Intel dostarcza całościowe rozwiązanie w postaci pamięci Intel Optane Memory (nośniki M.2 o pojemności 16 lub 32 GB i odpowiedniej wytrzymałości), które działają pod kontrolą oprogramowania kompatybilnego wyłącznie z płytami głównymi serii Intel Express serii 2xx i 3xx.
Z kolei AMD dostarcza jedynie oprogramowanie StoreMI, które zadziała z dowolnym dyskiem SSD o pojemności do 256 GB. Nie ma nośników specjalnie przystosowanych do współpracy ze StoreMI, chociaż nie można wykluczyć, że takie w przyszłości powstaną. Oprogramowanie jest kompatybilne z płytami głównymi serii AMD 4xx (procesory Threadripper), teoretycznie również z X399, ale w obecnej chwili nie ma jeszcze wersji działającej z high-endową platformą AMD czyli właśnie X399. Plusem rozwiązania AMD jest niezależne wykorzystanie dodatkowego buforu RAM, o pojemności do 2 GB, w celu przyśpieszenia odczytu.
Działanie obu technologii jest podobne – za pomocą szybszego nośnika (np. SSD) przyśpieszamy wolniejszy (np. HDD). Nie ma też przeciwwskazań, aby przyśpieszyć wolniejszy SSD za pomocą szybszego SSD.
AMD podkreśla, że StoreMI nie jest typowym rozwiązaniem wykorzystującym szybki nośnik tylko jako pamięć podręczną (cache) wolniejszego. Oczywiście, najczęściej używane dane są przenoszone do szybkiego nośnika, a te mało używane do wolniejszego, ale to szybszy nośnik jest wykorzystywany jako pierwszy. Stąd przyśpieszenie jest natychmiastowe i nie musimy kilkukrotnie powtarzać danej operacji, by oprogramowanie „nauczyło się”, że właśnie te dane należy przenieść na SSD. Wszystko to z zastrzeżeniem, że szybszy nośnik oferuje taką pojemność, by zmieścić aktualnie wykorzystywane dane. Stąd im większy dysk wykorzystany do przyśpieszenia, tym lepsze efekty.
Dyski Intel Optane Memory (nie mylić z Intel Optane SSD) charakteryzują się naprawdę niezłymi osiągami w odczycie i świetnie nadają się do przyśpieszania wolniejszych dysków. Dodatkowo ich ceny od dnia premiery znacząco zmalały. Warto pamiętać, że ich cena wynika głównie z zastosowania układów klasy Enterprise, które mają za zadanie przetrwać intensywne obciążenie operacjami zapisu i odczytu przez dłuższy okres. Standardowe dyski SSD przeznaczone na rynek konsumencki są pod tym względem znacznie mniej trwałe więc zastosowanie ich w roli pamięci cache dla dysku twardego może znacznie skrócić ich żywotność. Wiedząc o tym, do testów postanowiłem wykorzystać testowany przez nas uprzednio Intel Optane Memory o pojemności 16 GB i przetestować go za pomocą AMD StoreIM. Czy rozwiązanie będzie działać równie dobrze jak na platformie Intela?
Wymagania AMD StoreMI
Według dokumentacji AMD StoreMI ma działać również na płytach głównych z chipsetem X399, ale obecna wersja oprogramowania tego jeszcze nie umożliwia. Dopóki nie zostanie udostępniona nowa wersja pozostają nam wyłącznie nowe płyty główne z chipsetem X470 – do których w późniejszym terminie dołączą tańsze modele serii 4xx.
Co mają zrobić użytkownicy popularnych płyt głównych AMD serii 3xx (np. X370), na których StoreMI nie będzie działać? Firma AMD proponuje skorzystanie z komercyjnego oprogramowania Enmote FuseDrive, które kosztuje około 20 dolarów. Nie zdziwiłbym się, gdyby okazało się, że AMD StoreMI bazuje właśnie na FuseDrive, a firma AMD ograniczyła jego działanie, by zapewnić płytom z serii 4xx funkcjonalności, których nie ma popularna seria 3xx. Inaczej pewnie nikt nie widziałby powodu przesiadki na nową serię płyt, bowiem pozostałe zmiany w chipsetach są zaledwie kosmetyczne.
Instalacja i konfiguracja
W testach wykorzystałem płytę główną X470 z procesorem AMD Ryzen 7 1800X. Komputer korzystał z dysku systemowego SSD, więc zainstalowałem w nim dodatkowy dysk HDD (WD Blue 500 GB) oraz Intel Optane Memory 16 GB. Przypominamy, że nośniki Optane Memory nie będą działać w slotach M.2 przeznaczonych tylko dla dysków typu SATA, a wyłącznie tych z obsługą PCIe (NVMe). Prześledźmy całą operację krok po kroku.
Systemowy dysk SSD SATA III działa z wystarczającą szybkością dla naszych potrzeb, więc postanowiłem przyśpieszyć dodatkowy dysk HDD (opcja New Non-Bootable StoreMI).
Operację można właściwie przeprowadzić za pomocą jednego kliknięcia (bądź dwóch – jeśli chcemy dodać opcję buforowania w pamięci RAM), ale można również bardziej zagłębić się w opcje (Customize).
W takim przypadku zaznaczamy wolny oraz szybki nośnik i… możemy zagłębić się w opcje dla zaawansowanych (Create Options).
Tutaj otrzymujemy pełną kontrolę nad procesem, ale modyfikowanie tych ustawień to zabawa raczej dla bardziej zaawansowanych użytkowników.
Proces stworzenia „przyśpieszonego” dysku zajmuje dosłownie kilka sekund, o ile mamy do czynienia z pustym nośnikiem. Gdy konwertujemy zapełniony dysk, może to potrwać odpowiednio dłużej.
Po kliknięciu na opcję „Create Tier” w Menedżerze Dysków pojawi się nowe urządzenie, które możemy klasycznie sformatować. To wszystko – dysk jest gotowy do użycia.
Testy wydajnościowe
Wykorzystałem wyniki z naszego testu Intel Optane (również w wersji 16 GB), który to przypomnijmy, przeprowadziliśmy na platformie testowej wyposażonej w procesor Intel Core i7 7700K, płytę główną ASUS STRIX B250F Gaming oraz, dysk WD Blue o pojemności 1 TB. Sam dysk HDD był więc nieco szybszy niż ten, który będziemy przyspieszać w platformie AMD.
Biorąc poprawkę na to, że w platformie AMD wykorzystaliśmy słabszy HDD można stwierdzić, że działanie Intel Optane Memory 16 GB na obu platformach jest zbliżone. Jednak w przypadku AMD widzimy znaczne pogorszenie czasu dostępu przy odczycie i mniejsze przy zapisie. Akceleracja odczytu przy pomocy bufora RAM (do 2 GB) pozwala na osiągnięcie zawrotnych rezultatów. Prędkość zapisu ograniczają możliwości 16-gigabajtowej wersji Optane Memory (wersja o pojemności 32 GB jest znacznie szybsza, ale i droższa).
Z kolei PC Mark 7 pokazuje, że rozwiązanie Optane działające natywnie na platformie Intela jest wyraźnie szybsze (zwłaszcza w przypadku RAW Storage), na co jednak z pewnością mogą mieć wpływ różnice w platformach testowych. Prędkości zmierzone za pomocą aplikacji AS SSD (które są znacznie bardziej wiarygodne) nie mówią o tak znaczących różnicach.
Uruchomienie gry Rise Of The Tomb Raider zainstalowanej na HDD skutkowało wynikiem 27 sekund, 18 s przy użyciu Optane, oraz 7 s przy użyciu Optane i bufora DRAM. Ponownie okazuje się, że technologia AMD StoreMI przynosi wymierne korzyści.
Intel i AMD w jednym stali domu
Pierwsze testy dowodzą więc, że technologia AMD StoreMI działa bardzo dobrze. Pomijając oczywiście działanie na platformie X399, bo w tym przypadku sterowniki nie chcą się nawet zainstalować, a wedle dokumentacji powinno to działać – prawdopodobnie obsługa X399 zostanie dodana w kolejnej wersji sterowników (testowaliśmy na wersji 1.3.1). Dostrzegliśmy jednak drobne błędy, jak choćby całkowite wyłączenie akceleracji tylko po wyłączeniu bufora RAM (trzeba było konfigurować od początku), jednak można to złożyć na karb wczesnej wersji oprogramowania.
Paradoksalnie, premiera AMD StoreMI to również dobra wiadomość dla Intela, bowiem pamięci Intel Optane w końcu będą działać na innych platformach niż Intel 2xx i 3xx, więc wzrośnie liczba odbiorców tego sprzętu (i sprzedaż powinna się zwiększyć). Intel jednak wcale nie musi być tym zachwycony, Optane Memory miały przecież docelowo działać wyłącznie na platformach „niebieskich”.
Warto przypomnieć, że gdy niecały rok temu testowaliśmy Optane Memory, to model o pojemności 16 GB kosztował około 220 zł, a 32 GB około 370 zł. Dziś model 16 GB można kupić za 130 zł (bywały w promocjach za 50 zł!), a 32 GB za 230 zł. Od dziś również posiadacze płyt głównych z chipsetem AMD X470 mogą dzięki technologii AMD StoreMI w niedrogi sposób efektywnie przyspieszyć działanie dysków – zwłaszcza HDD. | CHIP