Z cyfrowym radiem jest jak z przejściem z kaset magnetofonowych na płyty CD. I tu, i tu skok jakościowy jest ogromny, ale na tym lista korzyści się bynajmniej nie kończy. Ale po kolei…
Co to jest DAB+
Rozwinięcie skrótu DAB+ to Digital Audio Broadcasting Plus. Czasem spotykana jest też dłuższa, pełna nazwa T-DAB+ (Terrestrial Digital Audio Broadcasting Plus), określająca standard ETSI TS 102 563.
Jak sama nazwa wskazuje, mówimy o nowszej, lepszej wersji technologii DAB, umożliwiającej nadawanie programów radiowych w formie cyfrowej. Używana jest obecnie w 21 krajach świata, w tym od kilku lat – w wersji DAB+ – również w Polsce. Wersja z plusem w nazwie wykorzystuje kodek HE-AAC v2, zapewniający lepszą jakość dźwięku, jednak z praktycznego punktu widzenia ważniejsze jest co innego: jeśli mamy odbiornik radiowy obsługujący standard DAB+, to będzie on również kompatybilny z sygnałem nadawanym w standardzie DAB (kodek MP2), natomiast w drugą stronę, poza nielicznymi wyjątkami umożliwiającymi aktualizację oprogramowania, to już nie działa.
Ważne jest również to, że DAB+ umożliwia nie tylko emisję dźwięku cyfrowego, ale również m.in. przesyłanie opisów, obrazów czy informacji o ruchu drogowym (dla nawigacji samochodowej). W Polsce prekursorem nadawania w sygnale cyfrowym jest Polskie Radio.
DAB/DAB+ kontra transmisje analogowe
Konsumenckie wykorzystywanie radia cyfrowego (bo wcześniej działało już ono w zastosowaniach profesjonalnych) rozpoczęło się pod koniec zeszłego wieku, natomiast w przypadku standardu DAB+ za początek uznaje się przełom 2007/2008 roku. Jak widać, radio cyfrowe jest na razie na rynku bardzo krótko i jak na razie nie wyparło jeszcze analogowych nadajników FM. Dopiero ostatnie lata przyniosły wyraźny postęp w popularyzacji radia cyfrowego – na tyle duży, że w niektórych krajach planowana jest całkowita rezygnacja z radia analogowego. Dla przykładu, w Norwegii planuje się wyłączenie nadajników FM już w 2017 roku, a do roku 2024 (być może nawet kilka lat wcześniej) zostaną też one wyłączone w Szwecji i w Szwajcarii.
W Polsce nadawanie testowego programu w standardzie DAB+ rozpoczęto 2 czerwca 2009 roku – Polskie Radio Wrocław rozpoczęło wtedy transmisję trzech programów za pomocą nadajnika RTON Wrocław/Żórawina. Od tamtej pory rozwój radia cyfrowego na terenie naszego kraju postępuje bardzo dynamicznie (działa już 25 nadajników), ale nie ma na razie mowy o wyłączaniu analogowych nadajników FM. Być może takie informacje pojawią się jednak w roku 2020, bo wtedy właśnie radio cyfrowe w standardzie DAB+ pokryje swoim zasięgiem całe terytorium Polski.
DAB+ kontra rozgłośnie internetowe
Z drugiej strony radio cyfrowe rywalizuje z treściami radiowymi dostępnymi za pośrednictwem połączeń internetowych, np. LTE. Mają one tę zaletę, że do odbioru radia internetowego nie potrzeba specjalnych urządzeń, ale wystarczy np. zwykły smartfon z zainstalowaną odpowiednią aplikacją. Do tego część stacji radiowych dostępna jest obecnie wyłącznie za pośrednictwem internetu.
Z drugiej jednak strony DAB+ to rozwiązanie, które niesie ze sobą co najmniej jedna niezaprzeczalną zaletę – nie trzeba płacić za transmisję danych. Do tego ich przepływność dostosowana jest idealnie do zapewnienia jak najlepszej jakości dźwięku, zwłaszcza w przypadku stacji radiowych nastawionych na odtwarzanie muzyki. Nie ma także ograniczeń związanych z liczbą odbiorców, zapewniona jest także ich pełna anonimowość.
Obecnie w Polsce, niezależnie od lokalizacji, można w DAB+ słuchać ośmiu stacji radiowych. Są to cztery główne stacje radiowe Polskiego Radia: Jedynka, Dwójka, Trójka i Czwórka, a także Polskie Radio 24, Radio Poland, Polskie Radio Rytm i Polskie Radio Dzieciom. Dostępne jest również Cyfrowe Radio Gwiazdka.
Zasięg radia cyfrowego DAB+ w Polsce
Na początku odbiór radia w technologii DAB + możliwy był tylko w Warszawie i Katowicach, jednak obecnie sygnał cyfrowy jest dostępny już w 18 miastach Polski. W kwietnia 2015 roku Polskie Radio uruchomiło kolejne nadajniki DAB+ w ważnych aglomeracjach: Białystok, Koszalin, Lublin, Olsztyn, Rzeszów, Zielona Góra oraz Toruń i Bydgoszcz.
Dzięki temu radio cyfrowe już teraz dociera do blisko 54 procent ludności naszego kraju, natomiast do 2020 swoim zasięgiem obejmie całą Polskę.
Zalety cyfrowej emisji sygnału DAB+
1. Łatwość wyboru stacji.
Tak jak kiedyś zmiany piosenki dokonywało się, przewijając taśmę magnetofonową, a w radio analogowym – przestrajając częstotliwość odbiornika radiowego, tak w przypadku płyt CD wystarczy wybrać numer piosenki, a w przypadku DAB+ – nazwy stacji.
2. Czysty dźwięk bez zakłóceń.
Cyfrowa postać dźwięku pozwala na zachowanie jego 100-procentowej jakości, niezależnie od miejsca odbioru i ewentualnych komplikacji wynikających np. z przemieszczania się pojazdu z wbudowanym odbiornikiem DAB+. Co ciekawe, możliwe jest także przesyłanie dźwięku wielokanałowego (5.1), a nie tylko stereofonicznego.
3. Większy wybór kanałów.
Nowa technologia pozwoli na znaczne poszerzenie dostępnej oferty programowej.
4. Planowanie odsłuchu.
Radio cyfrowe pozwala na zaprogramowanie odsłuchu lub też nagrania audycji, nawet na tydzień przed jej emisją.
5. Przesyłanie dodatkowych treści.
DAB+ pozwala na przesyłanie nie tylko dźwięków w postaci cyfrowej, ale także na dołączenie do nich opisów, tekstów, obrazków, pokazów slajdów czy informacji o sytuacji na drodze.
Potrzebny sprzęt
Radia cyfrowego DAB+ możemy słuchać zarówno na stacjonarnych, jak i przenośnych odbiornikach radiowych, a także w dostosowanych do tego radiach samochodowych. W każdym z tych przypadków wymaga to jednak zakupu nowego urządzenia, które jest do tego przystosowane.
O ile w przypadku odbiorników przenośnych czy stacjonarnych nie ma z tym większego problemu, o tyle kłopotliwa może być w dzisiejszych czasach wymiana radia samochodowego – wiele tego typu odbiorników jest na stałe zintegrowanych z konsolą środkową auta. W takim przypadku można jednak pokusić się o kupno zewnętrznego tunera DAB+, który można podłączyć do radia analogowego samochodu. W zestawie z radiem samochodowym lub tunerem dostarczana jest też zwykle odpowiednia antena.
I jeszcze jedna uwaga dotycząca samochodów używanych, sprowadzanych do Polski – część z nich wyposażona jest w odbiorniki radiowe obsługujące standard cyfrowy DAB (bez plusa). W Polsce nie będą one umożliwiały odbioru sygnału w postaci cyfrowej.