Stanowisko archeologiczne Chankillo na peruwiańskiej pustyni zawiera 13 kamiennych wież (Trzynaście Wież), które razem wyznaczają linię horyzontu wzgórza z północy na południe, przypominając szeroką kratę. Ruiny obserwatorium obejmują również kompleks wzgórz z trzema ścianami (Świątynia Warowna) oraz dwa kompleksy budynków (Obserwatorium i Centrum Administracyjne).
Chankillo ukończono ponad 2300 lat temu i opuszczono w I wieku n.e. Przez wieki pozostawało ono tajemnicą dla archeologów i podróżnych. Oficjalne wykopaliski rozpoczęto dopiero na początku XXI wieku.
W świetle dziennym kamienne budowle na wzgórzu, które rozciągają się na długości ok. 300 metrów, nie wyglądają spektakularnie. Ale o świcie i o zmierzchu…
Pozycja wschodu Słońca zmienia się w ciągu roku, prawie tak, jakby światło muskało horyzont. Na przykład, podczas przesilenia letniego wschód Słońca ma miejsce na prawo od prawej wieży. Natomiast w czasie przesilenia zimowego wschód Słońca następuje na lewo od wieży po lewej stronie.
Wieże w Chankillo rozmieszczono w taki sposób, że stojąc w określonym punkcie obserwacyjnym poniżej grzbietu, obserwator mógł przewidzieć porę roku w ciągu dwóch lub trzech dni na podstawie samego wschodu lub zachodu Słońca.
Czytaj też: W Bałtyku znaleziono skamieniałość sprzed 30 milionów lat. Wygląda niczym modliszka
Starożytna cywilizacja, która zaprojektowała obserwatorium słoneczne, jest słabo znana, ale była jedną z najstarszych cywilizacji Ameryki. W rzeczywistości poprzedzała ona kulturę Inków o ponad 1000 lat, która również wyróżniała się w dziedzinie astronomii. Ponieważ ruiny Chankillo znajdują się na pustyni przybrzeżnej między rzekami Casma i Sechin w Peru, pierwotni budowniczowie są obecnie znani jako kultura Casma Sechin.
Według wykopalisk archeologicznych obserwatorium zostało zbudowane prawdopodobnie między 500 a 200 r. p.n.e. Następnie z jakiegoś powodu zostało opuszczone, a wieże popadły w ruinę. W czasach swojej świetności budowle miały kolor żółty, ochrowy lub biały, były otynkowane i pomalowane graffiti lub odciskami palców.