Escherichia coli (E.coli) to bakteria wchodząca w skład fizjologicznej flory bakteryjnej jelita grubego człowieka i innych zwierząt stałocieplnych. W układzie pokarmowym bakterie E.coli spełniają pożyteczną rolę, bo biorą udział w trawieniu, a także przyczyniają się do produkcji witamin z grup B i K – jest tzw. komensalem. Ale w innych okolicznościach pałeczki okrężnicy mają działanie chorobotwórcze i mogą być niebezpieczne dla człowieka. To poważny globalny problem.
Czytaj też: Bakteria tak duża, że aż trudno uwierzyć. Można ją zobaczyć gołym okiem
Ścieżki ewolucyjne bakterii E.coli pozostają owiane tajemnicą, łącznie z tym, jak nabyła nowe geny i oporność na antybiotyki. Nie ma historycznych zapisów zgonów spowodowanych przez bakterie E.coli, choć ich wpływ na zdrowie i życie ludzi od zawsze był ogromny.
Ścisłe skupienie się na patogenach wywołujących pandemie jako jedynej przyczynie masowej śmiertelności w naszej przeszłości nie uwzględnia ogromnego obciążenia, które wynika z oportunistycznych komensali napędzanych stresem związanym z prowadzonym życiem.Hendrik Poinar, genetyk ewolucyjny z Uniwersytetu McMastera
W nowym badaniu wykorzystano zmumifikowane szczątki grupy włoskich szlachciców, których dobrze zachowane ciała wydobyto w 1983 r. z opactwa Saint Domenico Maggiore w Neapolu. Naukowcy przeprowadzili szczegółową sekcję jednej z tych osób – Giovaniego d’Avalosa. W momencie śmierci, w 1586 t., miał on 48 lat i cierpiał na przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego spowodowane kamicą żółciową.
Kiedy badaliśmy te szczątki, nie było żadnych dowodów na to, że ten człowiek był zarażony bakteriami E. coli. W przeciwieństwie do infekcji, takiej jak ospa wietrzna, nie ma żadnych wskaźników fizjologicznych. Nikt nie wiedział, co to jest.George Long, student bioinformatyki z Uniwersytetu McMastera
Uczonym udało się zrekonstruować genom 400-letniej bakterii i jest to wyjątkowe osiągnięcie. Naukowcy musieli krok po kroku wyizolować fragmenty bakterii docelowej, które uległy degradacji w wyniku zanieczyszczenia środowiska.
To było bardzo poruszające, gdy udało się określić typ tej starożytnej bakterii E. coli i okazało się, że choć unikalna, należy do linii filogenetycznej charakterystycznej dla ludzkich komensali, które dziś nadal powodują kamienie żółciowe.Erick Denamur, lider francuskiego zespołu, który brał udział w charakteryzacji szczepu
Szczegóły opisano w Communications Biology, a naukowcom z Uniwersytetu McMastera towarzyszyli uczeni z Uniwersytetu w Pizie i francuskiego INSERM.