSee i Zoner PhotoStudio nie są przygotowane do wykonywania tak skomplikowanych zadań.
Zwiedzanie miasta: prostowanie linii
Oba narzędzia sprawdzają się za to w innej kategorii: poprawiania zdjęć architektury. Drapacze chmur i wieże na fotografiach często wyglądają tak, jak gdyby za chwilę miały się przewrócić. Winne są temu zniekształcenia wynikające z perspektywy. Zoner PhotoStudio świetnie radzi sobie z problemem: można tu wybrać aż dwa obszary obrazu, które mają zostać wyprostowane. Wystarczy umieścić na fotografii dwie poziome lub pionowe linie – resztę program zrobi automatycznie. Jeżeli efekt nie przypadnie nam do gustu, możemy również obrócić lub rozciągnąć zdjęcie ręcznie. Równie przyjazne użytkownikowi jest narzędzie ACDSee: co prawda, mamy tu do dyspozycji jedynie manualne rozciąganie i obracanie, ale program wyświetla siatkę, która znacznie ułatwia prostowanie. Zautomatyzowane jest za to przycinanie krawędzi obrazka.
W przeciwieństwie do konkurentów, Photoshop Elements nie ułatwia pracy początkującym użytkownikom. Wprawdzie poza klasycznym obracaniem oferuje również narzędzie do ustalania linii prostych, jednak ta funkcja jest nie do końca przemyślana: nie ma tu żadnych punktów orientacyjnych. Chcąc dokładnie ustalić pion lub poziom, musimy najpierw samodzielnie dorysować linię pomocniczą lub włączyć siatkę. Również przycinanie rozciągniętych lub obróconych obrazów Photoshop Elements pozostawia użytkownikowi.
Po dokonaniu wszystkich poprawek pora na ostatni sznyt, na przykład konwersję obrazu. W przypadku zdjęć architektury – ale również w fotografii portretowej – doskonały efekt może przynieść zmiana zdjęcia kolorowego w czarno-białe. W ten sposób skierujemy uwagę oglądających na formę i kontrast, a nie na barwę. Szczególnie ważne jest przy tym właściwe oddanie odcieni szarości, tak aby zdjęcie robiło lepsze wrażenie. W przypadku portretów zastosowanie niedoskonałego algorytmu konwersji powoduje, że cera modela wygląda na ziemistą i nieładną.
Negatywnych przykładów dostarcza Photoshop Elements: zdjęcie po konwersji jest za ciemne, a kontrast – zbyt mocny. W ten sposób zostają podkreślone wszystkie niedoskonałości cery portretowanej osoby. Lepsze, choć nieco zbyt jasne obrazy uzyskamy w Paint Shop Pro. W tym przypadku skóra jest równa i świeża, brakuje jednak gry światła na ustach i błysku w oczach.
Złoty środek udało się znaleźć twórcom narzędzia FixFoto: portret jest wystarczająco kontrastowy, jasny, a przy tym bardzo naturalny (co widać na zdjęciu powyżej). A co jeśli chcielibyśmy osiągnąć jakiś szczególny efekt? Nie ma problemu – wszystkie testowane aplikacje umożliwiają ręczne dopasowanie wartości tonalnych. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie zadowalającego efektu za pomocą każdego z narzędzi.
Krajobrazy: zdjęcia panoramiczne
Niektóre motywy, na przykład rozległe krajobrazy, najlepiej prezentują się na zdjęciach panoramicznych. Niestety, do ich wykonania niezbędny jest specjalistyczny obiektyw. Istnieje jednak rozwiązanie alternatywne – wystarczy, że zrobimy serię zdjęć, jedynie minimalnie przesuwając obiektyw. Niektóre aparaty kompaktowe mają nawet specjalny tryb pracy przygotowany z myślą o takich ujęciach. Zdecydowanie bardziej precyzyjnie złożymy wiele zdjęć w panoramę za pomocą programów do obróbki obrazu.
Do tworzenia fotografii panoramicznych nadaje się w zasadzie każde narzędzie umożliwiające pracę na warstwach – najprostsza technicznie, ale najbardziej pracochłonna metoda polega bowiem na nakładaniu na siebie poszczególnych obrazów. By uzyskać satysfakcjonujący efekt, użytkownik musi jednak nauczyć się maskować przejścia i wyrównywać ewentualne różnice w wielkości lub odcieniach elementów.
Niestety, niełatwo znaleźć program, który podejmie tego rodzaju wyzwanie. W naszym teście funkcję tworzenia zdjęć panoramicznych miały tylko trzy narzędzia, a naprawdę rozbudowana jest ona jedynie w programie PhotoPlus, do którego dołączono dodatkową samodzielną aplikację automatycznie łączącą poszczególne fotografie. Cieszy możliwość zapisania przygotowanego obrazu nie tylko w formie statycznego zdjęcia, ale również jako filmu w formacie QuickTime: myszą możemy stertować ruchem wirtualnej kamery, w której kadrze znajduje się sfotografowany krajobraz. Taki film będzie się ładnie prezentował na naszej stronie domowej.
Nie uda nam się jednak uzyskać doskonałego efektu bez odrobiny ręcznego dopasowywania. Narzędzie, co prawda, znajduje pasujące do siebie krawędzie, ale nie potrafi wyrównać różnic odcieni. Do tego celu musimy wykorzystać główną aplikację PhotoPlus, gdyż narzędzie do zdjęć panoramicznych nie oferuje funkcji umożliwiających obróbkę obrazu.
Podsumowanie
Za cenę do 400 zł nabędziemy program graficzny wyposażony we wszystkie funkcje niezbędne ambitnemu fotografowi amatorowi. Najbardziej przyjazny początkującym użytkownikom, a przy tym wszechstronny jest pakiet PhotoPlus X2. Uzyskane dzięki niemu zdjęcia wyglądają dobrze, mamy do dyspozycji wiele dodatkowych funkcji i pokaźny zbiór efektów. Przydatne jest również wsparcie dla plików Photoshopa. Do zastosowań półprofesjonalnych nadają się Paint Shop Pro i Photoshop Elements. Programy służące głównie do zarządzania kolekcją obrazów radzą sobie tylko z najprostszymi zadaniami. Kompromis między zarządzaniem a obróbką stanowi ACDSee.
Balans kolorów pozwala na precyzyjną korekcję wybranych zakresów barw.
Histogram pokazuje rozkład kolorów od czerni do bieli.
Krzywa gradacji pozwala precyzyjnie dobierać poziom
jasności.Ważne funkcje do ręcznej obróbki obrazu
Subtelnych zmian fotograf nie pozostawia automatyce. Zamiast tego – korzysta z narzędzi, które dają mu pełną kontrolę. Tylko w ten sposób może pracować z odpowiednią precyzją.
Czytaj także:
50 narzędzi i trików dla fotografów
Najnowsze, darmowe programy do obróbki zdjęć