LUMI, bo o tym właśnie mowa, to jeden z najnowocześniejszych i najpotężniejszych superkomputerów na naszej planecie, który jest wyposażony w najnowsze rozwiązania technologiczne od AMD, dzięki czemu ten gigantyczny system komputerowy z iście futurystycznym designem odgrywa kluczową rolę w przyspieszaniu badań naukowych czy rozwoju sztucznej inteligencji — ale to nie wszystko.
Zacznijmy od początku. Czym w ogóle jest superkomputer?
Superkomputer to nie tylko większa i mocniejsza wersja komputera osobistego; to prawdziwe narzędzie naukowe, zaprojektowane z myślą o rozwiązywaniu problemów badawczych, których nie da się rozwiązać przy użyciu standardowych komputerów. Superkomputer, choć zbudowany z podobnych komponentów co typowy komputer, posiada znacznie większe możliwości dzięki ogromnej liczbie połączonych procesorów, które działają równocześnie.
Superkomputery odgrywają kluczową rolę w rozwoju takich dziedzin jak klimatologia, fizyka jądrowa, modelowanie pogody, ale także w przemyśle rozrywkowym, gdzie są wykorzystywane do renderowania najbardziej zaawansowanych efektów specjalnych w filmach. Superkomputery nie tylko przyspieszają obliczenia, ale także umożliwiają naukowcom podejmowanie wyzwań, które były dotychczas poza ich zasięgiem ze względu na ograniczenia sprzętowe.
Czytaj też: Najszybszy superkomputer świata pokazał swoje możliwości. Rozwikłał zagadkę dotyczącą wapnia-48
LUMI — przepotężna bestia w niepozornym miejscu
LUMI jest jednym z najpotężniejszych superkomputerów na świecie, zajmującym piąte miejsce w globalnym rankingu Top500 i pierwsze miejsce w Europie. Pekka Manninen, dyrektor ds. technologii w CSC – IT Center for Science zaznacza, że system ten został zaprojektowany z myślą o obsłudze najbardziej wymagających zadań z zakresu wysokowydajnych obliczeń (HPC), sztucznej inteligencji oraz analizy danych. Dzięki zastosowaniu najnowszych technologii od AMD i Hewlett Packard Enterprise (HPE), LUMI jest w stanie osiągnąć wydajność 380 petaflopów, co oznacza zdolność do wykonywania kosmicznej wręcz ilości operacji na sekundę.
To, co wyróżnia LUMI, to także zaawansowana architektura oparta na 11 900 procesorach graficznych AMD MI250x, które pozwalają na trenowanie największych modeli AI, jakie kiedykolwiek zostały stworzone. LUMI jest również jedną z najszybszych platform AI na świecie, zajmując trzecie miejsce w rankingu HPL-AI i oferując szczytową wydajność na poziomie 4,5 eksaflopa w zadaniach związanych ze sztuczną inteligencją. Warto również podkreślić, że LUMI oferuje nie tylko niesamowitą moc obliczeniową, ale także ogromne zasoby do przechowywania danych. Superkomputer dysponuje ponad 120 petabajtami przestrzeni dyskowej, w tym 10 petabajtami ultraszybkiej pamięci flash.
Czytaj też: Chińczycy pokonali superkomputery. Wykorzystali technologię przyszłości
To jednak wymaga odpowiedniego miejsca — no i właśnie, LUMI ma wielkość… dwóch kortów tenisowych. Całość jednak — jak możecie zobaczyć na zdjęciach — wygląda naprawdę bardzo nowocześnie. Komputer ma nieregularną, białą „obudowę” z wieloma wgłębieniami, a całości towarzyszy kolorowe podświetlanie (jak widać, moda na RGB dotarła nawet do superkomputerów). Za to, jeśli zastanawialiście się kiedyś, jak to jest być w środku takiego superkomputera, to jest… głośno i ciepło. Przed wejściem stoi jednak maszyna z zatyczkami do uszu, a dodatkowe ciepło nie jest tu problemem, a korzyścią — do czego teraz przejdziemy.
Czytaj też: Musk szykuje rywala dla ChatGPT oraz Google’a. Superkomputer stworzy model Grok 2
Ekologiczne podejście: LUMI jako lider zrównoważonego rozwoju
Jednym z najbardziej imponujących aspektów LUMI jest jego dbałość o środowisko. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i walki ze zmianami klimatycznymi, LUMI wyznacza nowe standardy zrównoważonego przetwarzania danych — a lokalizacja tego superkomputera nie jest przypadkowa.
Czytaj też: DeepSouth – superkomputer, który dorówna ludzkiemu mózgowi
Cały superkomputer działa w oparciu o energię pochodzącą z odnawialnych źródeł, a konkretnie z elektrowni wodnych, co sprawia, że jego działalność jest w pełni neutralna pod względem emisji dwutlenku węgla. I to naprawdę robi wrażenie. Co więcej, LUMI nie tylko minimalizuje swój wpływ na środowisko, ale wręcz przyczynia się do jego poprawy. Odpadowe ciepło generowane przez superkomputer jest wykorzystywane do ogrzewania setek domów w Kajaani, co stanowi doskonały przykład efektywnego zarządzania zasobami i zrównoważonego podejścia. W kontekście globalnych obaw dotyczących śladu węglowego, LUMI pokazuje, że potężne instalacje komputerowe mogą być zarządzane w sposób ekologiczny. Dzięki zastosowaniu energooszczędnych technologii, zoptymalizowanej architekturze oraz wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, LUMI jest wzorem do naśladowania dla innych ośrodków obliczeniowych na świecie.
LUMI w walce z rakiem i nie tylko
Jednym z najbardziej inspirujących projektów, które korzystają z mocy LUMI, jest inicjatywa z zakresu patologii komputerowej realizowana przez Uniwersytet w Turku. Projekt ComPatAI, który skupia się na opracowaniu cyfrowego przepływu pracy w patologii, ma na celu przyspieszenie diagnozowania i leczenia nowotworów. Dzięki ogromnej mocy obliczeniowej LUMI, analiza danych z badań biopsyjnych może być teraz przeprowadzana znacznie szybciej i z większą dokładnością. W przeszłości, trenowanie modeli sztucznej inteligencji do analizy badań biopsyjnych zajmowało tygodnie, lecz dzięki LUMI, ten proces został skrócony do zaledwie kilku godzin. Jak podkreśla dr Pekka Ruusuvuori, ilość danych, które można teraz przetwarzać, otwiera nowe możliwości w zakresie diagnozowania raka i innych chorób.
Czytaj też: To pierwszy taki superkomputer w Europie. Jupiter powala wydajnością
LUMI wspiera nie tylko badania nad nowotworami, ale także liczne inne dziedziny nauki. Przykładem jest projekt Destination Earth, którego celem jest opracowanie zaawansowanych modeli klimatycznych. Dzięki mocy LUMI, naukowcy są w stanie tworzyć symulacje klimatyczne o wysokiej rozdzielczości, co umożliwia lepsze zrozumienie zmian klimatycznych i ich wpływu na różne regiony świata. Symulacje te są kluczowe w planowaniu strategii adaptacyjnych w obliczu globalnego ocieplenia. Inne projekty wspierane przez LUMI to między innymi badania nad fizyką kwantową, symulacje mechaniki płynów oraz rozwój nowych materiałów. Na przykład, dzięki wykorzystaniu LUMI, naukowcy z EPFL w Szwajcarii opracowują uniwersalny model maszynowego uczenia się, który pozwala symulować właściwości prawie wszystkich możliwych kryształów nieorganicznych, co znacznie przyspiesza odkrywanie nowych materiałów o unikalnych właściwościach.
LUMI to coś wyjątkowego — bez dwóch zdań
LUMI to nie tylko przepotężny sprzęt, ale także symbol zrównoważonej przyszłości superkomputerów, które łączą w sobie moc obliczeniową, ekologiczną odpowiedzialność i innowacje. LUMI umożliwia naukowcom i badaczom z całego świata realizowanie projektów, które były wcześniej niemożliwe; a dbałość o środowisko i zarządzanie zasobami są godne pochwały. Cieszy, że mamy coś takiego w Europie.