Nigdy wcześniej Microsoft nie udostępnił publicznie tak wczesnej wersji systemu, jak stało się w przypadku Windows 8. Pierwszą wersję testową wszyscy zainteresowani mogli pobrać już we wrześniu ubiegłego roku, ponad rok przed planowaną premierą. Windows 7 przed opublikowaniem wersji beta mogli wypróbować jedynie programiści. Dopiero wersja beta była poprzednio pierwszą edycją nowego systemu publicznie udostępnianą przez Microsoft.
Obecnie celem pracy całego zespołu z Redmond jest sukces nowej wersji Okienek. Wprawdzie Microsoft mówi w kontekście Windows 8 o zupełnie nowym podejściu, jednak jego cykl rozwojowy jest taki sam jak ten, który zastosowano podczas prac nad Windows 7. Za cały projekt odpowiada Steven Sinofsky, szef działu ds. Windows w Microsofcie. Po klapie Visty wywrócił on cały system rozwoju oprogramowania do góry nogami. Dewiza Sinofsky’ego brzmi: żadnych obietnic dotyczących nowych produktów, których nie da się dotrzymać. To przytyk w stronę poprzedników, którzy zapowiadali na przykład wprowadzenie w Viście nowego systemu plików, a później musieli wycofywać się z tego rakiem, gdyż nowe rozwiązanie nie działało.
Obejmując urząd, Sinofsky wprowadził w procesie rozwoju Windows tzw. zasadę n + n + n/2. Odnosi się ona do tworzenia małych zespołów zadaniowych o przejrzystej strukturze, pracujących wyłącznie nad jednym zagadnieniem. W przypadku Windows 8 wyróżniono 25 kluczowych kwestii, z którymi należy się uporać – należą do nich na przykład: sklep Windows Store, pulpit, jądro systemu, moduł wyszukiwania czy doznania użytkownika (user experience). Wszystkie zespoły składają się z n programistów, n testerów i n/2 menedżerów programów oraz są przyporządkowane do siedmiu większych grup. Dzięki strukturze proces tworzenia nowego systemu operacyjnego ma być wydajny i skoncentrowany na najważniejszych zadaniach.
Każdy może zostać testerem
W styczniu na targach Consumer Electronics Show zaprezentowano znacznie wzbogaconą wersję Windows 8. Zaraz po targach spodziewane było wydanie wersji beta, a więc już dość bliskiej finalnej edycji. Ostatecznie jednak zamiast niej pod koniec lutego pojawił się Windows 8 Consumer Preview (pozornie drobna różnica dotycząca nazwy, w praktyce oznacza, że Microsoft może wprowadzić znaczne zmiany) dostępny do testów dla każdego – celem jest Microsoftu jest zachęcenie do uczestnictwa w testach jak najszerszego grona użytkowników. Programistom zależy zwłaszcza na informacji zwrotnej na temat działania najważniejszych nowych funkcji, takich jak np. uruchamianie komputerów wykorzystujących UEFI. W przypadku Windows 7 Microsoft zdołał w taki sposób zachęcić do zainstalowania próbnej wersji systemu miliony internautów i zgromadzić bazę raportów o błędach. Podczas kilkumiesięcznych betatestów serwery firmy odbierały kolejne formularze z powiadomieniami systemu średnio co 15 sekund. W kwietniu przedstawiciele Microsoftu poinformowali, że w beta-testach Ósemki aktywnie bierze udział dwa razy więcej osób niż w wypadku Siódemki.
Osobnym zagadnieniem pozostaje sposób przeprowadzenia przez Microsoft szeroko zakrojonych testów tak istotnej ze strategicznego punktu widzenia wersji systemu dla procesorów ARM. Opisany wyżej scenariusz sprawdza się w przypadku klasycznych komputerów PC i notebooków, ale co z tabletami budowanymi na bazie architektury ARM? W tej kwestii Microsoft na razie trzyma karty przy orderach, można jednak przypuszczać, że koncern rozpocznie kooperację z producentami sprzętu i z nimi przeprowadzi testy bez udziału klientów. Możliwe jest też stworzenie listy referencyjnych modeli tabletów, których użytkownicy będą mogli przetestować wersję beta Windows 8 we własnym zakresie. Największy problem stanowi jednak to, że tablety mają systemy operacyjne preinstalowane przez producentów – inaczej niż w przypadku wersji do komputerów PC, nawet w finalnej wersji Windows 8 do tabletów nie przewidziano samodzielnej instalacji systemu przez użytkownika.
Zewnętrznym testom wersji beta towarzyszą testy wewnętrzne. Microsoft zaplanował próbną instalację Windows 8 na kilku tysiącach własnych komputerów. Ponadto rozpocznie się tzw. dogfooding, czyli proces przechodzenia Microsoftu na nowy system. Również w trakcie tych działań zebrane zostaną liczne dane dotyczące kompatybilności oprogramowania, informacje o użytkownikach i szczegółach funkcjonowania sterowników.
Release Preview: Nie chcemy więcej błędów
W odróżnieniu od wcześniejszych edycji testowych, wersja Release Preview (RP) to już w zasadzie ukończony produkt. Wydano ją kilka dni temu, na przełomie maja i czerwca (odsyłacze do pobrania znajdziecie tutaj). Microsoft wciąż pozostawia sobie jednak możliwość wprowadzania zmian i poprawek, gdyż wersja RP również służy pozyskiwaniu informacji zwrotnej od użytkowników. Różnica w porównaniu z wcześniejszymi wersjami polega na tym, że wszystkie modyfikacje dokonane na tym etapie są uzasadniane i dokumentowane, gdyż najpóźniej wtedy włącza się do procesu publikacji systemu producentów sprzętu, którzy zaczynają budować komputery noszące logo “Designed for Windows 8”.
Liczne firmy już na bazie edycji RP stworzą środowiska testowe, a producenci oprogramowania, opierając się na niej, dostosują swoje produkty do współpracy z Windows 8. Tylko w ten sposób można zapewnić, że w momencie oficjalnej premiery większość oprogramowania będzie stabilnie działać pod kontrolą Windows 8, gotowe będą również kompatybilne urządzenia i ich sterowniki.
W wersji RP nie ma już miejsca na nowości – wszystkie propozycje, których akceptacja wymagałaby znacznych zmian w strukturze Windows, stworzą bazę pomysłów na przyszły pakiet serwisowy, a nawet na kolejną wersję systemu. Przykładowo wielu użytkowników już w Windows 7 oczekiwało wbudowanego skanera antywirusowego – zgodnie z ich życzeniami narzędzie Security Essentials znalazło się w Windows 8. Modyfikacje w wersji RP dotyczą zwykle szczegółów, takich jak pojedyncze przyciski w Eksploratorze czy pomniejsze funkcje narzędzi systemowych. Często w ostatniej chwili zmienia się też nazwy niektórych poleceń. Przykładowo już w Windows XP istniała możliwość odinstalowywania programów przy użyciu funkcji wbudowanej w system, jednak dopiero w Windows 7 przeniesiono ją na najwyższą warstwę struktury Panelu sterowania i nadano jej nową nazwę.
Aktualizacje sterowników aż do finalnej wersji
Przed premierą nowego systemu Microsoft ogranicza prace nad jego kodem do minimum, aż do wydania wersji RTM (Release to Manufacturing) przekazywanej partnerom i klientom masowym już na kilka tygodni przed oficjalnym wprowadzeniem oprogramowania na rynek. Pomiędzy wypuszczeniem wersji RTM a wydaniem wersji finalnej – Windows 8 osiągnie wówczas status General Availability (GA) – przede wszystkim aktualizuje się bazę sterowników. Producenci sprzętu dostosują swoje produkty do wymagań Windows 8 i stworzą nowe, od początku projektowane z myślą o nowym systemie. Microsoft wykorzysta wspomniany czas na dopracowanie tłumaczeń różnych wersji językowych Windows oraz przygotowanie instrukcji obsługi. Już w październiku 2012 okaże się, czy Microsoft nadal będzie tylko królem platformy PC, czy też zagrozi Apple’owi i Google’owi w walce o serca użytkowników tabletów.
Oficjalne prezentacje Windows 8
Milestone 1
22 września 2010:
Pierwsza wersja Windows 8 debiutuje w Sieci – już z nowym interfejsem opartym na wstążkach.
Milestone 2
25 kwietnia 2011:
Ta wersja służy jedynie testom wewnętrznym – Microsoft pracował jedynie nad systemem plików.
Milestone 3
29 maja 2011:
Pierwsza wersja Windows 8 oficjalnie wydana przez Microsoft. Podczas prezentacji Steven Sinofsky przedstawił kafelki aplikacji oraz interfejs dotykowy przeglądarki IE 10.
18 czerwca 2011:
Wycieka kolejna wersja systemu z takimi funkcjami, jak wysyłanie wiadomości SMS, wirtualna klawiatura i zmieniony ekran bootowania.
Developer Preview
13 września 2011:
Pierwsza oficjalna wersja Windows 8 dla testerów i wszystkich zainteresowanych techniką komputerową. Nowości: ekran startowy Metro i narzędzia do sterowania gestami.
Consumer Preview
Luty 2012:
W styczniu spodziewano się wersji beta. Zamiast tego po targach Mobile World Congress w lutym udostępniono edycję Consumer Preview prezentującą nowości przewidziane dla użytkowników indywidualnych.
Release Preview
Maj 2012:
Wersja Release Preview to prawie gotowy system. Po raz ostatni będą zbierane informacje zwrotne, na przykład na temat wykorzystania funkcji wyszukiwania.
Release to Manufacturing
Lipiec/Sierpień 2012:
Windows 8 będzie gotowy i zostanie dostarczony partnerom Microsoftu.
Premiera
Październik 2012:
Finalna wersja ma kod wersji RP, choć mogą się w niej znaleźć jeszcze drobne modyfikacje.
