Maser to skrót od Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation i oznacza urządzenie umożliwiające wytwarzanie bądź wzmacnianie mikrofal. Kiedy jednak mówimy o megamaserze, to jest to źródło o znacznie wyższej izotropowej jasności. Megamasery cechują się jasnością rzędu 103 jasności Słońca.
Czytaj też: Spacer kosmiczny z perspektywy, jakiej jeszcze nie widzieliście. Tak astronauci opuścili ISS
W tym przypadku światło pochodzące z megamasera dotarło do Ziemi z odległości 5 miliardów lat świetlnych. Do jego wykrycia doprowadzili naukowcy zrzeszeni w ramach międzynarodowego zespołu zarządzanego przez Marcina Głowackiego z Curtin University. Nowo zidentyfikowany obiekt zyskał miano Nkalakatha, co jest słowem pochodzącym z języka zulu. Można je przetłumaczyć jako wielki szef.
Kiedy galaktyki się zderzają, zawarty w nich gaz staje się niezwykle gęsty i może spowodować wystrzelenie skoncentrowanych wiązek światła. Jest to pierwszy megamaser hydroksylowy zaobserwowany przez MeerKAT i najodleglejszy z dotychczas wykrytych przez jakikolwiek teleskop. To imponujące, że już po jednej nocy obserwacji udało nam się znaleźć rekordowy megamaser. To pokazuje, jak dobry jest ten teleskop.wyjaśnia Głowacki
Nieznany wcześniej megamaser został namierzony już w czasie pierwszej nocy badań obejmujących ponad 3000 godzin obserwacji prowadzonych przez radioteleskop MeerKAT. Instrument ten składa się z 64 anten rozmieszczonych w Republice Południowej Afryki. MeerKAT jest wykorzystywany między innymi do obserwacji wąskich obszarów nieba. Ma być również użyty do pomiarów skupiających się na wodorze wchodzącym w skład galaktyk – zarówno tych stosunkowo młodych, jak i powstałych niedługo po Wielkim Wybuchu.
Czytaj też: Ognisty kanion na Słońcu. Kosmiczna pogoda znów zadziwia
Dzięki temu astronomowie będą mogli odpowiedzieć na szereg pytań związanych z ewolucją wszechświata. MeerKAT jest jednak zaledwie przystawką przed daniem głównym, jakim powinien być nadchodzący radioteleskop, a w zasadzie ich sieć, zwana Square Kilometre Array. Tworzące ją instrumenty zostaną rozmieszczone na terenie Australii oraz Republiki Południowej Afryki.