Tego typu zjawiska mają miejsce również na naszej planecie, choć ich efekty są nieco inne. Na Ziemi mamy bowiem do czynienia z tzw. penitentami, czyli stożkowatymi strukturami występującymi między innymi na lodowcach. Z kolei na południowym biegunie Marsa obserwuje się charakterystyczne zagłębienia w tamtejszym lodzie. W przypadku Plutona, największą liczbę takich struktur, zaobserwowano w obrębie Tombaugh Regio.
Czytaj też: Ciemna strona Plutona uwieczniona. Pomógł jeden z jego księżyców
Tereny te były obserwowane z wykorzystaniem sondy New Horizons i znajdują się na północ od równika. Kluczową rolę w zachodzeniu sublimacji lodu na Plutonie odkrywa najprawdopodobniej azot. Z kolei za główne źródło lodu azotowego na tej planecie karłowatej uznaje się zachodnią część Tombaugh Regio – mającą około 1000 kilometrów szerokości i znaną jako Sputnik Planitia.
Konwekcja termiczna zachodząca w lodzie azotowym sprawia, iż na powierzchni Plutona tworzą się niezwykłe, wielokątne struktury. Aby zrozumieć, co dokładnie stoi za ich powstawaniem, Adrien Morison z University of Exeter i jego współpracownicy przeprowadzili szereg analiz. Ich wyniki zostały następnie opublikowane na łamach Nature.
Pluton jest od 2006 roku uznawany za planetę karłowatą
Członkowie zespołu badawczego chcieli przekonać się, czy jest możliwe, aby lodowe struktury na Plutonie powstawały na skutek bezpośredniej zamiany lodu w gaz (z pominięciem stanu ciekłego). Modelowanie wykazało, iż to właśnie sublimacja lodu – chłodząc tamtejszą powierzchnię – prowadzi do występowania konwekcji w obrębie Sputnik Planitia.
Czytaj też: Na Marsie znaleziono związki organiczne. Czy może za nimi stać życie pozaziemskie?
Jak zauważają naukowcy, wyniki symulacji są zgodne z danymi dostarczonymi przez sondę New Horizons. Jakby tego było mało, do rezultatów modelowania pasują również ramy czasowe, w myśl których sublimacja na terenie Sputnik Planitia rozpoczęła się około 1-2 milionów lat temu. Zdaniem autorów badania, podobne zjawiska mogą występować na kilku innych obiektach, takich jak Tryton (księżyc Neptuna) oraz planety karłowate z Pasa Kuipera: Eris i Makemake.