Co otrzymujemy wraz z ASRock Z790 PG Riptide?
ASRock dołącza podstawowe rzeczy: śrubki M.2, instrukcję, dwa kable SATA oraz przycisk do klawiatury z logiem serii. Płyta nie ma wbudowanego WiFi więc anteny również nie ma. Kartę możecie jednak zawsze dokupić. Pozostałe rzeczy są dodatkowe i widać też po tym, że jest to płyta bardziej podstawowa.
Wygląd ASRock Z790 PG Riptide
Konstrukcja prezentuje się dobrze. Połączenie czarnego z niebieskim jest przyjemne dla oka, a na radiatorze chipsetu znajduje się małe podświetlenie, które jednak będzie przykryte częściowo przez dłuższą kartę graficzną. Całość jest elegancka i jeśli nie zależy Wam na mocnym podświetleniu to będziecie zadowoleni. ASRock Z790 PG Riptide ma też wymiary standardowe dla ATX, czyli 305 x 244 mm.
Budowa ASRock Z790 PG Riptide
Płyta przygotowana została dla procesorów Intel 12. i 13. generacji. Sekcja zasilania ma 14 (VCore) + 1 (VCCGT) + 1 VCC AUX) faz 50A Dr.MOS (dla VCore + VCCGT). Zobaczymy w testach jak poradzi sobie z i9-13900K. Za chłodzenie odpowiadają dwa radiatory. Nie ma tutaj ciepłowodu więc również ciekawe będą wyniki w testach temperatur. Zasilanie odbywa się z dwóch złączy 8-pin.
ASRock Z790 PG Riptide ma łącznie 5 złączy M.2, ale jest tutaj sporo ciekawostek. Złącza Hyper M.2 (2280, PCI-E Gen4x4) i Blazing M.2 (2280 PCI-E Gen5x4) nie mogą działać jednocześnie – musicie więc wybrać, z którego chcecie skorzystać. Dodatkowo jeśli zamontujecie dysk w tym drugim to PCIE1 zostanie ograniczone do trybu x8. Jest tutaj też znacznie większy od pozostałych radiator, który dobrze powinien schłodzić nawet najszybsze dyski.
Kolejne trzy złącza to Hyper M.2 wspierające dyski 2260/2280 PCI-E Gen4x4. Dwa z nich są umieszczone pod dolnym radiatorem, jeden jest bez chłodzenia. Taka konfiguracja pozwala jednak na zastosowanie naprawdę sporej ilości szybkich dysków. Na płycie jest też 8 złączy SATA – sześć umieszczonych z boku i dwa na dole. Mamy też jeszcze jedno złącze M.2 2230 pod kartę WiFi. Możecie więc ją dokupić i bez problemów podpiąć pod płytę (na tylnym panelu mamy wycięcia na anteny).
Czytaj też: Test płyty głównej Z790 Aorus Elite AX
Płyta ma cztery złącza na pamięci DDR5. Obsługuje ona kości do 6800 MHz i o pojemności 128 GB. Płyta bez problemów wspiera profile XMP 3.0 oraz EXPO. ASRock zastosował tutaj specjalną ochronę, która ma zmniejszać ryzyko uszkodzenia pamięci.
Na ASRock Z790 PG Riptide znajdują się trzy złącza PCI-E. Górne działa jako 5.0 x16 (chyba, że zamontujecie dysk M.2 we wcześniej wspomnianym złączu), środkowe jako 4.0 x16 i dolne 3.0 x1. Górne złącze jest specjalnie wzmacniane, więc nawet ciężka karta graficzna nie powinna tutaj sprawiać problemów. Szkoda tylko, że nie ma tutaj żadnego przycisku czy powiększonego złącza do zwalniania blokady slotu.
Zastosowany układ dźwiękowy to Realtek ALC897. Jest to podstawowa konstrukcja i nie ma co oczekiwać po niej świetnej jakości dźwięku. Karta LAN to Killer E3100G 2.5 Gb/s. Powinna ona zapewnić bardzo dobre transfery i wyciągnąć maksimum z Waszego łącza. Nie ma tutaj WiFi, ale tak jak wspominałem, można zawsze go dokupić i dołożyć.
Na samej płycie znajdziecie złącza:
- 1x CPU Fan,
- 1x CPU/WP Fan,
- 1x Chassis Fan,
- 4x Chassis/WP Fan,
- 1x SPI TPM,
- 1x RGB,
- 3x ARGB,
- 1x audio,
- 1x Thunderbolt AIC,
- 2x USB 2.0,
- 1x USB 3.2 Gen1,
- 1x USB-C 3.2 Gen2x2,
- złącza do przedniego panelu obudowy.
Złącza do wentylatorów znajdziemy nad miejscem na procesor, pod nim, z prawej strony płyty oraz na dole. Takie rozmieszczenie jest bardzo dobre i pozwala na różne ułożenie okablowania w obudowie. Dwa złącza ARGB są na górze, a jedno ARGB i RGB na dole. Tutaj również nie będzie problemów. Pozostała liczba złączy jest odpowiednia i pozwoli na podłączenie praktycznie wszystkiego, czego możecie chcieć. ASRock Z790 PG Riptide ma diody diagnostyczne i zworkę do czyszczenia CMOS. Nie ma tutaj jednak przycisków, również do flashowania BIOS.
Zaślepka tylnego panelu jest zintegrowana z płytą, co jest z pewnością sporym plusem. Możemy też na niej zobaczyć wycięcia na anteny WiFi, choć tych nie ma w zestawie. Po dokupieniu karty nie będzie więc problemów z umiejscowieniem wyjść. Z tyłu mamy też do dyspozycji:
- 1x HDMI,
- 1x DisplayPort 1.4a,
- 2x USB 3.2 Gen2,
- 1x USB-C 3.2 Gen1,
- 4x USB 3.2 Gen1,
- 2x USB 2.0,
- 1x RJ-45, 3x audio.
Szkoda, że USB-C nie jest Gen2 – tak niestety wydajność złącza będzie niższa. Poza tym konfigurację pozostałych USB oceniam pozytywnie. Warto tutaj wspomnieć, że dwa ze złączy to porty Lightning, które mają zmniejszać opóźnienia choćby podłączonej tam myszki. Szkoda też, że mamy tylko trzy złącza audio. Natomiast złącza obrazu są standardowe. Brakuje mi tu przycisków, w szczególności ten do flashowania BIOS mógłby okazać się przydatny. Chyba, że producent nie przewiduje nowych procesorów niezgodnych z obecnym BIOS, to wtedy rzeczywiście nie ma on sensu.
BIOS ASRock Z790 PG Riptide
BIOS jest typowy dla ASRocka. Mamy sporo opcji ale trochę porozrzucanych i trzeba się do tego przyzwyczaić. Jest tryb Easy gdzie łatwo włączycie profil XMP czy wybierzecie rodzaj chłodzenia. Ten ma bezpośredni wpływ na limity mocy. Air Cooling zmienia PL1/PL2 na 265/125 W, AiO 120/140 na 265/180, AiO 240/280 na 265/241, a AiO 360/420 na 265/265. Przy tych ostatnich ustawieniach przeprowadziłem wszystkie testy. OC nie jest skomplikowane i przebiegło bez większych problemów. Należy tylko pamiętać aby odblokować CPU Power Limitation. Tutaj ASRock sugeruje jednak, żeby mieć bezpośredni nawiew na sekcję zasilania. Poza tym mamy łatwe sterowanie podświetleniami czy wentylatorami.
Testy przeprowadziłem po wybraniu AiO 360/420, czyli przy PL1/PL2 = 265 W. Takie ustawienie jest ciekawe, ale wyniki np. w Cinebench R23 będą z pewnością niższe niż przy zdjętych limitach. Warto też zauważyć, że 265 W jest trochę większe od MTP sugerowanego przez Intela, czyli 253 W. Włączyłem też profil XMP pamięci, który zadziałał bez problemów.
Testy – CrystalDiskMark
CrystalDiskMark pozwala na ocenienie wydajności dysków podłączonych do różnych złączy. Sprawdziłem tutaj działanie Adata SE800 1 TB na złączach USB oraz Adata SU650 120 GB na SATA. W przypadku M.2 mowa jest o dysku systemowym Samsung 970 Evo 1 TB. Tutaj warto zwrócić uwagę na samą temperaturę tego dysku ukrytego pod radiatorem. Pod obciążeniem zanotowałem 53°C i 72°C (dysk ma dwa czujniki).
Testy – Cinebench R23
Cinebench to popularny benchmark bazujący na Maxon Cinema 4D. Pozwala on na dobrą ocenę wydajności procesorów i często pojawia się w przeciekach. W testach wykorzystałem wersję R23 oraz testy jedno i wielowątkowe.
Testy – POV-Ray
POV-Ray to kolejny program mający wbudowany benchmark. Tym razem pozwala on na tworzenie obrazów z wykorzystaniem ray tracingu i służy głównie do tworzenia grafiki 3D. W testach wykorzystałem benchmark jedno i wielowątkowy.
Testy – Corona Benchmark
Silnik renderujący Corona dostępny jest Autodesk 3ds Max oraz Cinema 4D. Co ważne, nie wspiera on GPU, więc wydajność CPU jest tutaj kluczowa. W testach skorzystałem z benchmarka przygotowanego przez twórców, który dobrze sprawdza się w praktyce.
Testy – V-Ray Benchmark
W tym programie miałem już okazję wykonać test kart graficznych – znajdziecie go tutaj. Tam też jest krótki opis. Twórcy V-Ray udostępnili darmowy benchmark, który to właśnie wykorzystałem w poniższych testach.
Testy – 3DMark
3DMark pozwala na ocenienie wydajności danego zestawu w środowisku 3D. Są to benchmarki często wykorzystywane np. w testach kart graficznych. Na wykresach możecie zobaczyć całkowity wynik uzyskany przez sprzęt i tym razem wykorzystałem Time Spy.
Testy – gry
Na koniec przeprowadziłem testy w trzech grach: Far Cry 6, Shadow of the Tomb Raider oraz Metro Exodus Enhanced Edition. Testy wykonałem w rozdzielczości 1920 x 1080 px przy ustawieniach kolejno: Ultra, Najwyższe i Ultra. W przypadku Metra ustawienia RT pozostawiłem domyślne (RT: High, Reflections: Hybrid), a DLSS wyłączony. W pozostałych grach RT, DLSS czy FSR pozostały wyłączone. Testy przeprowadziłem przy wykorzystaniu wbudowanych w gry benchmarków.
Temperatury
Testy przeprowadziłem przy wykorzystaniu wielowątkowego testu Cinebench R23, który działał 10 minut. Poniżej możecie zobaczyć zdjęcia termowizyjne wykonane dzięki smartfonowi CAT S61. Temperatury sprawdziłem przed OC (przy domyślnych limitach mocy) oraz po podkręceniu procesora do 5,6/4,5 GHz (po zdjęciu limitów mocy).
Przy domyślnych limitach mocy sekcja pozostaje naprawdę chłodna. Nie ma kompletnie o nią obaw i jest naprawdę dobrze. Warto też zauważyć, że takie ustawienie spowodowało, że temperatura procesora maksymalnie dochodziła do ok. 85°C, co jest świetnym wynikiem. Po OC jest już bardzo gorąco i nie bez powodu ASRock zaleca bezpośredni nawiew na sekcję – zdecydowanie się on przyda, bez niego wręcz lepiej sobie odpuścić OC.
Czytaj też: Test płyty głównej Asus TUF Gaming Z790-Plus WIFI D4
Test ASRock Z790 PG Riptide – podsumowanie
ASRock Z790 PG Riptide powinien być jedną z tańszych płyt dostępnych w sklepach. Znalazłem ją już za ok. 1200 zł, więc cena jest naprawdę niezła w porównaniu do konkurencji. W tej cenie zdecydowanie też warto rozważyć zakup testowanego modelu.
Jest to konstrukcja, która może się podobać i jest nieźle wykonana. Mamy całkowicie wystarczającą liczbę złączy na samej płycie jak również z tyłu. Mam na pewno uwagę do USB-C, które działa jako Gen1, przez co wyniki są znacznie niższe. Wyniki pozostałych w przypadku zapisu są trochę niższe, ale różnice są małe. Płyta ma słabszą sekcję zasilania, ale przy wyborze limitów mocy sugerowanych dla danego chłodzenie spokojnie radzi sobie z 13900K. Wyniki w testach wielowątkowych są trochę niższe, ale wyższe niż w przypadku procesora przy sugerowanym przez Intela MTP. Takie podejście skutkuje też niższymi temperaturami samego CPU. Warto też zauważyć, że w testach jednordzeniowych czy w grach nie ma żadnych różnic w stosunku do zdjętych limitów mocy.
Płyta ma BIOS typowy dla ASRock, do którego trzeba się trochę przyzwyczaić. Możecie bez problemów podkręcić procesor, ale tutaj zdecydowanie przyda się nawiew na sekcję – przy 13900K po OC, zdjęciu limitów mocy i odblokowaniu CPU Power Limitation temperatury są już naprawdę wysokie. Płyta nie ma WiFi, ale ma na nie miejsce, więc można to dokupić. Karta sieciowa LAN ma 2.5 Gb/s. Szkoda tylko dosyć słabego audio, ale to standard przy tańszych konstrukcjach. Plusem ASRock Z790 PG Riptide jest obsługa M.2 PCI-E Gen5, wzmacniane górne złącze PCI-E czy większy radiator na górny dysk, który ładnie chłodzi zamontowaną tam konstrukcję.
Warto więc w niższej cenie rozważyć zakup tej płyty. Jest to bardzo fajna konstrukcja, która aż tak nie nadwyręży Waszego budżetu. Szkoda tylko, że nie ma wersji z DDR4.
