Poświęcony tej sprawie artykuł jest dostępny na łamach Science Advances i odnosi się do krateru Bołtysz, znajdującego się na Ukrainie. Obiekt ten ma około 24 kilometrów średnicy i początkowo sądzono, że powstał zaledwie 2000 do 5000 lat przed uderzeniem kosmicznego obiektu w pobliżu meksykańskiego Chicxulub. Nowe ustalenia na ten temat sugerują natomiast, iż Bołtysz powstał znacznie później, bo nawet 650 000 lat po tamtych wydarzeniach.
Czytaj też: OSIRIS-REx wraca do domu. Po zdobyciu asteroidy Bennu sondę czeka długa droga
Asteroida Chicxulub jest niemal bez wątpliwości uznawana za winowajczynię w kontekście zniknięcia dinozaurów (oraz dużej części ówczesnego życia występującego na Ziemi). Kwestią sporną był natomiast fakt, czy kulisy powstania krateru Bołtysz mogły spotęgować to zjawisko – a jeśli tak, to w jakim stopniu. Zrozumienie, że do uderzenia na terenie dzisiejszej Ukrainy doszło ok. 650 tysięcy lat po kolizji z Chicxulub, mogą nas przybliżyć do rozwiązania zagadki.
Naukowcy próbują ustalić czy wyginięcie dinozaurów mogło być związane z kilkoma różnymi wydarzeniami
Aby tego dokonać, dr Annemarie Pickersgill oraz jej współpracownicy pobrali próbki z rdzeni skalnych znajdujących się w obrębie krateru Bołtysz. W zebranych materiałach znajdowały się zarówno pozostałości po uderzeniu, jak i substancje, które nagromadziły się w kolejnych latach. Do określenia ich wieku użyto datowania metodą argonową, opartej na celowym przekształcaniu potasu 39 w argon 39 i pomiarze ilości izotopów tego drugiego.
Czytaj też: 110 mln lat temu żyły tam dinozaury. Teraz znaleziono ich ślady
Na tej podstawie badacze określili, iż krater Bołtysz mógł powstać 65,39 mln lat temu, a więc długo po uderzeniu bezpośrednio wiązanym ze zniknięciem dinozaurów. W międzyczasie doszło też do uwalniania ogromnych ilości gazów cieplarnianych z tzw. trapów Dekanu. Rzeczone struktury pokrywają obszar dzisiejszych Indii, a w przeszłości ich aktywność najprawdopodobniej spotęgowała ówczesny efekt cieplarniany.