Na 31 lipca 2013 roku zaplanowane jest całkowite wyłączenie nadawania sygnału analogowego w Polsce, ale już pojawiają się informacje, że ten termin może zostać przesunięty na 2015 roku. Jedno jest natomiast pewne: uruchomione zostały dwa docelowe multipleksy – drugi i trzeci, emitujące w sumie 9 darmowych programów. Niebawem powinno ich być co najmniej 14. CHIP pokazuje, co trzeba zrobić, aby odbierać cyfrową telewizję naziemną.
1. Dlaczego NTC jest ważna
Naziemna telewizja cyfrowa dla wielu odbiorców może stać się tańszą i wygodniejszą alternatywą dla telewizji kablowej lub satelitarnej. Uruchomienie planowanych na początek trzech multipleksów może umożliwić dostęp do maksymalnie 24 kanałów w standardowej jakości cyfrowej. To całkiem sporo, zważywszy na fakt, że jakość obrazu i dźwięku jest zdecydowanie lepsza niż w przekazie analogowym.
DVB-T nie potrzebuje ani anteny satelitarnej, ani łącza kablowego. Testowa emisja przeprowadzona przez TVP podczas igrzysk olimpijskich pokazała, że program emitowany naziemnie może być nawet lepszej jakości niż ten sam kanał odbierany przez satelitę! Poza tym telewizja cyfrowa umożliwia transmisję treści dodatkowych, takich jak EPG (patrz punkt 4) czy dostęp do usług dodatkowych typu pay-per-view (opłata za konkretny program) lub filmów na żądanie (video on demand).
2. EPG, czyli co będzie grane
Oprócz zauważalnie lepszej jakości, NTC już na starcie przynosi użytkownikom przydatne udogodnienie, jakim jest elektroniczny program telewizyjny (EPG). Wystarczy nacisnąć jeden przycisk, aby obejrzeć szczegółowy harmonogram dla wszystkich dostępnych kanałów. Kolejne naciśnięcie spowoduje wyświetlenie szczegółowego opisu wybranego programu. Jeśli telewizor jest połączony z urządzeniem nagrywającym albo gdy telewizję oglądamy na komputerze, to korzystając z EPG, możemy utworzyć listę programów do nagrania.
3. MUX, czyli, co będzie można oglądać
MUX to skrót od słowa multipleks, które oznacza pakiet kanałów nadawanych cyfrowo wraz z usługami dodatkowymi na jednym paśmie częstotliwości, które przydziela UKE.
Multipleks oznaczony numerem 1, od którego zaczęła się polska naziemna telewizja cyfrowa, w tym momencie nie istnieje. Na pewno mają się w nim znaleźć publiczne TVP1, TVP2 i TVP INFO i co najmniej 4 inne programy. Według prezesa KRRiT, Jana Dworaka, miałyby to być zupełnie nowe, bezpłatne propozycje niezwiązane z żadnym z dotychczasowych nadawców. Na razie jednak losy dodatkowych kanałów oraz terminarz uruchamiania MUX1 są na etapie “konsultacji”.
Uruchomiony 30 września 2010 roku MUX 2 został przekazany przez UKE obecnym nadawcom komercyjnym. Umieszczono w nim Polsat, TVN, TV Puls i TV4. Każdy nadawca będzie nadawał w ramach tego multipleksu po jednym kanale dodatkowym. Najprawdopodobniej będą to dostępny obecnie przez satelitę TVN7, Polsat Sport News, dziecięco-młodzieżowy TV Puls 2 oraz kanał telewizji TV4 (wg nieoficjalnych informacji będzie to TV 6, na którym pojawią się seriale, lub kanał dla młodych widzów).
Trzeci multipleks został oddany telewizji publicznej i docelowo mają się na nim znaleźć programy tematyczne emitowane przez TVP. Na razie dostępne są tylko TVP Historia i TVP Kultura oraz tymczasowo kanały TVP1, TVP2 i regionalne TVP Info. Być może w grudniu dołączy do nich TVP Seriale. Wiadomo również, że Telewizja od dłuższego czasu pracuje też nad programami TVP Parlament i TVP Dokument, które wraz z TVP Sport mogłyby rzeczywiście wypełnić cały multipleks.
4. Kiedy pooglądam DVB-T?
Obecnie znane są plany uruchamiania kolejnych nadajników dla MUX 2 i 3. Zgodnie z komunikatami prasowymi firmy Emitel, która jest operatorem tychże multipleksów, harmonogram dla MUX 2 podzielono na sześć etapów, a dla MUX 3 – na cztery etapy (patrz mapki poglądowe obok).
Do końca 2010 roku drugi multipleks będzie mogło odbierać 35 proc. Polaków, a pod koniec 2011 r. dotrze on do 94 proc. ludności. W ciągu kolejnych dwóch lat zostaną uruchomione dwa brakujące nadajniki. W efekcie dedykowany telewizji komercyjnej MUX 2 obejmie zasięgiem 97 proc. mieszkańców Polski do 31 grudnia 2013 r.
Telewizja publiczna, będąca operatorem trzeciego multipleksu, przyjęła inną strategię. Nowe nadajniki, które zostaną włączone w 2011 r., będą miały stosunkowo małe moce (od 0,16 do 10 kW) i ma ich być niewiele. Przełoży się to na minimalny wzrost pokrycia kraju sygnałem trzeciego multipleksu, a jego nowe obszary działania skupią się na ośrodkach miejskich. Zauważalna zmiana ma nastąpić dopiero pomiędzy 27 październikiem 2011 r. a 27 kwietnia 2014 r., kiedy to sygnałem ma dysponować 98 proc. ludności.
Jak mają odbierać telewizję mieszkańcy tych terenów, które po lipcu 2013 r. zostaną odcięte od sygnału analogowego, a jeszcze nie dotrze do nich sygnał z trzeciego multipleksu Telewizji Polskiej? Wszystko wskazuje na to, że o wypełnienie misji publicznej TV będzie musiał zadbać MUX1, którego na razie nie ma, ale do czasu wyłączenia sygnału analogowego powinien on być dostępny w całej Polsce.
5. Czego potrzebuję: tuner, telewizor, antena
Do odbioru telewizji cyfrowej w Polsce potrzebny jest tuner DVB-T działający w standardzie MPEG-4 (możliwe rozwiązania pokazujemy poniżej). Naziemna telewizja cyfrowa nie wymaga specjalnych anten, ale może się zdarzyć, że stare anteny siatkowe ze wzmacniaczami szerokopasmowymi mogą spowodować problemy z odbiorem sygnału. Testy CHIP-a pokazują, że można odbierać DVB-T nawet na długim kablu antenowym, ale to rozwiązanie ekstremalne. Warto trzymać się zasady, że jeżeli mieszkamy do 10 km od nadajnika, to najlepiej będzie skorzystać z niewielkiej anteny pokojowej przeznaczonej do DVB-T. Gdy odległość wynosi 25–35 km, niezbędna okaże się nowoczesna antena siatkowa. Użytkownicy mieszkający jeszcze dalej od nadajnika muszą dysponować anteną kierunkową, która zapewni najlepszy odbiór sygnału.
Trzy rzeczy w które musimy się wyposażyć, aby odbierać naziemną telewizję cyfrową
Zewnętrzny dekoderZewnętrzny dekoder
Właściciele starszych modeli odbiorników telewizyjnych muszą wyposażyć je w dekoder zewnętrzny i podłączyć go do odbiornika poprzez złącze SCART lub HDMI. Niektóre urządzenia oprócz odbioru DVB-T umożliwiają nagrywanie programów.
Cena: od 150 zł
Tuner podłączany do złącza USBW komputerze
Do oglądania cyfrowej telewizji w notebookach czy komputerach stacjonarnych potrzebujemy tylko odpowiedniego tunera w formie karty PCI lub prościej małego urządzenia podłączanego do złącza USB.
Cena: od 50 zł
Tuner wbudowany w telewizorTuner wbudowany w TV
Dekoder DVB-T wbudowany jest w prawie każdy nowy telewizor LCD. Jednak szukając okazji, sprawdźmy, czy przypadkiem nie jest to tuner zgodny jedynie ze starszym standardem kodowania sygnału MPEG-2!
Cena: od 600 zł
W przypadku tunerów komputerowych dołączane do nich anteny nie zawsze są wystarczające. W redakcji CHIP-a, która znajduje się 1,5 km w linii prostej od nadajnika, bezużyteczna okazała się miniaturowa antena teleskopowa, a mała antena prętowa wymagała odpowiedniego ustawienia. W przypadku tego typu antenek wystarczy wystawić je za okno i nakierować w odpowiednią stronę.