Całe przedsięwzięcie było prowadzone przez badaczy z Uniwersytetu Paris-Saclay, którzy jak na razie zaprezentowali swoje dokonania w formie preprintu. Jak sami przyznają, udało im się połączyć porządek z chaosem, które przejawia się w formie tzw. kwazikrysztalu.
Czytaj też: Niesamowity kryształ. Zmienia się w ciecz z bardzo dziwnego powodu
Takim mianem określa się formę ciała stałego, w której atomy są ułożone w regularna, lecz niepowtarzającą się strukturę. Pierwsze takowe tworzono już w latach 80. ubiegłego wieku, a z czasem ich liczba zaczęła rosnąć. Naukowcy zorientowali się natomiast, że kwazikryształy mogą powstawać dość spontanicznie, z cząstek w różnych skalach, szczególnie takich, które mogą być modyfikowane z wykorzystaniem drgań.
Autorzy ostatnich badań postanowili natomiast rozpocząć swoje eksperymenty od symulacji komputerowych. To właśnie za ich sprawą byli w stanie zidentyfikować związek między rozmiarami kul a stosunkiem małych do dużych cząstek. W takich okolicznościach powstawała mieszanina potencjalnie odpowiadająca symetrii kwazikryształu. Później członkowie zespołu połączyli 3840 niemagnetycznych stalowych kul o dwóch różnych średnicach w niewielkich rozmiarów pojemniku. Pierwsza kula miała mniej niż 2,4 milimetra średnicy, podczas gdy druga była od niej o połowę mniejsza.
Materiał utworzony za sprawą drgań stanowi potwierdzenie tego, jak mogą powstawać kwazikryształy – bez względu na skalę
Następnie rozpoczęła się najważniejsza część: pojemnik wprowadzono w drgania, które występowały z częstotliwością 120 razy na sekundę. W międzyczasie naukowcy monitorowali zachowanie dwuwymiarowych układów cząstek. Jak zauważyli, płytki o pożądanych kształtach powstają bardzo szybko, choć ich wyrównanie na większą skalę wymaga rzadko występujących zbiorowych przegrupowań.
Czytaj też: Chiński komputer kwantowy ustanowił absolutny rekord. Nigdy przedtem nie udało się splątać tylu kubitów
Kolorytu całej sprawie dodaje fakt, że źródłem eksperymentu był zakład między naukowcami, którzy nie byli zgodni co do tego, czy ich podejście może w ogóle zadziałać. Ostatecznie zrozumieli jednak, że kwazikryształy tworzą się w podobny sposób zarówno w małych układach w skali atomowej, jak i większych, liczonych w skalach milimetrowych. Jak widać, czasami nawet zwykły spór między znajomymi może prowadzić do realizacji bardzo intrygujących scenariuszy.