TP-Link Deco XE75 Pro – specyfikacja
- tryby pracy: router, AP
- obsługiwane pasma: 2,4 GHz (801.11b/g/n/ax), 5 GHz (801.11a/n/ac/ax), 6 GHz (801.11ax)
- prędkość: AXE5400 – do 574 Mb/s w 2,4 GHz, do 2402 Mb/s w 5 GHz, do 2402 Mb/s w 6 GHz
- protokół mesh: 802.11k/v/r
- zabezpieczenia: WPA-PSK/WPA2-PSK/WPA3
- funkcje: Mesh SI, OFDMA, 1024-QAM, beamforming, 2×2 MU-MIMO, kanały 160 MHz
- funkcje dodatkowe; QoS WMM, sieć dla gości, SPI firewall, HomeShield
- połączenia kablowe: 1 port 2,5 Gb/s + 2 porty 1 Gb/s na każdą jednostkę (automatyczne wykrywanie WAN/LAN)
- Cena zestawu: ~1797 zł za dwupak
TP-Link Deco XE75 Pro – dwóch stanowi komplet
Do testów otrzymałem tzw. dwupak, czyli podstawowy system złożony z dwóch urządzeń XE75 Pro. W handlu dostępne są także trójpaki, które warto wybrać, jeśli mamy do „obstawienia” dużą powierzchnię, albo pojedyncze urządzenia, które służą co do zasady do rozbudowy już istniejących sieci. Pudło z zestawem jest nieduże, solidne, a wewnątrz kryje parę satelitów i zasilaczy i pojedynczy, płaski kabel Ethernet.
Satelity TP-Link Deco XE75 Pro są w kształcie walca, którego dolna powierzenia to nóżki i szczeliny wlotowe układu chłodzenia, a wewnątrz wgłębienia na dole starczyło miejsca na tabliczkę znamionową i przycisk reset. Górna powierzchnia, czarna i przypominająca płytę grzejną kuchenki, kryje wylot ogrzanego powietrza. Gniazda zasilania i RJ45 umieszczone zostały na tylnej części walca, a z przodu na dole wkomponowana dyskretnie w podstawę została dioda LED, sygnalizująca stan urządzenia.
Złącza sieciowe są trzy, do połączenia z internetem można użyć każdego z nich, lecz tylko jeden port jest w standardzie 2,5 Gbps, a dwa pozostałe to klasyczne porty gigabitowe. Każdy satelita ma wbudowane 4 anteny o dużym uzysku i jest w stanie komunikować się z urządzeniami dzięki 6 kanałom jednocześnie.
Konfiguracja
Do konfiguracji TP-Link Deco XE75 Pro niezbędna jest aplikacja, która nazywa się (nie zgadniecie) Deco. Zacząć można od jednego urządzenia lub wszystkich na raz – jako że nie ma tu większej różnicy, a doskonale wiem, gdzie mam rozstawić każdego satelitę, skorzystałem właśnie z opcji uruchamiania wszystkich stacji bazowych jednocześnie.
Sam proces jest bardzo prosty – włączamy urządzenie, czekamy na migającą niebieską lampkę i uruchamiamy aplikację. Typ systemu może być wykryty automatycznie, a jeśli to nie zadziała, wskazujemy ręcznie rodzaj posiadanych urządzeń. Po nawiązaniu połączenia wskazujemy typ posiadanego łącza internetowego – u mnie był to Funbox 6 od operatora, więc na tym etapie pozostawiłem domyślne ustawienia z dynamicznym przydzielaniem adresów. W przypadku podłączania wprost do ONT niezbędne będzie wybranie typu PPoE, podanie loginu i hasła do usługi i wpisanie ręczne VLAN-ów zgodnie ze wskazaniami operatora.
Następnym etapem jest konfiguracja Wi-Fi, podczas której ustalamy nazwę i hasło dostępu, przy czym w przypadku Deco XE75 Pro pasma 2,4 i 5 GHz są konfigurowane wspólnie, a pasmo 6 GHz niezależnie, wskazując przy tym, czy ma być używane wyłącznie jako backhaul do komunikacji między satelitami, czy też ma być dostępne także dla użytkownika. Nie ma przeszkody, by nazwa i hasło było identyczne z siecią 2,4 i 5 GHz, wtedy właściwe pasmo komunikacyjne będzie dobierane tak, by zapewnić najlepszą komunikację.
Na tym etapie można dodać kolejne satelity, jeśli nie zdecydowaliśmy się na jednoczesną konfigurację. Jeśli nie – zostaje jeszcze ręczne uruchomienie optymalizacji systemu – Deco XE75 Pro potrafi to, co prawda robić samodzielnie co jakiś czas, gdyż posiada system SI optymalizujący pracę całości, ale ten pierwszy raz warto to zrobić ręcznie.
Warto oczywiście zajrzeć w ustawienia nieco głębiej i pozmieniać parę rzeczy – domyślnie Deco XE75 Pro korzysta tylko z dość starego standardu zabezpieczeń WPA2, a nowszy WPA3 trzeba włączyć ręcznie. Dla sieci 6 GHz WPA3 jest ustawiony domyślnie, a można zamiast niego OWE, choć w warunkach domowych rzadko będzie to potrzebne.
Można tam też znaleźć sporo przydatnych ciekawostek. Deco potrafi tworzyć niezależną sieć dla gości oraz dla urządzeń IoT, można też izolować wybrane urządzenia od reszty sieci lokalnej. QoS pozwala na wskazanie priorytetów dla określonych urządzeń sieciowych lub usług.
Poziom zabezpieczenia sieci lokalnej można dodatkowo wzmocnić aktywując zaawansowany system HomeShield, czyli rozbudowany program antywirusowy i firewall w jednym, działający na poziomie routera oraz niezależny od niego system kontroli rodzicielskiej.
Usługa niestety jest płatna i to srogo: Bezpieczeństwo+ to 333 zł rocznie lub 37,99 zł miesięcznie, przy czym w momencie pisania tego tekstu w aplikacji miałem dostępne promocyjne ceny odpowiednio 199,99 zł i 29,99 zł. Ochronę rodzicielską TP-Link wycenia na 166,99 zł rocznie i 22,49 zł miesięcznie i znów, promocyjne ceny to odpowiednio 99,99 zł i 17,99 zł. Kompletna ochrona została wyceniona na 699,99 zł rocznie lub promocyjnie 399,99 zł
Usługa byłaby ciekawa i może nawet godna rozważenia, w przypadku gdy z siecią łączą się dzieci lub użytkownicy nieradzący sobie dobrze w internecie. Nie mogę jednak nie zauważyć, że kiedyś taki system (ok, może nieco mniej rozbudowany) był częścią oprogramowania wewnętrznego i możliwość korzystania z niego mieli wszyscy, bez opłacania zbójecko wycenionej subskrypcji. Słabe to, oj słabe.
TP-Link Deco XE75 Pro może być użyty jako prosty serwer VPN lub klient VPN dla zewnętrznego dostawcy. Niestety zestaw dostępnych protokołów obejmuje tylko OpenVPN, L2TP/IPSec oraz bardzo przestarzały i niebezpieczny PPTP. TP-Link niestety konsekwentnie ignoruje istnienie nowoczesnego i wydajnego protokołu Wireguard.
Zobacz także: TP-Link Deco X95 – może i wygląda jak wazon, ale to system mesh dla wymagających (chip.pl)
Wydajność
Do pomiarów posłużył smartfon Google Pixel 8. Obsługuje on wszystkie dostępne w tej chwili standardy Wi-Fi włącznie z Wi-Fi 7 i jako taki najlepiej nadawał się do tego zadania. Połączenia były zestawiane w paśmie 6 GHz, z maksymalną teoretyczną wydajnością 2402 Mbps. Oprogramowanie testowe stanowił popularny program Ookla Speedtest. W każdym z miejsc zrobiłem pięć pomiarów, których wyniki zostały następnie uśrednione i zaokrąglone do pełnych wartości. Sieć nie była celowo opróżniana, ale podłączone końcówki wykazywały się jedynie minimalną aktywnością.
Miejscem testu było typowe mieszkanie w bloku z wielkiej płyty. Główna jednostka XE75 Pro stanęła zaraz obok głównego routera, którym był Funbox 6, w pobliżu gniazda światłowodu. Druga stanęła w pokoju syna, praktycznie w drugim końcu mieszkania, w układzie naszkicowanym mniej więcej na grafice powyżej. Aplikacja Wi-Fi Analyzer wskazywała w tych warunkach znakomitą jakość sygnału we wszystkich pomieszczeniach.
Podczas testów satelity porozumiewały się radiowo w paśmie 6 GHz, retransmitując sygnał między sobą. Pomiary wykonane zostały także w tym paśmie, a później kontrolnie także przy użyciu sieci 5 GHz – porównanie nie wykazało żadnych istotnych różnic w wydajności.
| Router | Funbox 6 | TP-Link Deco X95 | TP-Link Deco XE75 Pro 6 GHz |
|---|---|---|---|
| Przy routerze | 1480 / 614 Mbps | 929 / 613 Mbps | 848 / 606 Mbps |
| Salon | 1487 / 613 Mbps | 930 / 614 Mbps | 908 / 612 Mbps |
| Pokój syna | 1020 / 510 Mbps | 920 / 601 Mbps | 814 / 537 Mbps |
| Kuchnia | 639 / 369 Mbps | 895 / 606 Mbps | 807 / 506 Mbps |
Wyniki umieszczone w tabeli powyżej są dość ciekawe. Funbox 6 ma oczywistą przewagę, wynikającą z tego, że ma dostęp do całej przepustowości światłowodu (która wynosi 2 Gbps). Złącza LAN mają wydajność tylko 1 Gbps, zatem oba systemy mesh były z założenia ograniczone od góry przez możliwą tu do osiągnięcia wydajność.
Skąd jednak różnica między Deco X95 a Deco XE75 Pro? Wydaje się, że to efekt nałożenia się kilku czynników. Po pierwsze, XE75 Pro jest mniejszy, zatem jego anteny mogą mieć mniejszą sprawność. Po drugie, zarówno X95 jak i XE75 Pro mają po 4 anteny do komunikacji z urządzeniami, ale X95 ma wydzielony system antenowy dla niezależnego i niedostępnego dla użytkownika połączenia backhaul. W efekcie różnic konstrukcyjnych X95 obsługuje 8 strumieni przesyłowych jednocześnie, a XE75 6 takich strumieni.
Widoczna różnica w wydajności, choć niezaprzeczalna, jest jednak stosunkowo niewielka. Mimo nieco uproszczonej konstrukcji Deco XE75 Pro radzi sobie doskonale, także tam, gdy Funbox 6 już wyraźnie niedomaga. Co więcej, w przypadku, gdy sieci 5 GHz w okolicy będzie więcej, XE75 Pro może sprawdzić się jeszcze lepiej, gdyż korzysta do komunikacji między satelitami z pasma 6 GHz, które jest wciąż bardzo mało używane – w najbliższej okolicy moja sieć jest jedyna.
Bardzo dobrą wydajność Deco X75 pro potwierdzają także pomiary przeprowadzone na komputerze stacjonarnym, podłączonym do odległego satelity kablem – wyniki są bliskie teoretycznemu maksimum dla przewodowego połączenia gigabitowego.
Podsumowanie
TP-Link Deco XE75 Pro jest szybki i stabilny, a przy tym dość dyskretny i zajmuje niewiele miejsca. Konfiguracja jest tak prosta, że poza szczególnie uzdolnionymi jednostkami podoła jej każdy, a do tego jest – jak na oferowane parametry – dość rozsądnie wyceniony, poza usługami dodatkowymi, które nawet w promocji są mało sensowne. System mesh taki jak Deco X75 Pro jest dobrym rozwiązaniem nawet dla mieszkania w bloku, a dla przy większych powierzchniach staje się niezastąpiony.
Zobacz także: Osprzęt sieciowy TP-Link Omada – piękny to on nie jest, ale przecież nie po to powstał (chip.pl)
