Wzrost zagrożenia oprogramowaniem ransomware
Firma Symantec, producent oprogramowania Norton, zaobserwowała w ostatnich dwóch latach wzrost liczby profesjonalnych cybergangów używających ransomware. Ta oszukańcza działalność, mająca na celu przejęcie komputera ofiary i wyłudzenie pieniędzy poprzez szantaż, rozwijała się w następujący sposób:
- Oprogramowanie ransomware pojawiło się w roku 2009, najpierw w Rosji i Europie Wschodniej. Następnie rozprzestrzeniło się na Europę Zachodnią, Stany Zjednoczone i wiele innych krajów, powodując liczne infekcje i niepokój wśród użytkowników.
- Profesjonalne cybergangi używają inteligentnego, szkodliwego oprogramowania, które po zainstalowaniu na komputerze użytkownika rozpoznaje kraj jego zamieszkania (po adresie IP) i wyświetla w jego języku komunikat z logo miejscowego organu władzy.
- Ransomware całkowicie blokuje komputer, a użytkownik odnosi wrażenie, że jedynym sposobem przywrócenia jego funkcji jest zapłacenie “grzywny”.
- Tworzone są różne warianty tego szkodliwego oprogramowania z niewielkimi zmianami w kodzie, co ułatwia mu pokonanie zabezpieczeń. Jeden z głównych wariantów został wykryty 500 000 razy w ciągu 18 dni.
5 milionów dolarów rocznie
Specjaliści Norton przeanalizowali sposób, w jaki przestępcy uzyskują pieniądze. Przez miesiąc badali szczegółowo jeden konkretny atak — 2,9% zaatakowanych użytkowników zapłaciło haracz. Może się wydawać, że to niewiele, ale przestępcy osiągnęli znaczne zyski:
- W ciągu miesiąca zostało zainfekowanych 68 000 komputerów
- Koszt odblokowania komputera waha się zwykle od 60 do 200 USD
- W ciągu miesiąca przestępcy mogli zarobić do 394 000 USD.
Jednak biorąc pod uwagę liczbę różnych wariantów ransomware i gangów stosujących te ataki, szacuje się, że od ofiar wyłudzanych jest około 5 mln dolarów rocznie.
Więcej informacji o ransomware
- Ransomware występuje najczęściej na podejrzanych stronach internetowych i jest wprowadzany do komputera techniką drive-by download, stealth download lub po kliknięciu przez użytkownika zainfekowanej reklamy. Zdarza się również dystrybucja za pośrednictwem poczty elektronicznej.
- W roku 2012 oprogramowanie ransomware było często wykorzystywane we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.
- Komunikaty zmieniają się w czasie. Cyberprzestępcy używają różnych zabiegów, aby oszukać nieświadomych użytkowników (socjotechnika). We wczesnych wariantach był używany zablokowany ekran, zawierający ilustracje pornograficzne, co miało zawstydzać użytkowników i skłaniać ich do zapłacenia haraczu. Obecnie najczęściej pokazywane są symbole graficzne organów egzekwujących prawo, np. policji.
- Stosowane są coraz bardziej zaawansowane techniki — kod wbudowany w programy ransomware umożliwia na przykład wyświetlanie komunikatu we właściwym języku i z właściwym logo organu władzy.
- Nawet jeśli ofiara zapłaci haracz, przestępcy często nie odblokowują systemu. Jedynym pewnym sposobem przywrócenia funkcji komputera jest usunięcie szkodliwego oprogramowania.
Jak chronić się przed zainfekowaniem ransomware?
- Należy mieć zainstalowane oprogramowanie zabezpieczające z aktualną subskrypcją. Codziennie pojawiają się tysiące nowych wariantów szkodliwego oprogramowania. Stare definicje wirusów nie dają prawie żadnego zabezpieczenia.
- Oprogramowanie zainstalowane w systemie powinno być uaktualnione. Dotyczy to systemu operacyjnego, przeglądarki i wszystkich modułów dodatkowych wykorzystywanych przez nowoczesną przeglądarkę. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych nośników infekcji jest złośliwy eksploit, który wykorzystuje luki w zabezpieczeniach oprogramowania. Bieżąca aktualizacja oprogramowania minimalizuje prawdopodobieństwo, że system ma lukę w zabezpieczeniach.