Specyfikacja AMD Ryzen 9 9950X
Procesor ma 16 rdzeni opartych na dwóch blokach CCD (o wymiarach 70,6 mm^2), a łączna liczba wątków wynosi 32. AMD nie wprowadza więc nadal mniejszych rdzeni (wzorem Intela), tylko trzyma się standardowej konstrukcji. Bazowy zegar wynosi 4,3 GHz, a maksymalny boost 5,7 GHz. Tutaj nie ma żadnych zmian w zegarach boost względem poprzednika, ale mamy niższy zegar bazowy. Procesor należy też do rodziny Granite Ridge i oparty jest o architekturę Zen 5.
AMD Ryzen 9 9950X można spokojnie podkręcać, co też wykonaliśmy w testach. TDP wynosi 170 W, a PPT 200 W. Testy przeprowadziliśmy właśnie przy takich ustawieniach. Ilość cache L2 to 16 MB, a L3 64 MB. Całość została wykonana w procesie technologicznym 4 nm TSMC. Mamy też zintegrowaną kartę graficzną RDNA 2.0 o częstotliwości 2200 MHz. Można spokojnie z niej skorzystać jeśli nie potrzebujecie dedykowanej grafiki. Procesor wspiera pamięci DDR5 5600 MHz, ale oczywiście możecie wykorzystać szybsze. Jeśli chcecie aby kontroler działał w trybie 1:1 to zalecane nadal są pamięci 6000 MHz. Szkoda więc, że tutaj nie ma większych zmian. Do dyspozycji mamy też 24 linie PCIe 5.0. Maksymalna temperatura procesora to 95°C. Tutaj nie ma różnic względem 7950X.
Procesor ponownie pasuje na platformę AM5. Póki co nie ma nowych płyt głównych, więc tutaj spokojnie możecie skorzystać z płyt X670E, X670, B650E i B650. Niedługo jednak powinno się to zmienią i na rynek trafią konstrukcje z nowszymi chipsetami. Nie ma jednak potrzeby wymiany płyty na nową, co z pewnością jest plusem. W testach również wykorzystaliśmy płytę X670E.
Czytaj też: Test procesora AMD Ryzen Threadripper 7980X
Jak przeprowadziliśmy testy?
W testach wykorzystałem system Windows 11 Pro 22H2. Sterowniki do karty graficznej to Nvidia GeForce Game Ready 536.67. Na komputerze włączony był resizable BAR oraz planowanie przyspieszanego sprzętowo procesora GPU. Zabezpieczenia oparte na wirtualizacji zostały również wyłączone.
Procesory Intel zostały przetestowane po narzuceniu sugerowanych przez Intela limitów mocy, czyli ustawione zostało PL1=PL2=MTP. W przypadku AMD PPT było ustawione na poziom podany przez producenta. Jest to podejście, które zalecają firmy, ale może ono wpływać na wyniki w najbardziej wymagających programach, takich jak Cinebench R23, przy najmocniejszych procesorach. W przypadku OC limity mocy zostały już zdjęte i procesor nie był niczym ograniczany. CPU zostały też sparowane z pamięciami DDR5 6000 MHz CL40. Wszelkie technologie typu Asus MCE zostały wyłączone – mogą one wpływać na wydajność procesora. Testy powtarzałem 3 razy lub do uzyskania powtarzalności. Procedurę w każdej grze lub programie znajdziecie w opisie pod odpowiednimi nagłówkami.
Testy – 3DF Zephyr
3DF Zephyr służy do fotogrametrii, czyli do rekonstrukcji modeli 3D na podstawie zdjęć. Tutaj wykorzystałem wbudowany benchmark pozwalający na ocenienie wydajności procesorów.
Testy – 3DMark CPU Profile
3DMark to jeden z najpopularniejszych benchmarków na świecie. Twórcy wprowadzili do niego CPU Profile, który sprawdza wydajność przy obciążeniu różnej ilości wątków. Zebrałem tutaj wyniki dla jednego oraz maksymalnej ilości wątków.
Testy – 3D Particle Movement
3DPM został opracowany przez serwis Anandtech. Symuluje on sześć różnych rodzajów ruchów cząstek w trójwymiarze. Poniżej znajdziecie ogólny wyniki testu podany jako mops/sec.
Testy – 7-Zip
7-Zip to darmowy program do kompresji plików, który jest często wykorzystywany przez użytkowników komputerów. W teście sprawdziłem czasy pakowania (do formatu .7z) paczki 4053 plików o wielkości 8,76 GB oraz jednego pliku o wielkości 93,1 GB.
Testy – Blender
Ten program każdy z Was powinien kojarzyć. Służy on do modelowania i renderowania obrazów czy animacji trójwymiarowych. Wykorzystałem benchmark udostępniony przez twórców, który sprawdza wydajność w 3 scenach: Monster, Junkshop oraz Classroom.
Testy – Cinebench R23
Cinebench to popularny benchmark bazujący na Maxon Cinema 4D. Pozwala on na dobrą ocenę wydajności procesorów i często pojawia się w przeciekach. W testach wykorzystałem wersję R23 oraz testy jedno i wielowątkowe.
Testy – Corona Benchmark
Silnik renderujący Corona dostępny jest Autodesk 3ds Max oraz Cinema 4D. Co ważne, nie wspiera on GPU, więc wydajność CPU jest tutaj kluczowa. W testach skorzystałem z benchmarka przygotowanego przez twórców, który dobrze sprawdza się w praktyce.
Testy – CPU-Z
Kolejnym benchmarkiem często obecnym w przeciekach jest ten zawarty w CPU-Z. Dzięki niemu można ocenić wydajność jedno i wielordzeniową procesorów. Jest to szybki test i każdy z Was może go bez problemu przeprowadzić na swoim PC.
Testy – CrossMark
CrossMark to benchmark mierzący wydajność całego sprzętu. Odpowiednie testy można wykonać również na smartfonach, dzięki czemu można między sobą porównać wyniki różnych platform. Poniżej znajdziecie wynik ogólny oraz osobne: wydajność, kreatywność i reakcję.
Testy – DigiCortex
DigiCortex służy do wizualizacji sieci neuronowych oraz symulacji na dużą skalę. Nie zabrakło tutaj wykorzystania dokładnych modeli synaps, ich plastyczności oraz neuronów. Do testów wykorzystałem benchmark SpikeBench2.512K (524288 neuronów, 100M synaps), a wyniki to czas budowania symulacji.
Testy – Dolphin
Dolphin pozwala na emulowanie dwóch konsol Nintendo: Wii i GameCube. Dzięki niemu można grać w gry konsolowe w rozdzielczości 1920 x 1080 na komputerze. Wykorzystałem benchmark CPU, a wynik to całkowity czas działania.
Testy – Frybench
Frybench oparty jest o Fryrender one SP2 i opracowany przez RandomControl. Jest to jeden z pierwszych silników renderujących opartych na bezstronnej symulacji fizyki światła. Wykorzystany benchmark pozwala na dobre porównanie wydajności różnych CPU.
Testy – Handbrake
Handbrake pozwala na konwersję filmów do niemal wszystkich formatów. Jest on też dostępny za darmo praktycznie na wszystkie platformy, stąd jego duża popularność. W teście sprawdziłem czas konwersji filmu .mp4 o długości 10 minut i 33 sekund do H.264 i H.265 (1080p30).
Testy – JetStream 2.1
Kolejny benchmark testuje JavaScript i WebAssembly oraz koncentruje się na najbardziej zaawansowanych aplikacjach internetowych. Ponownie ocenia on szybkość działania, tyle, że tym razem wynik otrzymujemy w punktach. Tutaj wykorzystałem przeglądarkę Google Chrome.
Testy – Kraken JavaScript
Kolejny benchmark porównuje wydajność w złożonych obliczeniach opartych o JavaScript. Wynik ma kilka różnych składników i podawany jest w milisekundach – interesuje nas całkowity rezultat. W testach wykorzystałem przeglądarkę Google Chrome.
Testy – POV-Ray
POV-Ray to kolejny program mający wbudowany benchmark. Tym razem pozwala on na tworzenie obrazów z wykorzystaniem ray tracingu i służy głównie do tworzenia grafiki 3D. W testach wykorzystałem benchmark jedno i wielowątkowy.
Testy – Speedometer 2.1
Speedometer 2.0 mierzy responsywność aplikacji internetowych. Jego plusem jest symulowanie działań wykonywanych przez użytkownika, co pozwoli na ocenienie wydajności różnych procesorów. Tutaj w testach wykorzystałem przeglądarkę Google Chrome.
Testy – SuperPI
SuperPI liczy liczbę Pi do wskazanej ilości cyfr. Wykorzystuje on do tego algorytm Gauss–Legendre oraz działa tylko na jednym wątku. Jest on bardzo popularny np. podczas zawodów OC. Wykonałem tutaj obliczenia 32 milionów cyfr (32M).
Testy – VeraCrypt
VeraCrypt to oficjalny następca TruCrypt. Jest to oprogramowanie open-source więc nie ma co się dziwić, że jest naprawdę popularny. Program ma wbudowany benchmark, który wykorzystałem w sprawdzeniu wydajności procesorów. Na wykresach poniżej znajdziecie średnie wyniki trzech testów: AES, Twofish(Serpent) oraz Kuznyechik(Serpent(Camellia)).
Testy – V-Ray Benchmark
V-Ray został stworzony przez Vladimira Koylazov i Petera Mitev z Chaos Group w 1997 roku. Można z niego skorzystać w całym mnóstwie programów takich jak 3ds Max, SketchUp, Maya, Cinema 4D, Unreal, Blender itp.. Twórcy V-Ray udostępnili darmowy benchmark, który to właśnie wykorzystałem w poniższych testach.
Testy – Assassin’s Creed Valhalla
Assassin’s Creed Valhalla to już dwunasta część tej znanej serii. Tym razem akcja odbywa się w IX-wiecznej Europie, głównie w Anglii. Jest to już tytuł, który bardziej stawia na elementy RPG z mitycznymi istotami. Ponownie jednak mamy do czynienia ze świetnymi efektami graficznymi. Testy przeprowadziłem w mieście Jorvik, a wybrana rozdzielczość to 1920 x 1080 przy ustawieniach ultra wysokich.
Testy – Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 to gra RPG z widokiem pierwszoosobowym. Mamy w niej do czynienia z wieloma dylematami moralnymi, a akcja dzieje się w przyszłości. Jest to jeden z najbardziej oczekiwanych tytułów 2020 roku, który zachwyca grafiką. Testy wykonałem w dzielnicy Little China, na rynku. Ustawiłem rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy – Far Cry 6
Kolejna odsłona części z cyklu Far Cry to ponownie strzelanka typu FPP (pierwszoosobowa) z wielkim otwartym światem. Od trzeciej części seria stara się nas przyciągnąć poprzez wprowadzenie realnego i szalonego czarnego charakteru oraz świetnej grafiki. Tutaj wykorzystałem wbudowany w grę benchmark, rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy – Hogwarts Legacy
Hogwarts Legacy to gra akcji RPG z otwartym światem umieszczonym w uniwersum Harry’ego Pottera, stworzona przez studio Avalanche. W tym tytule wcielamy się w ucznia, który w XIX wieku trafia do tytułowej szkoły. Akcja gry dzieje się dużo wcześniej niż znane z uniwersum opowieści, dlatego nie znajdziemy w niej znajomych postaci z książek. Testy wykonałem na placu w Hogsmeade. Wybrałem też ustawienia Ultra.
Testy – Marvel’s Spider-Man: Miles Morales
Kontynuacja ciepło przyjętego Spider-Man-a z 2018 roku. W grze tytułowy bohater przejmuje rolę po Piterze Parkerze. Jest to mocna gra akcji z widokiem trzecioosobowym w otwartym świecie dla fanów Marvela. Gra zrobiona przez to samo studio co poprzedniczka, czyli Insomniac Games, zadebiutowała w 2022 roku i również była ciepło przyjęta przez graczy. Testy przeprowadziłem w dzielnicy Upper East Side przy ustawieniach bardzo wysokich.
Testy – Red Dead Redemption 2
Druga część gry ponownie przynosi świetne historie oraz dobrą rozgrywkę. Akcja przenosi nas w świat westernu. Nie zabrakło tutaj realistycznych broni, wykonywania codziennych czynności czy świetnej grafiki. Testy wykonałem w mieście Saint Denis, przy rozdzielczości 1920 x 1080 i maksymalnych ustawieniach graficznych.
Testy – Shadow of the Tomb Raider
Trzecia odsłona serii Tomb Raider opowiada o początkach znanej pani archeolog pakującej się w nowe problemy. W grze gramy z perspektywy trzeciej osoby, co pozwala na podziwianie świetnej grafiki. Testy przeprowadziłem w lokacji Kuwak Yaku. Ustawiłem rozdzielczość 1920 x 1080 i najwyższe ustawienia graficzne.
Testy – The Riftbreaker
Wielki RPG-owy hit mało znanego polskiego studia z 2021 roku, które zaczynało od modów do Half-Life. Jest to gra z widokiem izometrycznym, mająca elementy tower defense i kładąca mocny nacisk na eksploracje oraz crafting. W The Riftbreaker trafiamy na planetę Galatea i przygotowujemy ją do kolonizacji, oczywiście mieszkańcom się to nie podoba. Testy wykonałem przy wykorzystaniu wbudowanego w grę benchmarka CPU przy ustawieniach Ultra.
Testy – Tiny Tina’s Wonderlands
Spin-off serii Borderlands od Gearbox Software. Gra jest looter shooterem FPP z elementami fantasy. Akcja toczy się w klimatach papierowej sesji RPG, a rolę narratora rozgrywki pełni nie kto inny a Tiny Tina. Inspiracją dla tej części było samodzielne DLC do Borderlands 2 zatytułowane Tiny Tina’s Assault on Dragon Keep. Testy wykonałem w lokacji Brighthoof – Hawker’s Walk przy ustawieniach Badass.
Testy – Total War: Warhammer III
Jest to ostatnia część cyklu gier Total War producenta Creative Assembly. Gra garściami czerpie z uniwersum Warhammera, a do tego jest świetnym połączeniem RTS-a i gier turowych. Gry z serii Total War charakteryzują się wieloma dodatkami i gigantycznymi bitwami. Testy wykonaliśmy przy wykorzystaniu wbudowanego benchmarku mirrors of madness. Wybrane ustawienia to ultra. Benchmark zwraca średnią liczbę fps oraz minimalną i takie wartości znajdziecie na wykresach. Gra działa też pod kontrolą API DirectX 11.
Temperatury i podkręcanie AMD Ryzen 9 9950X
Procesor w Cinebench R23 ustawiał się na ok. 4,7 i 4,6 GHz na obu CCD. Temperatura wynosiła ok. 76°C przy AiO 360 co jest świetnym wynikiem. Nie bez powodu więc firma zaleca do procesora AiO 240/280 – przy takich temperaturach (i oczywiście ustawieniu PPT = 200 W) powinno ono dać sobie radę.
AMD Ryzen 9 9950X udało mi się podkręcić do 5,4/5,3 GHz przy napięciu ok. 1,3 V i po zdjęciu wszelkich limitów mocy. Temperatura wtedy dobijała już do maksymalnej podczas obciążenia Cinebench R23. Tutaj więc AiO przynajmniej 360 jest naprawdę potrzebne. Takie ustawienie jest też mniejsze od maksymalnego boostu. Powoduje to spadek wydajności jednordzeniowej, ale jak samo możecie zobaczyć, jest naprawdę spory wzrost przy testach wielordzeniowych. W grach większych różnic nie zauważyliśmy.
Testy OC – Cinebench R23
Cinebench to popularny benchmark bazujący na Maxon Cinema 4D. Pozwala on na dobrą ocenę wydajności procesorów i często pojawia się w przeciekach. W testach wykorzystałem wersję R23 oraz testy jedno i wielowątkowe.
Testy OC – CPU-Z
Kolejnym benchmarkiem często obecnym w przeciekach jest ten zawarty w CPU-Z. Dzięki niemu można ocenić wydajność jedno i wielordzeniową procesorów. Jest to szybki test i każdy z Was może go bez problemu przeprowadzić na swoim PC.
Testy OC – V-Ray Benchmark
V-Ray został stworzony przez Vladimira Koylazov i Petera Mitev z Chaos Group w 1997 roku. Można z niego skorzystać w całym mnóstwie programów takich jak 3ds Max, SketchUp, Maya, Cinema 4D, Unreal, Blender itp.. Twórcy V-Ray udostępnili darmowy benchmark, który to właśnie wykorzystałem w poniższych testach.
Testy OC – Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 to gra RPG z widokiem pierwszoosobowym. Mamy w niej do czynienia z wieloma dylematami moralnymi, a akcja dzieje się w przyszłości. Jest to jeden z najbardziej oczekiwanych tytułów 2020 roku, który zachwyca grafiką. Testy wykonałem w dzielnicy Little China, na rynku. Ustawiłem rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy OC – Far Cry 6
Kolejna odsłona części z cyklu Far Cry to ponownie strzelanka typu FPP (pierwszoosobowa) z wielkim otwartym światem. Od trzeciej części seria stara się nas przyciągnąć poprzez wprowadzenie realnego i szalonego czarnego charakteru oraz świetnej grafiki. Tutaj wykorzystałem wbudowany w grę benchmark, rozdzielczość 1920 x 1080 oraz ustawienia Ultra.
Testy OC – The Riftbreaker
Wielki RPG-owy hit mało znanego polskiego studia z 2021 roku, które zaczynało od modów do Half-Life. Jest to gra z widokiem izometrycznym, mająca elementy tower defense i kładąca mocny nacisk na eksploracje oraz crafting. W The Riftbreaker trafiamy na planetę Galatea i przygotowujemy ją do kolonizacji, oczywiście mieszkańcom się to nie podoba. Testy wykonałem przy wykorzystaniu wbudowanego w grę benchmarka CPU przy ustawieniach Ultra.
Pobór mocy
Pobór mocy sprawdziłem za pomocą watomierza Voltcraft Energy Logger 4000. Za obciążenie posłużył mi wielowątkowy test Cinebench R23, a wyniki spisałem po 5 minutach jego działania.
Czytaj też: Test procesora AMD Ryzen Threadripper 7970X
Test AMD Ryzen 9 9950X- podsumowanie
Średnio w programach AMD Ryzen 9 9950X wypada najlepiej z całej stawki. Przewaga nad i9-14900K nie jest spora, ale z pewnością występuje. Warto jednak zwrócić uwagę na dokładne wyniki. Procesor AMD notuje sporą przewagę w programach takich jak Blender, Corona czy V-Ray. Wynik w okolicy 40600 punktów w wielowątkowym Cinebench R23 jest również znakomity. Mamy również widoczną przewagę w Dolphin, Handbrake, JestSTream, Kraken JavaScript czy Speedometer. Również w VeraCrypt przy teście AES procesor znacznie wyprzedza konkurencję. Nie zawsze jednak przewaga w teście wielordzeniowym jest widoczna, co pokazuje CPU-Z czy 3DMark CPU Profile. W teście jednowątkowym jest również dobrze, choć tutaj procesor potrafi przegrywać z konkurencją – jak choćby w CPU-Z czy POV-Ray. Mamy też słabsze wyniki w CrossMark, przy pakowaniu jednego dużego pliku czy SuperPI. Takie wyniki to jednak mniejszość i bez wątpienia AMD Ryzen 9 9950X będzie świetnym wyborem dla osób, które stawiają na zastosowania profesjonalnej.
W grach nie ma większego zaskoczenia i tutaj procesor wypada już słabiej, na poziomie i5-13600K średnio. Strata do i9-14900K będzie widoczna w szczególności w Total War czy Cyberpunk 2077. Są jednak gry również z małymi różnicami jak Assassin’s Creed czy Red Dead Redemption 2. AMD Ryzen 9 9950X nie oferuje więc tutaj topowej wydajności. Należy jednak pamiętać, że w przypadku czerwonych w grach najlepiej wypadają jednostki z dopiskiem 3D. Takie modele z serii Ryzen 9000 również powinny trafić do sprzedaży, choć odbędzie się to trochę później.
Testowaną jednostkę można podkręcić, choć jeśli stawiacie na stałe taktowanie wszystkich rdzeni w obrębie jednego CCD to trzeba pamiętać, że takie ustawienie obniży wydajność jednowątkową, w grach też nie będzie różnic. Natomiast przy ustawieniu 5,4/5,3 GHz uzyskujemy aż 46752 punkty w wielowątkowym teście Cinebench R23 – to zdecydowanie robi wrażenie.
Ogromnym plusem AMD Ryzen 9 9950X jest pobór mocy. Mamy do czynienia ze znacznie mniejszym poborem od i7-14700K czy i9-14900K w Cinebench R23, a biorąc pod uwagę różnice w wydajności naprawdę jest bardzo dobrze. Również same temperatury wreszcie nie dochodzą do maksymalnych przy domyślnych ustawieniach procesora. Przy AiO 360 i mocnym obciążeniu zanotowaliśmy ok. 76°C, co jest świetnym wynikiem. Nie potrzeba więc bardzo wydajnego chłodzenia, co jest miłą odmianą po ostatnich czasach. Zmienia się to oczywiście po OC, gdzie procesor działa na limitach temperatur, również wtedy mamy większy pobór mocy. Ale ten drugi parametr jest nadal mniejszy od Inteli, a wyniki w wielowątkowych testach znacznie większe.
Z pozostałych rzeczy na plus trzeba zaliczyć obsługę instrukcji AVX-512 czy zapewnione jeszcze długie wsparcie dla platformy AM5, co ułatwi ewentualny upgrade PC. Nie ma również problemów ze stabilnością procesora w różnych zastosowaniach (a przynajmniej na żadne problemy nie natrafiliśmy). Fakt, że Intel wypuścił już nowy mikrokod, który ma rozwiązać problemy, ale jednak tam gdzie stabilność jest najważniejsza to dla wielu osób brak problemów z procesorami Ryzen sprawi, że wybór propozycji czerwonych będzie pewniejszą opcją.
Pozostaje kwestia ceny. AMD Ryzen 9 9950X ma kosztować ok. 2899 zł, co jest ceną niższą niż przy premierze 7950X. Oczywiście starszy procesor jest już tańszy, tak samo trochę taniej kupicie i9-14900K. Jednakże nowa propozycja AMD, choć nie jest rewolucją, zalicza naszym zdaniem udaną premierę. Jest to jednostka zapewniająca bardzo dobrą wydajność w programach, w naszych testach średnio najwyższą. Takie wyniki uzyskane są przy niższym od konkurencji poborze mocy oraz naprawdę fajnych temperaturach. Szkoda, że nie ma wyższej wydajności w grach, ale tutaj trzeba poczekać na procesory z 3D cache, które pod tym względem powinny zaoferować znacznie lepsze wyniki. Jeśli więc szukacie procesora głównie do pracy, gry są na drugim planie, to naszym zdaniem będzie to naprawdę udany zakup.
