Jak przeprowadziliśmy testy?
W testach wykorzystaliśmy następujące zestawy pamięci RAM:
- Kingston Fury Beast 2x 16 GB 4800 MHz CL38 (1:1)
- Kingston Fury Beast 2x 16 GB 5200 MHz CL40 (1:1)
- G.Skill Trident Z5 RGB 2x 16 GB 5600 MHz CL36 (1:1)
- G.Skill Trident Z5 Neo RGB 2x 16 GB 6000 MHz CL30 (1:1)
- Kingston Fury Renegade RGB 2x 16 GB 6400 MHz CL32 (1:1)
- G.Skill Trident Z5 RGB 2x 16 GB 6800 MHz CL34 (1:2)
- Kingston Fury Renegade 2x 16 GB 7200 MHz CL38 (1:2)
- Patriot Viper Xtreme 5 2x 16 GB 8200 MHz CL38 (1:2)
Na platformie AM5 w trybie synchronicznym (1:1 – stosunek taktowania pamięci do kontrolera pamięci) najbezpieczniejsze są pamięci 6000 MHz, ale na większości procesorów możliwe jest uruchomienie w tym trybie również kości 6400 MHz – u nas udało się to bez większych problemów. Szybsze zestawy muszą już działać w trybie asynchronicznym (1:2), a zmiana trybu powinna skutkować spadkiem wydajności. Co ważne w obu przypadkach FCLK ustawiliśmy na 2000 MHz. Spośród wszystkich zestawów profil EXPO miał jedynie G.Skill Trident Z5 Neo RGB 2x 16 GB 6000 MHz CL30, na pozostałych włączaliśmy D.O.C.P.. Najszybsze pamięci 8200 MHz ruszyły bez problemów i tutaj nie trzeba było nic więcej kombinować.
W testach wykorzystaliśmy procesor AMD Ryzen 7 9700X po włączeniu 105 W limitu TDP w BIOSie. Sparowaliśmy go z kartą RTX 4090, która jest najwydajniejszą grafiką na rynku. Testy wykonaliśmy w różnych programach oraz grach – tutaj w 3 rozdzielczościach. Możecie więc zobaczyć czy zmiana pamięci ma wpływ na wydajność w zastosowaniach profesjonalnych oraz czy w wyższych rozdzielczościach w grach również będzie widać różnice warte dopłaty do szybszych kości. Co jednak ważniejsze będziecie mogli zobaczyć czy dopłata do szybszych kości ale działających w trybie 1:2 ma jakiś sens niezależnie od zastosowań.
Testy jak zawsze powtarzaliśmy 3 razy lub do uzyskania powtarzalności. Wykorzystane sterowniki graficzne to Nvidia Game Ready 561.09. System to Windows 11 Pro w wersji 23H2. Włączyliśmy również resizable BAR oraz planowanie przyspieszanego sprzętowo procesora GPU. Zabezpieczenia oparte na wirtualizacji zostały wyłączone. Procedurę w każdej grze lub programie znajdziecie w opisie pod odpowiednimi nagłówkami.
Testy – 7-Zip
7-Zip to darmowy program do kompresji plików, który jest często wykorzystywany przez użytkowników komputerów. W testach wykorzystaliśmy wbudowany benchmark, który zwara wyniki dla kompresji i dekompresji.
Testy – AIDA64
AIDA64 to jeden z najpopularniejszych programów służących do diagnostyki komputera. W programie przeprowadzone zostały testy odczytu z pamięci, zapisu do pamięci, kopi pamięci oraz czasu oczekiwania pamięci.
Testy – Blender
Ten program każdy z Was powinien kojarzyć. Służy on do modelowania i renderowania obrazów czy animacji trójwymiarowych. Wykorzystaliśmy benchmark udostępniony przez twórców, który sprawdza wydajność w 3 scenach: Monster, Junkshop oraz Classroom.
Testy – Cinebench 2024
Cinebench to popularny benchmark bazujący na Maxon Cinema 4D. Pozwala on na dobrą ocenę wydajności procesorów i często pojawia się w przeciekach. W testach wykorzystaliśmy wersję 2024 oraz testy jedno i wielowątkowe.
Testy – Corona Benchmark
Silnik renderujący Corona dostępny jest Autodesk 3ds Max oraz Cinema 4D. Co ważne, nie wspiera on GPU, więc wydajność CPU jest tutaj kluczowa. W testach skorzystaliśmy z benchmarka przygotowanego przez twórców, który dobrze sprawdza się w praktyce.
Testy – CrossMark
CrossMark to benchmark mierzący wydajność całego sprzętu. Odpowiednie testy można wykonać również na smartfonach, dzięki czemu można między sobą porównać wyniki różnych platform. Poniżej znajdziecie wynik ogólny oraz osobne: wydajność, kreatywność i reakcję.
Testy – DigiCortex
DigiCortex służy do wizualizacji sieci neuronowych oraz symulacji na dużą skalę. Nie zabrakło tutaj wykorzystania dokładnych modeli synaps, ich plastyczności oraz neuronów. Do testów wykorzystaliśmy benchmark SpikeBench2.512K (524288 neuronów, 100M synaps), a wyniki to czas budowania symulacji.
Testy – Geekbench
Geekbench 6 Pro to wieloplatformowy benchmark, który łatwo mierzy wydajność różnych systemów. Bardzo często pojawia się też w pierwszych przeciekach dotyczących procesorów czy kart graficznych. Test CPU mierzy wydajność jedno i wielowątkową przy różnych zastosowaniach, co pozwala na ocenę całości systemu.
Testy – Kraken JavaScript
Kolejny benchmark porównuje wydajność w złożonych obliczeniach opartych o JavaScript. Wynik ma kilka różnych składników i podawany jest w milisekundach – interesuje nas całkowity rezultat. W testach wykorzystaliśmy przeglądarkę Vivaldi.
Testy – Speedometer
Speedometer 3.0 mierzy responsywność aplikacji internetowych. Jego plusem jest symulowanie działań wykonywanych przez użytkownika, co pozwoli na ocenienie wydajności różnych procesorów. Tutaj w testach wykorzystaliśmy przeglądarkę Vivaldi
Testy – V-Ray Benchmark
V-Ray został stworzony przez Vladimira Koylazov i Petera Mitev z Chaos Group w 1997 roku. Można z niego skorzystać w całym mnóstwie programów takich jak 3ds Max, SketchUp, Maya, Cinema 4D, Unreal, Blender itp.. Twórcy V-Ray udostępnili darmowy benchmark, który to właśnie wykorzystaliśmy w poniższych testach.
Testy – Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 to gra RPG z widokiem pierwszoosobowym. Mamy w niej do czynienia z wieloma dylematami moralnymi, a akcja dzieje się w przyszłości. Jest to jeden z najbardziej oczekiwanych tytułów, który zachwyca grafiką. Testy wykonaliśmy na targu w dzielnicy Little China. Wybraliśmy też ustawienia Ultra.
Testy – F1 2024
F 2024 to kolejna odsłona gier, która bazuje na oficjalnej licencji Formuły 1. Tym razem skupiona jest ona na sezonie 2024 i przynosi kilka nowości. Testy przeprowadzaliśmy na torze Bahrajn w bezchmurny dzień. Wybrane ustawienia to Ultra, bez RT.
Testy – Far Cry 6
Kolejna odsłona części z cyklu Far Cry to ponownie strzelanka typu FPP (pierwszoosobowa) z wielkim otwartym światem. Od trzeciej części seria stara się nas przyciągnąć poprzez wprowadzenie realnego i szalonego czarnego charakteru oraz świetnej grafiki. Tutaj wykorzystaliśmy wbudowany w grę benchmark oraz ustawienia Ultra.
Testy – Hogwarts Legacy
Hogwarts Legacy to gra akcji RPG z otwartym światem umieszczonym w uniwersum Harry’ego Pottera, stworzona przez studio Avalanche. W tym tytule wcielamy się w ucznia, który w XIX wieku trafia do tytułowej szkoły. Akcja gry dzieje się dużo wcześniej niż znane z uniwersum opowieści, dlatego nie znajdziemy w niej znajomych postaci z książek. Testy wykonaliśmy na placu w Hogsmeade. Wybraliśmy też ustawienia Ultra.
Testy – Horizon Forbidden West
Horizon Forbidden West to tytuł z PlatStation przeniesiony na PC. Kierujemy w nim Aloy, która zwiedza postapokaliptyczny świat. Testy wykonaliśmy w mieści Samotne Światło. Wybrane ustawienia graficzne to bardzo wysokie.
Testy – Marvel’s Spider-Man: Miles Morales
Kontynuacja ciepło przyjętego Spider-Man-a z 2018 roku. W grze tytułowy bohater przejmuje rolę po Piterze Parkerze. Jest to mocna gra akcji z widokiem trzecioosobowym w otwartym świecie dla fanów Marvela. Gra zrobiona przez to samo studio co poprzedniczka, czyli Insomniac Games, zadebiutowała w 2022 roku i również była ciepło przyjęta przez graczy. Testy przeprowadziliśmy w dzielnicy Upper East Side przy ustawieniach bardzo wysokich.
Testy – Shadow of the Tomb Raider
Trzecia odsłona serii Tomb Raider opowiada o początkach znanej pani archeolog pakującej się w nowe problemy. W grze gramy z perspektywy trzeciej osoby, co pozwala na podziwianie świetnej grafiki. Testy przeprowadziliśmy w lokacji Kuwak Yaku. Ustawiliśmy rozdzielczość najwyższe ustawienia graficzne.
Testy – Star Wars: Outlaws
Star Wars: Outlaws to ciekawa gra na licencji Gwiezdnych Wojen. Obejmujemy kontrolę nad Kay Vess, która przeżywa mnóstwo różnych przygód. W grze możemy zwiedzić różne planety, w tym te ikoniczne. Testy przeprowadziliśmy w pierwszym mieście, przy ustawieniach Ultra, niskim RT oraz wyłączonym RTXDI.
Testy – The Riftbreaker
Wielki RPG-owy hit mało znanego polskiego studia z 2021 roku, które zaczynało od modów do Half-Life. Jest to gra z widokiem izometrycznym, mająca elementy tower defense i kładąca mocny nacisk na eksploracje oraz crafting. W The Riftbreaker trafiamy na planetę Galatea i przygotowujemy ją do kolonizacji, oczywiście mieszkańcom się to nie podoba. Testy wykonaliśmy przy wykorzystaniu wbudowanego w grę benchmarka CPU przy ustawieniach Ultra.
Testy – Total War: Warhammer III
Jest to ostatnia część cyklu gier Total War producenta Creative Assembly. Gra garściami czerpie z uniwersum Warhammera, a do tego jest świetnym połączeniem RTS-a i gier turowych. Gry z serii Total War charakteryzują się wieloma dodatkami i gigantycznymi bitwami. Testy wykonaliśmy przy wykorzystaniu wbudowanego benchmarku mirrors of madness. Wybrane ustawienia to ultra. Benchmark zwraca średnią liczbę fps oraz minimalną i takie wartości znajdziecie na wykresach. Gra działa też pod kontrolą API DirectX 11.
Jaką pamięć RAM do procesora AMD Ryzen 9000 kupić?
Zacznijmy może od cen. Pamięci 4800 MHz CL38 są już ciężkie do kupienia, ale za ok. 430 zł powinno dać się je złapać. Modele 5200 MHz CL40 to bardzo podobny koszt wynoszący również ok. 430 zł. Za 5600 MHz CL36 trzeba zapłacić ok. 450 zł, 6000 MHz CL30 ok. 430 zł (najtańsze, testowane ok. 530 zł), 6400 MHz CL32 ok. 450 zł (najtańsze, testowane ok. 700 zł), 6800 MHz CL34 ok. 460 zł (najtańsze, testowane ok. 620 zł), 7200 MHz CL38 ok. 600-650 zł i to za modele CL34 (testowany ok. 850 zł) i 8200 CL38 ok. 900 zł w testowanej wersji. Ceny mają kluczowe znaczenie więc warto o nich pamiętać.
W programach dużych różnic pomiędzy pamięciami nie widać. Oczywiście – jeśli weźmiemy pod uwagę najwolniejsze i najszybsze to różnica będzie widoczna, ale tak naprawdę od pamięci 6000 MHz 1:1 czy 7200 1:2 różnic nie ma przy średniej. Warto też zauważyć, że słabo wypadają pamięci 6800 MHz w trybie 1:2 – wynik na poziomie 5600 MHz jest naprawdę niski. Pamięci 7200 MHz 1:2 wypadają podobnie do 6000 MHz 1:1, a 8200 MHz 1:2 są podobne do 6400 1:1.
W grach jest podobna sytuacja. Tutaj różnice pomiędzy najtańszymi a najdroższymi będą widoczne w 1920 x 1080 i 2560 x 1440 – dopiero w ostatniej są znacznie mniejsze, co jest zgodne z oczekiwaniami. Ponownie pamięci 6800 MHz 1:2 wypadają blisko 5600 MHz 1:1, więc tutaj ich zakup kompletnie mija się z celem. 7200 MHz 1:2 notują wyniki bliskie 6000 MHz 1:1, a 8200 MHz 1:2 walczą o prowadzenie z 6400 1:1 -tutaj różnice nie są duże.
Jakie więc pamięci warto kupić, a jakich unikać? Patrząc na ceny najtańszych kości o danych parametrach to 6000 MHz CL30 wydają się najrozsądniejszym wyborem. One z pewnością ruszą w trybie 1:1, najtańsze modele mają bardzo dobrą cenę, podobną nawet do najwolniejszych kości, a wydajność jest bardzo dobra – może nie najwyższa, ale starta do liderów jest bardzo niska. Ewentualnie możecie też rozważyć 6400 MHz CL32, których najtańsze modele są niewiele droższe. Tutaj jednak musicie pamiętać, że mogą zdarzyć się przypadki, gdzie takie parametry w trybie 1:1 nie będą stabilne, więc jeśli macie pecha, to będziecie musieli zjechać z częstotliwością do 6200 czy 6000 MHz.
Patrząc na ceny z pewnością nie warto rozważać kości 4800, 5200 czy 5600 MHz. Tutaj różnice w stosunku do 6000 MHz CL30 są widoczne, choć nadal nie należą do dużych. Natomiast biorąc pod uwagę podobne ceny to nie ma co nawet rozważać wolniejszych. Z pewnością też 6800 MHz działające przy 1:2 nie są kompletnie warte rozważania. Kości 7200 MHz 1:2 wypadają podobnie do 6000 MHz 1:1, więc ich zakup też ma mniejszy sens. 8200 MHz 1:2 wypadają podobnie do 6400 MHz 1:2, więc sytuacja jest podobna. Plus 8200 MHz nie musi Wam ruszyć na każdej płycie. Natomiast jeśli planujecie rozbudowę w przyszłości sprzętu, liczycie, że kolejne generacje procesorów AMD mogą coś zmienić w kwestii częstotliwości przy 1:1, może będziecie rozważać przejście na Intela, to szybsze kości mogą okazać się bardziej przyszłościowe. W takim wypadku można rozważyć ich zakup, ale na ten moment zdecydowanie najlepiej wypadają kości 6000 MHz CL30 i 6400 MHz CL32 (o ile Wam ruszą bez problemów w trybie 1:1), a różnicę do droższych lepiej przeznaczyć na inne podzespoły.