I nie wymaga wypełniania żadnego kwestionariusza naszymi danymi osobowymi. Wszystkie potrzebne dane do oceny ryzyka wystąpienia tzw. przedwczesnej śmierci u danego pacjenta zawarte są w pojedynczym skanie siatkówki oka.
Skan siatkówki: wiek biologiczny kontra wiek kalendarzowy
Naukowcy od dawna sugerowali, że pomiar wieku biologicznego osoby może dać wgląd w ryzyko wielu chorób. Ale wyzwaniem było znalezienie odpowiednio wygodnego i niedrogiego sposobu, który pozwoliłby na ocenę tempa starzenia się organizmu.
Badacze próbowali na przykład analizować wzorzec biomarkerów stanu zapalnego, znajdujących się we krwi w celu pomiaru biologicznego wieku układu odpornościowego danego pacjenta. Innym pomysłem było też śledzenie liczby mutacji DNA, która wzrasta wraz z procesem starzenia się. Obie te metody nie są jednak zbyt wygodne.
Dlatego też zespół chińskich badaczy zaproponował, aby wiek biologiczny pacjenta badać na podstawie skanu siatkówki. Jest to prawdopodobnie najprostsza ze wszystkich dotychczasowych metod badania biologicznego wieku, a co najlepsze – wstępne badania sugerują, że jest ona całkiem skuteczna. Naukowcy wykorzystali uczenie maszynowe do stworzenia modelu uczenia głębokiego, zaprojektowanego do przewidywania wieku danej osoby poprzez pomiar pogorszenia stanu tkanki w tylnej części oka.
Algorytm korzystający z tego modelu okazał się bardzo skutecznym narzędziem: u większości pacjentów był on w stanie wskazać dość dokładny biologiczny wiek danej osoby, z marginesem błędu wynoszącym 3,5 roku. Naukowcy prowadzili tego rodzaju obserwacje, udoskonalając w międzyczasie swój algorytm przez 11 lat – tak długi czas pozwolił im na dokonanie kilku ważnych odkryć.
Czytaj również: Mózg ma „linie papilarne”. Wystarczy 100 sekund, aby je zidentyfikować
Najważniejszą obserwacją było to, że u osób z dużą różnicą pomiędzy ich wiekiem biologicznym i kalendarzowym, wzrasta ryzyko przedwczesnego zgonu. Osoby z tego rodzaju wiekową różnicą, większą niż trzy lata były od 49 do 67 proc. bardziej narażone na śmierć niż osoby z niewielką różnicą wiekową.
Dla każdego roku różnicy między wiekiem biologicznym ustalonym na podstawie skanu siatkówki a wiekiem kalendarzowym, obliczono dwuprocentowy wzrost śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny i trzyprocentowy wzrost zgonów z przyczyn innych niż choroby układu krążenia i nowotwory.
Siatkówka oferuje unikalne, dostępne ‘okno’ do oceny podstawowych procesów patologicznych układowych chorób naczyniowych i neurologicznych, które są związane ze zwiększonym ryzykiem śmiertelności – możemy przeczytać w podsumowaniu badania.
Chińscy badacze dodają również, że aby zweryfikować swoje dotychczasowe odkrycia potrzebne są dalsze badania, przeprowadzone na większej liczbie pacjentów. Jednak już początkowe wyniki sugerują, że możemy mieć tu do czynienia z nowym i dość tanim sposobem diagnozowania ogólnego stanu zdrowia u ludzi. Zresztą nie byłby to pierwszy raz, kiedy algorytmy maszynowego uczenia się odnalazły wzorzec, w miejscu, w którym nie był w stanie zobaczyć go żaden człowiek.