Klauzule niedozwolone (abuzywne)
Podstawowym uchybieniem przedsiębiorców prowadzących sklepy internetowe i portale aukcyjne, jest zamieszczanie w regulaminach tzw. klauzul abuzywnych. Są to wszystkie zapisy, które ograniczają prawa konsumentów. Zwykle chodzi w nich o wyłączenie odpowiedzialności sprzedającego, a także nałożenie dodatkowych obowiązków na kupującego lub ograniczanie jego praw, które wprost wynikają z przepisów. Często sprzedawcy dostosowują zapisy do swoich własnych potrzeb, ułatwiając sobie w ten sposób działanie.
Wytyczne dotyczące niedozwolonych postanowień można znaleźć w art. 3853 kodeksu cywilnego, gdzie wskazano przesłanki uznania danego zapisu za bezprawny. Istnieje także rejestr, który gromadzi niezgodne z prawem zapisy i pozwala w łatwy sposób zorientować się, czy mamy do czynienia z nadużyciem. Specjalny spis takich klauzul przygotował i na bieżąco aktualizuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) — tłumaczy Rafał Stępniewski z RzetelnyRegulamin.pl. Warto też wiedzieć, że zapisy te nie mają żadnego zastosowania w praktyce i zwyczajnie nie obowiązują, nawet jeżeli ujęte są w regulaminie. W razie wątpliwości, co do rzetelności regulaminu, sprawę można zgłosić właśnie do UOKiK. Nieuczciwemu sprzedawcy grozi nie tylko kara finansowa, ale też upublicznienie takiej informacji we wspomnianym rejestrze.
Po co napisać, skoro można skopiować
Częstą praktyką stosowaną przy tworzeniu regulaminów jest kopiowanie ich treści od konkurencji. Wystarczą drobne modyfikacje i gotowe!
— Nic bardziej mylnego, regulamin zawsze musi być dostosowany do indywidualnej specyfiki sklepu lub serwisu. Zdarza się również, że oryginał zawiera szereg błędów. Poza tym takie “pożyczenie regulaminu” jest łamaniem praw własności intelektualnej, a w szczególności prawa autorskiego — ostrzega Rafał Stępniewski z RzetelnyRegulamin.pl. Pamiętajmy też, że w skopiowanym regulaminie mogą znajdować się wcześniej wspomniane klauzule niedozwolone. Zdarzają się nawet takie przypadki, w których właściciele sklepów kopiując tekst od konkurencji, zapominają zmienić np. numer NIP firmy, od której go “pożyczyli”.
Ponad rok temu głośno było o masowych pozwach przeciw przedsiębiorcom za stosowanie przez nich klauzul niedozwolonych. Podmioty, które je wnosiły do tej pory zarabiają na zwrocie kosztów zastępstwa procesowego. Przy dużej skali działania są to niemałe zyski.
Handlując w sieci, konieczne jest więc bieżące śledzenie zmian w prawie, komunikatów wydawanych przez UOKiK oraz znajomość klauzul niedozwolonych. Warto pamiętać o tym, że posiadanie przygotowanego specjalnie dla nas regulaminu sprawi, że wizyta w naszym sklepie nie przysporzy kłopotów kupującym, a nas samych nie narazi na konflikt z prawem i dotkliwe kary finansowe.