Co się zmieniło? Przede wszystkim dyski z serii 860 zyskały nowy kontroler. Tak: liczba pojedyncza jest tu uzasadniona, bowiem obydwa nośniki wykorzystują ten sam chip Samsung MJX. Wcześniej koreański producent stosował w przypadku serii Pro i Evo różne kontrolery. Szybsze, skierowane do najbardziej wymagających użytkowników Pro pracowały z kontrolerem Samsung MHX, a bardziej popularne Evo z Samsung MGX. Różnica w wydajności była tym samym zauważalna.
Dodatkowo zmienił się typ pamięci cache. W poprzedniej serii był to moduł LPDDR3 o pojemności 1 GB. W nowych Samsungach SSD 860 zastosowano pamięć cache także o pojemności 1 GB, ale typu LPDDR4. Według producenta pozwoliło to zmniejszyć zapotrzebowanie na energię.
Skoro kontroler jest ten sam, to jaka jest faktyczna różnica pomiędzy modelami SSD 860 Evo i SSD 860 Pro? Nie każdy na to zwróci uwagę. Dysk droższy, a więc Samsung SSD 860 Pro 256 GB bazuje na pamięciach typu Samsung V-NAND MLC, podczas gdy tańszy model SSD 860 Evo 250 GB na Samsung V-NAND 3bit MLC. Czym jest 3bit MLC? To rodzaj pamięci, która potrafi przechowywać trzy bity informacji w komórce. Jeżeli wydaje się wam, że brzmi to znajomo, to nie mylicie się. To tak naprawdę nazwane inaczej TLC. Podobny zabieg zastosował Samsung już w poprzedniej serii.
Samsung SSD 860 Evo 250 GB 2,5″ SATA III
Sam nośnik jest standardowym dyskiem 2,5″, tak więc zamontujecie go bez problemu tak w komputerze stacjonarnym, jak w niemal każdym laptopie. Te, w których ograniczono się wyłącznie do dysków M.2 nadal są w mniejszości.
Samsung SSD 860 Evo 250 GB z pewnością zainteresuje wielu użytkowników ze względu na niższą niż w przypadku modelu Pro cenę.Z naklejki znajdującej się na spodzie dysku będziemy w stanie odczytać nieco informacji. Poza nazwą handlową tego modelu znajduje się tu jeszcze nazwa kodowa: MZ-76E250. Znalazło się też miejsce na logo producenta, numer seryjny oraz standardową już informację wyjaśniającą jak należy przeliczać pojemność dysku – konieczną, by nikt nie czuł się oszukany, ta wynosi dokładnie 232,88 GB.
Sprawdziliśmy, jak wydajny jest Samsung SSD 860 Evo 250 GB. Producent podaje wartości 550 MB/s w odczycie i 520 MB/s w zapisie, przy czym nie podaje wartości dla konkretnych modeli, więc nie przywiązywałbym się szczególnie do tych danych. Nie jest bowiem niczym dziwnym, że bardziej pojemne dyski SSD są zwyczajnie szybsze, a ponieważ do naszych testów trafiły modele o dość niewielkiej pojemności (istnieją ich wersje o pojemności aż 4 TB), nie należy spodziewać się osiągnięcia deklarowanych przez Samsunga prędkości.
Pierwszym testem jest AS SSD, dość popularny i wiarygodny benchmark dla nośników półprzewodnikowych. Samsung SSD 860 Evo 250 GB SATA III został przez program wykryty poprawnie, a jego pojemność odczytana właściwie.
Wynik był odrobinę lepszy niż można się było spodziewać. 524 MB/s w odczycie sekwencyjnym to niezła wartość, a jeśli przypomnimy sobie, że nośnik ma pojemność 250 GB to należy uznać ją za naprawdę korzystną. Model 850 Evo o tej samej pojemności był o około 10 MB/s wolniejszy. Zapis sekwencyjny także okazuje się mocną stroną tego dysku, chociaż tu wynik właściwie się nie poprawił. Poprzednik osiągał bowiem w tym samum teście około 3 MB/s więcej. Wyraźnie skrócił się natomiast czas dostępu.
Drugim programem, którym sprawdziliśmy wydajność nowego nośnika Samsunga jest CrystalDiskMark. Prosta aplikacja skutecznie bada prędkość dysków: zarówno talerzowych, jak i SSD.
Trzecim, ostatnim programem, którym “dręczyliśmy” nowy dysk Samsunga jest HD Tune Pro. Program podczas testu tworzy wykres wydajności, który w przypadku dysków SSD jest zwykle mało urozmaicony i znacznie więcej powie podczas testu nośników HDD.
Samsung SSD 860 Pro 256 GB 2,5″ SATA III
Droższy z nośników koreańskiego producenta – Samsung SSD 860 Pro 256 GB – to model przeznaczony dla bardziej wymagających użytkowników. I nie chodzi tu nawet o prędkość, a głównie o żywotność. Model 860 Pro korzysta bowiem z pamięci typu MLC a nie TLC, które w przypadku modelu Evo zyskały szacowne miano 3bit MLC.
Opakowanie w jakim dostarczany jest nośnik, jest bardzo podobne do tego, które widzieliśmy w modelu Evo, ale i w poprzednich seriach. Czarne, kartonowe pudełko z plastikową wypraską wewnątrz, dość solidnie trzymającą dysk w transporcie.
Na etykiecie od spodu dysku znajdziemy między innymi nazwę kodową nośnika: MZ-76P256. Nominalnie 256-gigabajtowy dysk ma rzeczywistą pojemność 238,47 GB. Oczywiście stosowna informacja o przeliczaniu pojemności nośników także i tu znalazła się na etykiecie.
Deklarowana przez producenta wydajność nośnika (podobnie jak w przypadku modelu 860 Evo 250 GB) dotyczy całej rodziny nośników. Samsung podaje prędkości odpowiednio 560 MB/s w odczycie oraz 530 MB/s w zapisie. Trzeba jednak pamiętać, że testowany przez nas dysk ma pojemność 256 GB, a w przypadku dysków SSD pojemność ma wpływ na szybkość działania.
Model Samsung SSD 860 Pro 256 GB SATA III to dysk, który od swojego tańszego kuzyna różni się głównie jedną rzeczą: pamięciami. Szybkość, przynajmniej nominalnie, jest mniej więcej taka sama.
Wynik, co zaskakujące, jest nieco słabszy niż w przypadku tańszego modelu. Dlaczego? Trudno orzec. Test ponawiany był parokrotnie, a prezentowany wynik jest najbliższy średniej (co zresztą tyczy się wszystkich wyników). Sprawdziliśmy, czy podobną różnicę wykażą pozostałe programy.
Wyniki w CrystalDiskMark niemal dokładnie pokrywają się z tymi, które dla serii 860 Pro podaje producent. 562,5 MB/s w odczycie sekwencyjnym to dobry wynik jak na dysk pracujący z użyciem interfejsu SATA III. Teoretyczne granice szybkości tego interfejsu leżą niewiele dalej, bo w okolicy 760 MB/s.
Czy z powyższych danych wynika, że kupując model 860 Pro płacimy więcej nie otrzymując w zamian wyższej wydajności? Owszem. Czy mimo to model 860 Pro wart jest zakupu? Jak najbardziej i śpieszę z wyjaśnieniami dlaczego.
Wytrzymałość – czyli dlaczego 860 Pro jest Pro
Najważniejszym czynnikiem różniącym obydwa dyski jest rodzaj zastosowanych pamięci. Te użyte w modelu SSD 860 Pro nie są wprawdzie szybsze, ale za to zdecydowanie bardziej trwałe. Spójrzmy na dane producenta dotyczące obydwu serii dysków.
| 860 PRO | 860 EVO | |
| Interfejs | Interfejs SATA 6 Gb/s, kompatybilny z SATA 3 Gb/s i SATA 1,5 Gb/s | |
| Złącze | 2,5″ (SATA) | 2,5″ (SATA), mSATA, M.2 |
|
Pojemność
|
4 TB, 2 TB, 1 TB, 512 GB, 256 GB
| [2,5″] 4 TB, 2 TB, 1 TB, 500 GB, 250 GB |
| [M.2] 2 TB, 1 TB, 500 GB, 250 GB [mSATA] 1 TB, 500 GB, 250 GB | ||
| Technologia | Samsung V-NAND MLC | Samsung V-NAND 3bit MLC |
| Kontroler | Samsung MJX | |
| Sekwencyjna prędkość odczytu/zapisu | Maks. 560/530 MB/s | Maks. 550/520 MB/s |
| Losowa prędkość odczytu/zapisu (4KB, QD32) | Maks. 100K IOPS / 90K IOPS | Maks. 98K IOPS / 90K IOPS |
| Zużycie energii: Aktywny zapis/odczyt | [4 GB] Maks.: 4,5 W, Śr.: 2,2 W | [4 GB] Maks.: 4,0 W, Śr.: 3,0 W |
| Zużycie energii: Tryb czuwania | [4 GB] Maks.: 0,5 W | [4 GB] Maks.: 0,5 W |
| Zużycie energii: Tryb uśpienia | [4 GB] 7 mW | [4 GB] 2 mW |
| Gwarancja (TBW) | Ograniczona gwarancja 5 lat lub TBW | |
|
TBW (Całkowita liczba zapisanych bajtów)
| [4 TB] 4800 TBW | [4 TB] 2400 TBW |
| [2 TB] 2400 TBW | [2 TB] 1200 TBW | |
| [1 TB] 1200 TBW | [1 TB] 600 TBW | |
| [512 GB] 600 TBW | [500 GB] 300 TBW | |
| [256 GB] 300 TBW | [250 GB] 150 TBW | |
Polecam przyjrzeć się ostatnim wierszom tabeli. Samsung szacuje żywotność dysków z rodziny SSD 860 Pro na dwa razy więcej operacji pełnego zapisu niż w przypadku 860 Evo. I o ile dla wielu użytkowników może wydać się to niezbyt istotną wartością, to moim zdaniem, jest bardzo ważne. Dlaczego? Ponieważ w przypadku nośnika o pojemności 250 lub 256 GB szacowana liczba zapisanych bajtów to odpowiedni 150 bilionów i 300 bilionów, Mówiąc inaczej producent gwarantuje, że 860 Evo “przeżyje” zapisanie 150 TB, a 860 Pro do 300 TB i są to bardzo wysokie wartości. Jeśli porównamy je z innymi, konkurencyjnymi modelami, okaże się, że nawet tańszy model 860 Evo może pochwalić się znakomitym wynikiem.
Jak widać Samsung w swoich nośnikach postawił nie tyle na szybkość (chociaż pozostały one rzeczywiście bardzo wydajne jak na dyski SATA III), ile na żywotność. Nawet w przypadku tańszego 860 Evo jest ona wyraźnie dłuższa w porównaniu z poprzednikiem (75 TBW w 850 Evo) i okazuje się być ten wyższa od innych popularnych dysków SSD o zbliżonej pojemności. SSD 860 Pro to już zupełnie inna liga. Prawdopodobieństwo, że dysk się zużyje jest bardzo niewielkie.
I to właśnie przewidywane długie życie dysku, a nie jego szybkość (nie jest on bowiem szybszy od od tańszego SSD 860 Evo) jest tym argumentem, który może skłonić do wybrania dysków SSD 860 Pro.
Samsung SSD 860 Pro – dysk z pewnością bardziej żywotny, acz wiele osób wybierze tańszego o około 100 zł 860 Evo. I nie będzie to zła decyzja. Za model SSD 860 Evo 250 GB trzeba zapłacić nieco ponad 400 zł (tu sprawdzicie aktualne ceny). 450 złotych w chwili powstawania tej recenzji. Natomiast SSD 860 Pro 256 GB to już wydatek (prawdopodobnie, gdyż jeszcze nie ma ich w sklepach) około 570 zł. Czy warto dopłacić 120 złotych do modelu Pro? To zależy. Jeśli pracujecie na dużych plikach, często je zmieniając, kopiując, modyfikując, to warto zastanowić się nad modelem Pro. Jego długa żywotność jest w tym przypadku istotną zaletą. Natomiast przeciętny użytkownik może natomiast spokojnie rozważyć zakup tańszego modelu 860 Evo. Jego wydajność i żywotność są na naprawdę dobrym poziomie. | CHIP