Światowy Model Magnetyczny (WMM, ang. World Magnetic Model) wymaga regularnych korekt, aby uwzględnić nieprzewidywalne ruchy pola magnetycznego Ziemi. Ten model jest niezbędny do dokładnej nawigacji samolotami, statkami, a nawet smartfonami.
Można tutaj zadać pytanie o to, dlaczego północny biegun magnetyczny w ogóle się porusza? Aby to zrozumieć, musimy odróżnić go od geograficznego bieguna północnego. O ile geograficzny biegun północny to stały punkt oznaczający szczyt naszej planety, gdzie zbiegają się wszystkie linie długości geograficznej, o tyle północny biegun magnetyczny jest określany przez pole magnetyczne Ziemi, niewidzialną siłę generowaną głęboko w jądrze naszej planety.
Czytaj także: Coś dziwnego się dzieje z polem magnetycznym Ziemi. To ono chroni nas przed wybuchami na Słońcu
W samym sercu naszej planety znajduje się jądro Ziemi. Tak naprawdę to gigantyczny wirujący ocean stopionego żelaza. To właśnie stały ruch tego metalu wytwarza prądy elektryczne, które generują pole magnetyczne, które z kolei rozciąga się daleko w przestrzeń kosmiczną, tworząc ochronną tarczę wokół naszej planety. Jednak przepływ tego stopionego żelaza jest złożony i ulega ciągłym zmianom. Skutkiem tych zmian jest stały dryf biegunów magnetycznych Ziemi.
W ostatnich latach dryf ten przyspieszył, a biegun magnetyczny północny przesuwa się z kanadyjskiej Arktyki w kierunku Syberii z szybkością kilkudziesięciu kilometrów rocznie. To właśnie takie zmiany wymagają regularnych aktualizacji Światowego Modelu Magnetycznego.
Sam model jest jedynie niezwykle skomplikowaną matematyczną reprezentacją pola magnetycznego Ziemi. Jest tworzony przez łączenie danych z różnych źródeł, w tym satelitów oraz naziemnych obserwatoriów wyposażonych w wysoce precyzyjne magnetometry. Urządzenia te w rzeczywistości są po prostu niezwykle precyzyjnymi kompasami, które mierzą siłę i kierunek pola magnetycznego w określonych miejscach.
Łącząc to bogactwo danych, naukowcy mogą stworzyć szczegółowy obraz pola magnetycznego i przewidzieć, jak będzie się ono zmieniać w czasie. Informacje te są, następnie stanowią dane wejściowe do tworzenia regularnie aktualizowanego Światowego Modelu Magnetycznego.
Co do zasady Światowy Model Magnetyczny jest aktualizowany co pięć lat, aby nadążać za naturalnymi wahaniami pola magnetycznego. Jeżeli jednak sytuacja tego wymaga, model można aktualizować częściej. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w 2019 roku, kiedy biegun magnetyczny przesuwał się na tyle szybko, że konieczne było wcześniejsze wprowadzenie odpowiednich poprawek. Teraz ewidentnie sytuacja jest względnie spokojna, bowiem najnowsza zmiana ma miejsce 5 lat od tamtego wydarzenia.
Czytaj także: Jak brzmi pole magnetyczne Ziemi? Przerażająco!
Warto jednak tutaj podkreślić, że dla większości ludzi zmiana ta będzie całkowicie nieodczuwalna. Będzie ona natomiast istotna dla naukowców monitorujących aktywność magnetyczną naszej planety, oraz dla inżynierów zajmujących się systemami nawigacji satelitarnej i dla specjalistów z zakresu lotnictwa.
Światowy Model Magnetyczny jest świadectwem nieustających wysiłków naukowców, aby zrozumieć i przewidywać procesy zachodzące we wnętrzu naszej planety. Utrzymując ten model na bieżąco, zapewniają, że możemy nadal polegać na dokładnej nawigacji, niezależnie od tego, czy lecimy przez ocean, żeglujemy po morzach, czy po prostu znajdujemy drogę do domu za pomocą aplikacji nawigacji satelitarnej zainstalowanych w naszych telefonach i urządzeniach przenośnych.