Jeden czy dwa obiektywy?
Lustrzanki zyskały popularność w 1929 r. dzięki “dwuokiemu” aparatowi Rolleiflex. W przeciwieństwie do dzisiejszych “jednookich” aparatów lustrzanka zawierała dodatkowy obiektyw dla wizjera. W 1949 r. pojawił się na rynku Contax S, lustrzanka wyposażona w nowy typ pryzmatu pentagonalnego. Pryzmat powodował, że obraz z matówki widziany przez fotografa w wizjerze był prawidłowo odwrócony zarówno w płaszczyźnie poziomej, jak i pionowej. Dziesięć lat później firma Nikon i jej aparat Nikon F sprawiły, że lustrzanki zyskały uznanie profesjonalistów. Dzięki wytrzymałości, wielostronności oraz obiektywom wysokiej jakości lustrzanka stała się ulubionym narzędziem pracy fotografów mody, fotoreporterów oraz reporterów wojennych. Pierwsze zdjęcia na księżycu (w 1969 roku) zostały wykonane inną legendą lustrzankową – aparatem Hasselblad – jednakże w przystosowanej do lotów kosmicznych, pozbawionej wizjera wersji.
Elektroniczna rewolucja
W 1976 roku pojawiła się na rynku pierwsza lustrzanka elektronicznie sterowana – był nią Canon AE-1. Sprzedano pięć milionów takich aparatów, co wyraźnie wskazuje, jak dużym powodzeniem cieszył się ten model. Do kolejnej rewolucji doszło w 1985 – dzięki urządzeniu Minolta 7000. Lustrzanka Minolty jako pierwsza miała system autofokusu zintegrowany z korpusem. Dziesięć lat później lustrzanki niezawierające zintegrowanego autofokusu stały się modelami schyłkowymi. Jak na ironię, producent filmów Kodak przedstawił w 1991 pierwszą cyfrową lustrzankę – model DCS-100, który kosztował 30 000 dolarów. W roku 2003 lustrzanka Canon EOS 300D, model zdecydowanie tańszy niż DCS-100, podbiła rynek masowy.
Nie ma pewności co do przyszłości lustrzanek. Postęp techniczny sprawia, że mechanizm lustra staje się w zasadzie zbędny – matryca może być źródłem zarówno obrazu końcowego, jak i obrazu wizjera. Jednak dopóki obraz przekierowany za pomocą lustra do wizjera przewyższa jakością obraz na elektronicznych wyświetlaczach, dopóty dźwięk opadającego lustra będzie stałym elementem fotografii.
Historia lustrzanki
1676
Początki
Matematyk Johann Sturm opisał urządzenie, na bazie którego funkcjonują dzisiejsze lustrzanki. Urządzenie miało pomagać artystom podczas malowania.
1825
Zdjęcia bitumiczne
Pierwsze zdjęcia aparatem otworkowym wykonał francuski wynalazca Nicéphore Niépce. Francuz wykorzystał w roli materiału światłoczułego asfalt syryjski oraz do dziś stosowany chlorek srebra.
1861
Thomas Sutton
Fotograf Thomas Sutton stworzył lustrzany aparat fotograficzny, w tym samym roku wykonał pierwsze kolorowe zdjęcie.
1929
Rolleiflex
Lustrzanka Rolleiflex wykorzystuje film szpulowy o rozmiarze klatki 6×6 cm. Przez dziesięciolecia używana była przez dziennikarzy.
1936
Kine Exakta
Niemiecki producent Ihagee wprowadził na rynek model Kine Exakta, lustrzankę korzystającą z filmu małoobrazkowego. Podobnie jak dzisiejsze modele, lustrzanka miała bagnet umożliwiający wymianę obiektywów.
1948
Hasselblad
Szwedzka firma Hasselblad zaprezentowała lustrzankę średnioformatową 1600F o modularnej budowie. Na tej samej zasadzie działa system V, którego elementy można kupić nawet dzisiaj.
1949
Contax S
Firma Zeiss Ikon wykorzystała w modelu Contax S wizjer oparty na pryzmacie pentagonalnym. Pryzmat umożliwił wyświetlenie obrazu prawidłowo odwróconego w pionie oraz poziomie, dokładnie jak dzisiejsze lustrzanki.
1952
Asahiflex
Firma Asahi Optical (dzisiaj Pentax), jako pierwszy japoński producent, stworzyła lustrzankę jednoobiektywową.
1954
Start
Start to pierwsza polska lustrzanka dwuobiektywowa. Produkowana po II wojnie światowej przez Warszawskie Zakłady Fotooptyczne.
1959
Nikon F
Profesjonalny małoobrazkowy system lustrzanek ugruntował od dziesięcioleci mocną pozycję Nikona w segmencie sprzętu dla profesjonalnych fotografów.
1969
Ujęcia księżyca
Neil Armstrong oraz Buzz Aldrin wykonali pierwsze zdjęcia księżyca za pomocą zmodyfikowanych aparatów Hasselblad.
1976
Canon AE-1
Rozwój lustrzanek osiąga punkt szczytowy w latach 70. Canon sprzedał pięć milionów modeli AE-1.
1985
Minolta 7000
Lustrzanka zawierająca zintegrowany system autofokusu stała się bazą dla serii Dynax. System Minolty został w 2006 roku przejęty przez firmę Sony.
1991
Kodak DCS-100
Producent filmów Kodak zaprezentował pierwszą cyfrową lustrzankę. Model bazował na aparacie Nikon F3, miał matrycę 1,3 megapiksela i kosztował 30 000 dol.
2003
Canon EOS 300D
Firma Canon osiągnęła ogromny sukces dzięki modelowi EOS 300D adresowanemu do fotografów hobbistów. Inni producenci podążyli za tym trendem.
2009
Olympus E-3
Model z najwyższej półki firmy Olympus uwzględnia wszystkie aktualne trendy. Pomimo wykorzystania technologii lustrzanki aparat umożliwia podgląd obrazu na żywo na wyświetlaczu, usuwanie kurzu z matrycy odbywa się za pomocą ultradźwięków, poza tym lustrzanka ma zintegrowany stabilizator obrazu.
Przyszłość
Lustrzanka, czyli przeżytek?
Wraz z końcem analogowej fotografii przeżytkiem staje się technologia wykorzystywana w lustrzankach. Coraz lepsze wyświetlacze sprawiają, że lustro staje się zbędne – jak w przypadku aparatów EVIL mających wyłącznie elektroniczny wizjer (odwzorowanie).